Mở cánh cửa tri thức cho học sinh vùng cao Thái Nguyên

Gieo mầm tri thức

Tại các địa bàn miền núi, việc học của học sinh dân tộc thiểu số vẫn còn nhiều khó khăn. Ngoài thiếu thốn về cơ sở vật chất, điều kiện học tập, nhiều em còn thiếu cơ hội tiếp cận nguồn tri thức phong phú ngoài sách giáo khoa. Chính vì vậy, các mô hình tủ sách dùng chung, thư viện mở với không gian đọc sách thân thiện đang được triển khai tại nhiều trường học vùng cao như một cách giảm nghèo thông tin hiệu quả và bền vững.

Ở Trường THPT Định Hóa (xã Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên), nơi có hơn 1.600 học sinh, phần lớn học sinh là con em đồng bào dân tộc thiểu số tỉ lệ chiếm đến 80% chủ yếu là các dân tộc Tày, Nùng, Dao..., mô hình thư viện mở được duy trì nhiều năm qua. Mỗi ngày, học sinh đều được tự do lựa chọn sách, báo, truyện phù hợp với sở thích và độ tuổi. Cô Nguyễn Thị Thu Hà giáo viên Ngữ văn chia sẻ: “Nhờ có không gian đọc mở, các em chủ động hơn trong việc tìm hiểu, học hỏi, tự tin thể hiện bản thân. Việc đọc không chỉ là giải trí mà còn giúp các em mở rộng vốn sống, bồi dưỡng tâm hồn.”

Từ những tủ sách nhỏ, hàng trăm đầu sách, báo, truyện thiếu nhi được quyên góp, sắp xếp khoa học, cập nhật thường xuyên. Không chỉ học sinh mà cả giáo viên, phụ huynh đều có thể tham gia, góp phần tạo môi trường học tập tích cực, thân thiện.

Cô Nông Thị Hảo, Hiệu trưởng nhà trường cho biết, từ sự đồng hành của các dự án hỗ trợ của tổ chức xã hội, nhà trường đã từng bước xây dựng thư viện mở với không gian đọc sách thân thiện, gần gũi. Tại đây, học sinh được tự do lựa chọn sách, chia sẻ cảm nhận sau mỗi lần đọc thông qua các buổi “giờ đọc sách”, “góc bạn đọc”, hay “nhật ký tri thức”.

Không chỉ dừng lại ở việc đọc, nhiều em học sinh còn tích cực tham gia các hoạt động viết cảm nhận, kể chuyện theo sách, vẽ tranh minh họa… từ đó rèn luyện cả tư duy sáng tạo và kỹ năng ngôn ngữ.

Có thể thấy phong trào lan tỏa tri thức đến cho học sinh vùng khó đang mang lại những hiệu quả rõ nét. Nhiều học sinh vùng cao đã được tiếp cận với đa dạng nguồn thông tin, các loại sách báo từ thư viện các trường.

Những cuốn sách nhỏ mang khát vọng lớn

Tại Trường Tiểu học Cao Kỳ (xã Tân Kỳ, tỉnh Thái Nguyên), nơi cũng có tỷ lệ học sinh dân tộc thiểu số chiếm đa số và phần lớn thuộc diện hộ nghèo, cô Chu Thị Vựng, Hiệu trưởng nhà trường chia sẻ, hầu hết học sinh của trường là con em đồng bào dân tộc thiểu số, điều kiện kinh tế gia đình còn hạn chế. Việc duy trì tủ sách không chỉ giúp các em hình thành thói quen đọc, mà còn bồi đắp tình yêu học tập và tinh thần vượt khó. Những cuốn truyện tranh, sách kỹ năng sống hay các ấn phẩm về lịch sử, văn hóa được chọn lọc kỹ lưỡng, phù hợp với lứa tuổi và hoàn cảnh.

Đáng quý hơn, tinh thần sẻ chia được lan tỏa khi nhiều phụ huynh, cựu học sinh, tổ chức xã hội cùng tham gia quyên góp, gửi tặng sách. Những chuyến trao sách lên vùng cao đã trở thành nhịp cầu kết nối tri thức, giúp các em học sinh nghèo cảm nhận được sự quan tâm, khích lệ từ cộng đồng.

"Chúng tôi không chỉ muốn học sinh đọc sách, mà còn muốn các em được tiếp cận tri thức bình đẳng. Mỗi cuốn sách chính là một món quà tinh thần, là tri thức quý giá và cũng là hành trang giúp các em học sinh nghèo vượt lên khó khăn", cô Vựng nhấn mạnh.

Giảm nghèo thông tin đã và đang góp phần quan trọng trong nâng cao chất lượng giáo dục ở vùng khó khăn. Mỗi cuốn sách, mỗi giờ đọc là cơ hội để học sinh tiếp cận thế giới rộng mở hơn, hiểu biết hơn và có thêm động lực phấn đấu. Từ tri thức, những ước mơ mới được nuôi dưỡng về một tương lai tươi sáng hơn, không còn nghèo đói, không còn cách trở.

Dù đạt được nhiều kết quả tích cực, xong việc duy trì và nhân rộng các mô hình đọc sách cho học sinh vùng cao vẫn còn gặp khó khăn. Kinh phí hạn hẹp, cơ sở vật chất thiếu thốn, đội ngũ phụ trách thư viện kiêm nhiệm, nguồn sách phù hợp chưa phong phú.

Để tri thức đến được với nhiều trẻ em hơn, các nhà trường bày tỏ mong muốn tiếp tục nhận được sự quan tâm từ các cấp, các ngành và cộng đồng xã hội. Chung tay xây dựng thư viện, hỗ trợ sách vở, tài liệu, cũng như tổ chức các lớp tập huấn về kỹ năng đọc, tổ chức thư viện, tổ chức ngày hội đọc… sẽ góp phần giúp học sinh dân tộc thiểu số tiếp cận tri thức hiệu quả hơn

Giảm nghèo bằng tri thức không chỉ là nâng cao dân trí, mà còn là mở ra cơ hội phát triển bình đẳng cho trẻ em ở mọi vùng miền. Những tủ sách giản dị nơi bản làng hôm nay chính là hạt mầm tri thức, gieo niềm tin và khát vọng vươn lên trong mỗi học sinh nghèo vùng cao.