“Làm mà không có lý luận thì không khác gì mò trong đêm tối”

Theo đại biểu tham dự Hội thảo, công tác lý luận luôn đóng vai trò hết sức quan trọng đối với một đảng cách mạng, ngay cả khi đảng đó đã trở thành một đảng lãnh đạo, cầm quyền.

Ngay từ những dòng đầu tiên trên trang bìa của tác phẩm Đường Kách mệnh, Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc - Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ghi rõ luận điểm của V.I. Lê-nin: “Không có lý luận cách mệnh, thì không có cách mệnh vận động… Chỉ có theo lý luận cách mệnh tiền phong, đảng cách mệnh mới làm nổi trách nhiệm cách mệnh tiền phong”. Hành trình ra đi tìm đường cứu nước của Người cách đây gần 115 năm là hành trình đến với lý luận khoa học và cách mạng của chủ nghĩa Mác – Lênin; và từ đây, Người đã sáng suốt khai sinh ra nền lý luận cách mạng Việt Nam, đặt nền móng vững chắc cho những thành tựu vĩ đại của Đảng và dân tộc.

Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng lý luận Trung ương, GS.TS Tạ Ngọc Tấn cho biết, trong suốt quá trình hoạt động cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn coi trọng và quan tâm đến công tác lý luận. Người coi lý luận là “trí khôn” của Đảng, là “kim chỉ nam” của mỗi cán bộ, đảng viên, “nó chỉ phương hướng cho chúng ta trong công việc thực tế. Người giải thích một cách đơn giản, dễ hiểu “Làm mà không có lý luận thì không khác gì mò trong đêm tối, vừa chậm chạp vừa hay vấp váp. Có lý luận thì mới hiểu được mọi việc trong xã hội, trong phong trào để chủ trương cho đúng, làm cho đúng”.

Trong bài viết Rạng rỡ Việt Nam nhân kỷ niệm 95 năm thành lập Đảng (3.2.1930 – 3.2.2025), Tổng Bí thư Tô Lâm đặc biệt coi trọng công tác lý luận và nhấn mạnh “nền tảng lý luận vững chắc là kim chỉ nam cho hành động của Đảng, quyết định sự đúng đắn trong đường lối lãnh đạo và chiến lược phát triển đất nước”.

Có thể thấy, dưới sự lãnh đạo của Đảng, với ánh sáng soi đường là chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, lý luận về đường lối đổi mới của Đảng, đất nước ta đã giành được nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, như Tổng Bí thư Tô Lâm đã khái quát “từ một nước nghèo nàn, lạc hậu, trình độ thấp, bị bao vây, cấm vận, Việt Nam đã trở thành nước đang phát triển, có thu nhập trung bình, hội nhập sâu, rộng vào nền chính trị thế giới, nền kinh tế toàn cầu, nền văn minh nhân loại, đảm nhiệm nhiều trọng trách quốc tế, phát huy vai trò tích cực tại nhiều tổ chức, diễn đàn đa phương quan trọng, độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ được giữ vững; lợi ích quốc gia, dân tộc được bảo đảm… Đời sống của 105 triệu dân được cải thiện rõ rệt, tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh, hoàn thành về đích sớm các mục tiêu Thiên niên kỷ. Tiềm lực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, khoa học, công nghệ, quốc phòng, an ninh không ngừng được nâng cao”.

Thắng lợi của công cuộc đổi mới đã chứng minh tính đúng đắn của việc kiên định, vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, tính khoa học của lý luận về đường lối đổi mới. Với cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín của đất nước được tạo lập và không ngừng củng cố qua gần 40 năm đổi mới, “chúng ta đã hội tụ đủ điều kiện và đang đứng trước cơ hội lịch sử để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới”, như Tổng Bí thư Tô Lâm đã nói “thống nhất về tư tưởng và hành động, tạo dựng nền tảng cho sự phát triển đất nước”)

Lý luận – ngọn đuốc soi đường cho hành động thiết thực

Bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc – kỷ nguyên diễn ra song hành với kỷ nguyên số, kỷ nguyên đổi mới, sáng tạo, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, GS.TS Lê Văn Lợi cho rằng, cần tiếp tục hoàn thiện lý luận về đường lối đổi mới trên cơ sở quán triệt tinh thần “bốn kiên định” mà Đảng ta đã chỉ rõ. Cụ thể là: “Kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, kiên định đường lối đổi mới của Đảng, kiên định các nguyên tắc xây dựng Đảng để xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”. Đây là những vấn đề có tính nguyên tắc, không cho phép ai được ngả nghiêng, dao động.

Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh cũng nhấn mạnh, cần tiếp tục quán triệt nguyên tắc thống nhất giữa lý luận và thực tiễn, coi trọng tổng kết thực tiễn gắn với đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu một cách thiết thực, khoa học, hiệu quả, bảo đảm lý luận phải đồng hành với thực tiễn và vươn lên dẫn đường cho thực tiễn trong kỷ nguyên mới.

Dẫn chứng câu chuyện lý luận đồng hành, dẫn dắt thực tiễn, đại diện Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội (Viettel) cho biết, Tập đoàn Viettel nhận nhiệm vụ làm chủ trong lĩnh vực viễn thông và chip bán dẫn. Vừa qua, Tổng Bí thư Tô Lâm đã ký ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22.12.2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã mở ra nhiều cơ chế đột phá về mặt nguồn vốn, con người, công nghệ và đầu ra. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 1017/QĐ-TTg năm 2024 phê duyệt Chương trình phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050; Quyết định 1018/QĐ-TTg ban hành Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn 2050. Đây đều là đường hướng, lý luận, chiến lược đúng đắn của Đảng và Nhà nước và Tập đoàn Viettel cam kết sẽ đưa lý luận vào thực tiễn thành công.

Từ thực tiễn hoạt động của doanh nghiệp, Chủ tịch Tập đoàn Đèo cả Hồ Minh Hoàng khẳng định “lý luận của Đảng là ngọn đuốc soi đường cho những hành động thiết thực của doanh nghiệp và chính hành động thiết thực của doanh nghiệp sẽ củng cố cho lý luận của Đảng”.

Như vậy, các đại biểu khẳng định yêu cầu tất yếu là thường xuyên đối chiếu lý luận với thực tiễn đất nước và xu thế của thời đại để kịp thời điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện lý luận về đường lối đổi mới cho phù hợp, như Tổng Bí thư Tô Lâm đã định hướng là “phải đứng trên mảnh đất thực tiễn Việt Nam để định ra phương pháp cho cách mạng Việt Nam trong thời đại mới”. Trên cơ sở luận giải, làm rõ những vấn đề cấp bách mà thực tiễn nóng bỏng của đất nước đang đặt ra để thiết kế tổng thể con đường đi lên của đất nước một cách chính xác, hợp quy luật và thuận lòng dân.