Các điều khoản chính của luật
Luật bao gồm một số khía cạnh quan trọng nhằm hạn chế những tác động tiêu cực của việc hút thuốc trên toàn quốc.
Trước hết, các doanh nghiệp bán sản phẩm thuốc lá phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt về đóng gói và dán nhãn. Điều này bảo đảm các sản phẩm phải có cảnh báo về sức khỏe nổi bật, chiếm ít nhất 75% bao bì và tuân thủ các tiêu chuẩn cụ thể nhằm hạn chế thông tin gây hiểu lầm về mức độ nguy hiểm của việc hút thuốc. Ngoài ra, các sản phẩm cũng sẽ cần phải tiết lộ hàm lượng nicotine để tăng cường tính minh bạch.
Luật cũng mở rộng quy định cấm hút thuốc ở nơi công cộng. Không chỉ giới hạn trong nhà hàng và nơi làm việc, quy định này còn áp dụng ở công viên, phương tiện giao thông công cộng và các tòa nhà Chính phủ, mục tiêu là bảo vệ những người không hút thuốc, đặc biệt là trẻ em và người cao tuổi, khỏi tác hại của khói thuốc lá thụ động. Người vi phạm có thể đối mặt với tiền phạt hoặc thậm chí là án tù.
Bên cạnh đó, luật tìm cách đối phó với sự gia tăng của thuốc lá điện tử bằng những quy định nghiêm ngặt như với các sản phẩm thuốc lá thông thường. Các nhà cung cấp phải đăng ký các sản phẩm và tuân thủ các tiêu chuẩn về hàm lượng e-liquid, đặc biệt là nicotine. Quảng cáo các sản phẩm này cũng bị hạn chế để ngăn chặn việc tiếp thị nhắm vào thanh, thiếu niên.
Thực tế, yếu tố cốt lõi của luật mới là tập trung bảo vệ các đối tượng này. Do đó, việc bán, mua và cung cấp các sản phẩm thuốc lá, bao gồm thuốc lá, xì gà, thuốc lá điện tử và bất kỳ sản phẩm thay thế thuốc lá nào, cho bất kỳ ai dưới 18 tuổi sẽ bị nghiêm cấm. Điều này cũng áp dụng cho bất kỳ dịch vụ nào liên quan đến hút thuốc, chẳng hạn như cung cấp ống điếu nước (water pipes) hoặc shisha, vốn đang trở nên phổ biến ở giới trẻ.
Luật mới được ban hành sau quyết định gây tranh cãi vào năm ngoái khi Bộ trưởng Y tế lúc bấy giờ là bà Zaliha Mustafa loại bỏ nicotine lỏng khỏi danh sách chất độc của Malaysia. Quyết định này, nhằm mục đích tạo điều kiện để đánh thuế nicotine, cho phép bán hợp pháp các loại tinh dầu thuốc lá điện tử có chứa nicotine, dẫn đến lo ngại về việc ngày càng nhiều người, đặc biệt là trẻ vị thành niên sử dụng thuốc lá điện tử.
Để ứng phó, các tổ chức y tế đã thúc đẩy cải cách lập pháp ngay lập tức để thắt chặt lại quyền kiểm soát đối với các sản phẩm có chứa nicotine. Việc ban hành luật mới nhằm giải quyết những lo ngại trên, đồng thời cung cấp khuôn khổ pháp lý giúp hạn chế việc tiếp cận các sản phẩm có hại.
Bước tiến cho sức khỏe cộng đồng
Theo Bộ Y tế, hút thuốc là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong có thể phòng ngừa được ở Malaysia. Còn Tổ chức Y tế thế giới cho biết, hơn 20.000 ca tử vong ở Malaysia mỗi năm là do các bệnh liên quan đến hút thuốc. Luật mới là một phần của chiến lược quốc gia lớn hơn nhằm giảm tỷ lệ hút thuốc và giải quyết tình trạng sử dụng ngày càng nhiều các sản phẩm hút thuốc thay thế, chẳng hạn như thuốc lá điện tử. Mục tiêu chính của Chính phủ với luật mới là giảm tỷ lệ hút thuốc nói chung từ 21% người lớn hiện nay xuống dưới 15% vào năm 2025.
Hiện nay, Chính phủ đang tiến hành các chiến dịch nâng cao nhận thức của cộng đồng về những tác hại của việc hút thuốc, đồng thời, tuyên truyền về những hình phạt đối với những người vi phạm luật. Cụ thể, cá nhân nào bị phát hiện bán sản phẩm thuốc lá cho trẻ vị thành niên hoặc vi phạm quy định hút thuốc nơi công cộng sẽ phải đối mặt với khoản tiền phạt lên tới 10.000 RM (khoảng 2.200 USD). Trong khi đó, những người tái phạm hoặc bị kết tội vi phạm nghiêm trọng hơn có thể phải đối mặt với án tù lên tới 2 năm. Đối với doanh nghiệp, nhà bán lẻ nào không tuân thủ các yêu cầu mới về đăng ký, đóng gói và dán nhãn có nguy cơ bị rút giấy phép kinh doanh…
Theo các nhà quan sát, luật mới của Malaysia được đánh giá là biện pháp lập pháp toàn diện nhằm thắt chặt quy định về các sản phẩm thuốc lá và bảo vệ sức khỏe của công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ, thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc chống lại các tác hại của hút thuốc đối với xã hội.
