Lễ trao Giải Báo chí Quốc gia năm 2024:Những cung đường vội vã bước chân…
Trong dòng chảy ngồn ngộn của đời sống, có bước chân miệt mài của người làm báo không quản ngại khó khăn, hiểm nguy, mang đến cho công chúng những câu chuyện chân thực, nhân văn. Giải Báo chí Quốc gia không chỉ là sự ghi nhận xứng đáng cho những nỗ lực cống hiến mà còn là động lực to lớn để họ giữ lửa với nghề.
Cho những câu chuyện cần được kể
Chị có bí kíp nào để giành Giải Báo chí Quốc gia không? Câu hỏi bất giác khiến nhà báo Thu Trang bật cười, bảo: “Cứ viết, cứ miệt mài viết thôi!”. Nhưng việc viết ấy thực tế không đơn thuần chỉ là những con số hay sự kiện khô khan mà chính là tiếng nói sâu sắc cất lên từ cuộc sống. Với mong mỏi tham góp góc nhìn đa chiều về phát huy giá trị truyền thống, bồi đắp hệ giá trị văn hóa mới phù hợp xu thế thời đại, nhà báo Thu Trang cùng với các đồng nghiệp Báo Văn hóa thực hiện loạt bài 4 kỳ Bồi đắp hệ giá trị văn hóa, con người Hà Nội (giải B, Giải Báo chí Quốc gia năm 2024).
Nhìn nhận văn hóa Thăng Long - Hà Nội là một dòng chảy luôn không ngừng nghỉ, với những giá trị tích cực và cả những thách thức, nhóm tác giả đã đi thực tế, tìm hiểu những mô hình điểm, những không gian văn hóa tiêu biểu, đáng sống tại Thủ đô. Đồng thời, ghi nhận thực trạng về những giá trị văn hóa cũ, vốn tồn tại lâu năm trong đời sống, nếp sống văn hóa người Hà Nội trước bối cảnh mới đang cần có những thay đổi. “Đi sâu khai thác các khía cạnh về hệ giá trị văn hóa, con người Hà Nội, chúng tôi cũng khai thác thế mạnh của Emagazine để tổ chức nhóm hình ảnh đa dạng, thiết kế phong cách mới, bổ trợ cho nội dung. Qua đó, phản ánh chân thực sự vận động của cuộc sống, những vấn đề quan trọng của Hà Nội nói riêng, đất nước nói chung”, nhà báo Thu Trang chia sẻ.

Hành trình tác nghiệp thực hiện loạt phóng sự Vững vàng trước thiên tai (giải A) của nhóm phóng viên Phòng Nông nghiệp và Môi trường, Ban Thời sự, Đài Tiếng nói Việt Nam cũng cho thấy tinh thần miệt mài, không quản ngại hiểm nguy. Ngay sau khi bão Yagi quét qua, gây tổn thất nặng nề tại nhiều địa phương miền Bắc, nhóm đã lập tức lên đường, ghi lại câu chuyện chân thực, đầy đau xót nhưng cũng chan chứa nghị lực sống.
Nhà báo Hương Giang cho biết, áp lực lớn nhất bấy giờ là làm sao truyền tải được những câu chuyện người thật, việc thật, chạm đến cảm xúc thính giả, bảo đảm tính chính xác, khách quan. Trong bối cảnh thông tin chưa đầy đủ, tình hình địa phương còn nhiều rối ren, nhóm nhanh chóng tiếp cận hiện trường, chia nhau đến các “điểm nóng”, chọn góc nhìn, kể lại bằng ngôn ngữ chân thực. “Nhóm chủ trương để nhân vật tự kể câu chuyện, giảm thiểu lời bình, giữ nguyên tiếng nói cảm xúc của người trong cuộc. Chính sự tôn trọng đó đã làm nên thành công cho loạt phóng sự, khi từng lời nói, từng câu chuyện đều chân xác, gần gũi”, nhà báo Hương Giang nói.
Phóng viên ảnh Nguyễn Khánh, Báo Tuổi trẻ, cũng đã có một hành trình xúc động khi thực hiện tác phẩm ảnh Lũ quét làng Nủ: Sự sống nảy sinh từ cái chết… không để ai bị bỏ lại phía sau (giải A). Anh chia sẻ mình đến làng Nủ sau cơn bão Yagi tàn khốc, hình ảnh khiến anh đau lòng nhất là khuôn mặt thất thần của anh Hoàng Văn Thới ngồi bên cạnh bốn chiếc quan tài của người thân. Chính từ khoảnh khắc đó đã thôi thúc anh thực hiện một phóng sự ảnh riêng về Hoàng Văn Thới, về hành trình tìm thi thể người con trai út vẫn đang mất tích.
Tác nghiệp trong thiên tai luôn khó khăn và đầy rủi ro nhưng với kinh nghiệm tích lũy nhiều năm, Nguyễn Khánh không bỡ ngỡ và đặt sự an toàn lên hàng đầu. Với anh, nếu nhà báo không an toàn, họ sẽ không thể mang câu chuyện đến với công chúng. Để có cái nhìn toàn diện và chân thực nhất, Nguyễn Khánh đã lặn lội về làng Nủ 3 lần, hoàn thiện phóng sự ảnh này trong 3 tháng. “Đó không chỉ là việc hoàn thành một phóng sự ảnh mà còn là hoàn thành trọn vẹn một hành trình của cảm xúc”.
Tiếp sức trên hành trình làm nghề
Đúng như chủ đề của chương trình nghệ thuật Lễ trao Giải Báo chí Quốc gia 2024, với tinh thần Thép trong bút, lửa trong tim, những người làm báo đang miệt mài nỗ lực, dấn thân, cống hiến, kiên trì theo đuổi những đề tài mang lại lợi ích đối với Nhân dân. Với họ, làm báo là trách nhiệm đối với sự thật, lẽ phải, góp phần bồi đắp niềm tin vào Đảng, vào đất nước. Bởi nghĩ về nghề là nghĩ về truyền thống vẻ vang, để củng cố ý chí dựng xây tương lai.

Nhà báo Hà Vân, Báo Nhà báo và Công luận cho biết, đó cũng là lý do chị và đồng nghiệp thực hiện loạt 5 bài Gìn giữ tính Đảng - “Sợi chỉ đỏ” của nền Báo chí Cách mạng Việt Nam (giải B) với kỳ vọng lan tỏa thông điệp: Báo chí Cách mạng Việt Nam là nền báo chí thể hiện rõ tính Đảng, tính định hướng, lấy lợi ích Nhân dân làm mục tiêu phấn đấu, phục vụ Nhân dân, vì sự phát triển của dân tộc. “Đây cũng chính là giá trị cốt lõi, bất di bất dịch của nghề báo - một thứ “trầm tích” không bao giờ được đánh mất, không bao giờ thay đổi”.
Vì phụng sự Nhân dân nên mỗi chuyến đi, mỗi bài viết, bức ảnh của nhà báo đều trở thành một mảnh ghép, hợp lại tạo nên bức tranh trọn vẹn về cuộc sống, những giá trị nhân văn của báo chí, của đất nước, con người. Nhà báo Hương Lan, Ban Thời sự, Đài Tiếng nói Việt Nam, nhớ lại những lần phỏng vấn người dân, dù chịu thiệt hại bởi thiên tai, trong hoàn cảnh đau thương, mất mát, họ luôn giữ niềm tin, nhìn về phía trước. Nhờ thế, mỗi lần tác nghiệp giống như hành trình “tiếp sức ngược” từ chính người dân. “Họ khiến chúng tôi, những người làm báo thấy mình cần phải mạnh mẽ hơn, có trách nhiệm hơn”.
Bởi vậy, trên hành trình lăn lộn với bao thử thách, thành quả được ghi nhận bằng những giải thưởng đối với những người làm báo không chỉ là niềm vinh dự cá nhân mà còn là nguồn tiếp sức tinh thần, minh chứng cho niềm đam mê và sự bền bỉ theo đuổi nghề báo. Như nhà báo Thu Trang chia sẻ: “Giải Báo chí Quốc gia lần này thật đặc biệt vì đúng vào dịp kỷ niệm tròn 100 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam. Tự hào, hạnh phúc để rồi đây những người làm báo có thêm động lực tiếp tục giữ lửa nghề, trau dồi bản lĩnh, thực hiện sứ mệnh mới trong cuộc chuyển mình của đất nước”.