Phát triển hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã góp phần giảm nghèo bền vững

Chú trọng xây dựng các mô hình kinh tế tập thể giảm nghèo

Kết quả rà soát hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều áp dụng cho giai đoạn 2022-2025, tỉnh Hà Giang có 79.102 hộ nghèo, chiếm 42,08% số hộ toàn tỉnh. Trong đó, tại 7 huyện nghèo, tỷ lệ hộ nghèo chiếm 48-68%. Thiếu đất sản xuất, thiếu nguồn vốn, lao động thiếu tay nghề, công cụ, phương tiện sản xuất là những nguyên nhân khiến các hộ nghèo chưa thể thoát nghèo. Đồng thời, các hộ nghèo thiếu hụt các dịch vụ xã hội cơ bản như việc làm, dinh dưỡng của trẻ em, trình độ văn hóa của người lớn, bảo hiểm y tế, nhà ở, nước sạch, nhà tiêu hợp vệ sinh và tiếp cận thông tin.

Trước tình hình đó, tỉnh Hà Giang xác định, tập trung các giải pháp phát triển kinh tế, tạo việc làm cho lao động, đồng thời xây dựng các mô hình phát triển kinh tế giảm nghèo. Một trong những dự án mang lại hiệu quả rõ nét nhất trong công tác giảm nghèo đó là hỗ trợ người dân phát huy tiềm năng, thế mạnh của các vùng miền để sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị thông qua mô hình kinh tế tập thể, HTX. Nếu như trước đây, bà con nông dân ở vùng cao, vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Hà Giang chủ yếu sản xuất nhỏ lẻ theo kiểu mạnh ai nấy làm, thì nay đã quan tâm đến liên doanh liên kết để sản xuất ra những sản phẩm hàng hóa.

Là một trong những đơn vị hoạt động hiệu quả trong thu hút thành viên, tạo việc làm cho lao động nông thôn trên địa bàn tỉnh Hà Giang là HTX Nông nghiệp và dịch vụ tổng hợp Sà Phìn A (xã Sà Phìn, huyện Đồng Văn). Khi mới thành lập HTX chỉ có 20 thành viên, chuyên sản xuất các sản phẩm thêu, dệt, nhuộm vải lanh truyền thống. Sau 5 năm, HTX có bước phát triển nhanh chóng, hình thành chuỗi khép kín, tự cung cấp nguyên vật liệu, sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, tạo việc làm cho hàng chục thành viên ở xã Sà Phìn và nhiều xã trong huyện Đồng Văn.

Chị Sùng Thị Sy, Giám đốc HTX Sà Phìn A cho biết, HTX luôn có đơn đặt hàng ổn định từ các nước như Hà Lan, Đức, Mỹ, Nhật Bản... Bên cạnh đó, các cửa hàng thời trang trong nước cũng đến đây nhập sản phẩm của HTX. Với công việc đều đặn, mỗi thành viên HTX có thu nhập từ 4 - 6 triệu đồng/tháng, nhiều hộ thành viên đã vươn lên thoát nghèo, có thu nhập ổn định.

Một mô hình khác cũng đang hoạt động rất hiệu quả là HTX sản xuất chế biến chè Phìn Hồ (huyện Hoàng Su Phì). Từ một tổ hợp tác nhỏ lẻ, đến nay, đã trở thành một HTX có quy mô lớn và sở hữu một trong những danh trà thứ thiệt của Hà Giang với thương hiệu Fìn Hò Trà.

“Nhờ chính sách đổi mới của Nhà nước trong phát triển kinh tế tập thể, HTX mà người dân là những thành viên có việc làm và thu nhập ổn định. Nhiều gia đình đã thoát được nghèo và nâng cao đời sống. Với sự trợ giúp về vốn, cơ chế chính sách của tỉnh cùng sự năng động dám nghĩ, dám làm của những người đứng đầu, HTX Phìn Hồ đã trụ vững và phát triển trở thành một trong những HTX tiêu biểu của Hà Giang về sản xuất, chế biến kinh doanh chè”, bà Ðỗ Thị Viết, thành viên HTX chia sẻ.

Tiếp tục phát triển, nhân rộng mô hình 

Theo đánh giá, phát triển kinh tế tập thể, HTX là một trong những hướng đi đúng đắn nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân liên kết phát triển sản xuất. Việc phát triển các mô hình kinh tế tập thể đang giúp Hà Giang xây dựng hiệu quả các mô hình giảm nghèo bền vững để nhân rộng.

Đến nay, Hà Giang đã có 722 HTX và 6.232 tổ hợp tác hoạt động đa dạng trong các ngành và các lĩnh vực. Ðây là một khu vực kinh tế rộng lớn có tác động quan trọng, không thể thay thế được đối với nhiều ngành, nhiều lĩnh vực kinh tế, đặc biệt là những ngành nghề như nông nghiệp, chế biến nông, lâm sản, tín dụng nhỏ, tiểu thủ công nghiệp, vận tải hàng hóa, hành khách... và có ảnh hưởng trực tiếp đời sống, công ăn việc làm, thu nhập cho các hộ gia đình đặc biệt là ở khu vực nông thôn, vùng cao của tỉnh. Đặc biệt, việc phát triển mô hình HTX đã góp phần đề cao tinh thần tương thân tương ái, vì cộng đồng, bảo đảm an sinh xã hội, góp phần giảm nghèo bền vững.

UBND tỉnh Hà Giang cho biết, với quan điểm phát triển kinh tế tập thể, HTX không chạy theo số lượng mà tập trung xây dựng HTX theo chiều sâu, tỉnh đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp hỗ trợ HTX phát triển bền vững, từng bước xây dựng các mô hình HTX điển hình có sự liên kết chặt chẽ với các hộ thành viên trong sản xuất kinh doanh, nhất là sản xuất theo chuỗi giá trị để nhân rộng.

Giai đoạn 2022-2025, tỉnh đặt mục tiêu phấn đấu tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân 4%/năm trở lên; trong đó tỷ lệ hộ nghèo các huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn giảm 6%/năm trở lên. Bên cạnh đó, phấn đấu 95% các hộ sinh sống ở huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn được tiếp cận thông tin. 100% các huyện nghèo, xã thuộc huyện nghèo được hỗ trợ đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội liên kết vùng, phục vụ dân sinh, sản xuất, thương mại, lưu thông hàng hóa, kết nối thị trường và cung cấp các dịch vụ xã hội cơ bản.

Để tiếp tục hướng đến giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025, Liên minh HTX tỉnh Hà Giang cho biết, thời gian tới sẽ tập trung đào tạo nghề cho lao động, kết hợp tập huấn, bồi dưỡng cho người đứng đầu HTX; chú trọng bám sát thực tiễn, phù hợp với yêu cầu phát triển thị trường. Đồng thời, tăng cường hỗ trợ, khuyến khích các HTX tham gia xây dựng các mô hình gắn với chuỗi giá trị để làm cơ sở nhân rộng; tích cực phát động và hưởng ứng các phong trào thi đua phát triển HTX.

Liên minh HTX tỉnh cũng tập trung tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về bản chất, mô hình HTX kiểu mới theo Luật HTX năm 2012. Qua đó, thúc đẩy phát triển các HTX mới tại những nơi đủ điều kiện và người dân có nhu cầu sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, tập trung gắn với các sản phẩm chủ lực của các địa phương. Đơn vị cũng đặt mục tiêu xây dựng thêm nhiều mô hình kinh tế tập thể, sản xuất theo chuỗi giá trị, từ đó tạo việc làm, tăng thu nhập, góp phần giảm nghèo bền vững cho người dân.