Không phải ai cũng biết về sự độc hại của amiăng

Gần đây, trên các phương tiện truyền thông, chúng ta thấy nhắc nhiều đến amiăng khi đề cập đến những tác động của amiăng đối với sức khỏe con người. Amiăng chỉ một nhóm sợi khoáng chất tự nhiên secpentin hoặc amphibol với độ bền cao, dẫn nhiệt kém và có thể chịu được các tấn công hóa học. Các loại amiăng cơ bản bao gồm amiăng trắng, amiăng  secpentin, các loại amiăng xanh, amiăng nâu, amiăng anthophylite, amiăng tremolite, amiăng actinolite thuộc nhóm amphibol. Có khoảng hơn 3.000 sản phẩm thương mại sử dụng amiăng, được sử dụng cho công nghiệp xây dựng, cách nhiệt, cách điện, cách âm, sản phẩm chịu ma sát như má phanh, miếng đệm, các loại vải sợi, quần áo chịu nhiệt, công nghiệp hàng không, công nghiệp dược phẩm, đóng tàu… Nước ta bắt đầu sử dụng amiăng từ những năm 1963 - 1964 và trong những năm gần đây luôn đứng trong tốp 10 các nước tiêu thụ amiăng nhiều nhất thế giới.
 

Nguồn:ITN

Dù đến nay nước ta chưa có một nghiên cứu cụ thể nào về ảnh hưởng của amiăng đến sức khỏe con người nhưng đã có ghi nhận về các trường hợp mắc bệnh liên quan đến amiăng. Phó cục trưởng Cục Quản lý môi trường y tế, Bộ Y tế Lương Mai Anh cho biết, kết quả nghiên cứu của Bộ Y tế giai đoạn 2010 - 2011 khẳng định tại Việt Nam đã có nhiều trường hợp ung thư biểu mô có liên quan tới amiăng. Khảo sát tại 6 bệnh viện từ năm 2009 - 2011 ghi nhận 447 trường hợp bệnh nghi ngờ có liên quan tới amiăng nhập viện, trong đó 46 ca được chẩn đoán là ung thư trung biểu mô màng phổi. Ngoài ra, một lo ngại khác là hiện nay có rất nhiều gia đình ở nông thôn, vùng sâu, vùng xa đang sử dụng tấm lợp amiang và hứng nước để sử dụng trong sinh hoạt. Theo Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và phát triển cộng đồng, Hội Liên hiệp khoa học kỹ thuật Việt Nam Trần Tuấn, đây là điều rất nguy hiểm, bởi không chỉ có người lao động, mà ngay cả những người thường xuyên tiếp xúc với amiăng cũng có nguy cơ mắc những bệnh liên quan đến amiăng. Trong khi sự gây hại của amiăng không phải tức thì, mà tùy theo từng loại bệnh, thường xuất hiện sau 10 đến 20 năm, thậm chí 30 đến 40 năm sau khi tiếp xúc; các triệu chứng bệnh biểu hiện muộn nên rất khó khám phát hiện qua khám sức khỏe định kỳ.
 
Amiăng là chất độc hại và được xác định là tác nhân gây dung thư tiềm ẩn, được cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế đưa vào danh mục những chất độc hại nguy hiểm. Nhưng với tính năng vật liệu lý tưởng cùng giá thành rẻ, phù hợp với người sản xuất và người sử dụng nên thời gian qua lượng tiêu thụ amiăng của nước ta luôn ở mức cao của thế giới. Các chuyên gia tại hội thảo cho rằng, đây là điều hết sức nguy hiểm, chưa kể đến gánh nặng kinh tế cho chi phí bệnh tật cũng như chi phí khắc phục môi trường, đặc biệt là xử lý phế thải amiăng cao hơn nhiều so với lợi ích kinh tế mà amiăng mang lại. Tổ chức Y tế Thế giới và Tổ chức Lao động quốc tế cũng đã khuyến nghị cấm hoàn toàn mọi dạng amiăng là cách hiệu quả nhất để loại bỏ các bệnh liên quan đến amiăng.
 
Có thể nói, trong điều kiện đất nước chưa phát triển được vật liệu thay thế, việc sử dụng amiăng về cơ bản đáp ứng được nhu cầu của người dân, nhưng từ các kết quả nghiên cứu của thế giới cũng như tình hình thực tế của nước ta đã chứng minh sự ảnh hưởng của amiăng đối với sức khỏe con người. Do vậy, việc nhanh chóng tìm ra giải pháp để hạn chế và tiến tới thay thế vật liệu chứa amiăng trong thời gian tới được coi là điều cấp thiết.