Khởi nguồn ước mơ

Được thực hiện từ năm 2006, Dự án Hỗ trợ Văn học thiếu nhi Việt Nam - Đan Mạch mở ra cánh cửa giao lưu giữa nhà văn và họa sĩ hai nước; tăng cường năng lực sáng tạo cho các nhà văn và họa sĩ Việt Nam với những kỹ năng và phương pháp làm việc mới; tạo điều kiện để các em nhỏ Việt Nam được tiếp cận với những hình thức sáng tạo, các tác phẩm mới… Nhờ Dự án này, các nhà văn và họa sĩ hai nước Việt Nam - Đan Mạch đã cùng phối hợp thực hiện để tạo ra những tác phẩm chung có giá trị trong đời sống tinh thần của con trẻ.

Phương pháp sáng tác mới

Tác phẩm đoạt giải trong các cuộc vận động sácg tác

Với sự giúp đỡ của các chuyên gia Đan Mạch, Dự án đã đem đến phương pháp sáng tác mới cho thiếu nhi: phương pháp giả tưởng với các chủ đề như: Một ngày kỳ lạ, Đối thoại với thiên nhiên, Bước qua hai thế giới… Các nhà văn, họa sĩ rộng mở trong sáng tạo và bạn đọc được thả hồn vào thế giới tưởng tượng đầy màu sắc, làm phong phú cho tâm hồn và tình cảm của các em. Từ những tình huống giả định và giả tưởng, các tác giả đã sử dụng yếu tố huyền ảo và kỳ ảo, một mặt tô đậm thêm phần hiện thực được phản ánh, mặt khác xoay chuyển hiện thực ấy, tác động vào đó một cách mạnh mẽ, từ đó những ước mơ được chắp cánh. Cũng từ những tình huống giả định kỳ ảo, bài học về con người, về cuộc đời, về đạo đức và trách nhiệm đã được lồng ghép khéo léo, dễ tiếp nhận với lứa tuổi thiếu nhi.

Theo bà Lê Thị Dắt, Giám đốc Dự án, các cuộc vận động sáng tác chính là linh hồn của Dự án. Với sự hấp dẫn của đề tài và trải nghiệm trong lối viết mới cho các em, các nhà văn, họa sĩ đã tham gia nhiệt tình và Dự án cũng đã gặt hái được những thành công nhất định. “Các sáng tác mới mang đậm hơi thở của cuộc sống nhưng lại thấp thoáng sắc màu giả tưởng, giúp các em dễ cảm nhận nội dung mà tác giả cần chuyển tải. Một tinh thần viết và vẽ mới đang hình thành và thử nghiệm, đặc biệt trong các cây bút trẻ. Bên cạnh tư duy hiện thực, những tác phẩm giàu chất thơ mà vẫn không kém phần sâu lắng với phương pháp giả tưởng đã mở ra trước mắt các em một thế giới chân thực mà vẫn không kém phần mộng mơ…”.

Nhà văn Nguyên Hương, giải Nhất truyện ngắn, cuộc vận động sáng tác năm 2009 - 2010 chủ đề Đối thoại với thiên nhiên, chia sẻ: “Giải thưởng là kỷ niệm rất đẹp trên đường viết văn của tôi, vì đã mở ra thêm cho tôi một cánh cửa khác: viết truyện kỳ ảo. Tôi còn được tham gia lớp tập huấn truyện tranh và tiểu thuyết có minh họa do nhà văn và họa sĩ Đan Mạch hướng dẫn. Tôi nhớ, họa sĩ Jan Kjaer từng nói vui: Tôi tốn 40.000 USD và 2 năm đến Mỹ học và tôi đem kinh nghiệm đó tới đây tặng các bạn”.

Bồi dưỡng tình yêu sách

10 năm qua, Dự án đã tổ chức hàng chục hội thảo, thu hút trên 30 cây bút trẻ thường xuyên tham gia. Đặc biệt, Chuyến tàu kể chuyện của Dự án đã đến với bạn đọc nhỏ tuổi trên khắp cả nước, từ Tây Bắc xa xôi như Hòa Bình, Sơn La, đến miền Trung nắng gió như Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh; mở ra ở miền Đông Nam Bộ như Bà Rịa - Vũng Tàu tới miền sông nước Tây Nam Bộ như An Giang, Cần Thơ, Cà Mau… Cùng gặp gỡ và cùng sáng tạo, đó là tinh thần chủ đạo của hơn 40 Chuyến tàu kể chuyện đã được tổ chức những năm qua. Tại mỗi điểm dừng, các nhà văn, họa sĩ gặp gỡ các em thiếu nhi, kể chuyện và cùng các em sáng tạo một câu chuyện, một bức tranh hay một tác phẩm đất nặn. Mỗi chuyến đi như một cú hích, chất xúc tác khích lệ tinh thần người viết tiếp tục dấn thân vào con đường sáng tác văn học thiếu nhi. Dự án cũng đã tặng trên 43.000 bản sách cho 16 CLB Bạn đọc tại các tỉnh, thành phố, tạo ra môi trường sinh hoạt văn hóa bổ ích cho thiếu nhi, góp phần duy trì và bồi dưỡng tình yêu sách.

“Chúng tôi rất thích các Chuyến tàu kể chuyện. Được gặp gỡ các em thiếu nhi và cùng các em thực hiện những sáng tác nhỏ giúp chúng tôi hiểu rằng, dù khác nhau về văn hóa và xã hội thì trẻ em ở bất kỳ đâu cũng có rất nhiều tương đồng” - nhà văn Sally Atschuler, Phó chủ tịch Hội Nhà văn Đan Mạch nói.

Có thể nói, Dự án Hỗ trợ Văn học thiếu nhi là sự kết nối tuyệt vời giữa các nhà văn, họa sĩ Đan Mạch với các nhà văn, họa sĩ Việt Nam. Đó cũng là sự kết nối sinh động và ấn tượng giữa người sáng tác và bạn đọc. Và sự kết nối ấy sẽ tiếp tục được phát huy, bởi những thành quả của Dự án sau 10 năm hoạt động sẽ được NXB Kim Đồng duy trì và phát triển.