Kể chuyện nghề cổ bằng tranh

Bằng sự trân trọng các giá trị văn hóa truyền thống, mong muốn bảo tồn tinh hoa nghề cổ, truyền lửa cho thế hệ tương lai, nhóm tác giả bộ sách “Vang danh nghề cổ” đã ấp ủ dự án này trong nhiều năm và vừa được NXB Kim Đồng ra mắt.

Trên khắp dải đất hình chữ S có biết bao làng nghề thủ công - truyền thống với lịch sử văn hóa lâu đời. Mỗi nghề truyền thống ra đời và phát triển đều gắn với đặc trưng về địa lý, khí hậu, thổ nhưỡng hay phong tục riêng của mỗi vùng đất.

Nghề truyền thống được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, biến đổi và phát triển nhằm phù hợp với mỗi giai đoạn lịch sử, không chỉ là kế sinh nhai mà còn lưu giữ mạch nguồn văn hóa truyền đời. Mỗi sản phẩm thủ công truyền thống chứa đựng bao tâm huyết, là minh chứng cho sự tài hoa, khéo léo và sức sáng tạo của người Việt.

vang-danh-nghe-co-1.png
6 cuốn trong bộ “Vang danh nghề cổ” vừa được NXB Kim Đồng phát hành

Là người tham gia sản xuất nhiều chương trình truyền hình về làng nghề, tác giả Thành Nguyễn đã có dịp đi khắp Việt Nam, gặp gỡ, trò chuyện với nhiều nghệ nhân. Anh chia sẻ: “Ở mỗi làng nghề, những câu chuyện văn hóa, lịch sử về vùng đất được chia sẻ. Khi chắp bút cho bộ sách này, chúng tôi không chỉ hướng tới cung cấp cho độc giả quy trình làm ra sản phẩm của làng nghề, mà còn muốn độc giả biết được sự tài hoa của nghệ nhân nước mình, hiểu được văn hóa, tín ngưỡng và tập tục vùng đất đó”.

Để truyền tải câu chuyện về những nghề cổ truyền theo cách dễ hiểu và sống động nhất, mỗi cuốn trong bộ “Vang danh nghề cổ” được xây dựng giống như một tập phim. Nhân vật chính của bộ sách là cô bé An khoảng 7 tuổi, vô cùng lém lỉnh, thông minh và ham học hỏi. Qua câu chuyện gợi mở về những đồ dùng gần gũi trong nhà hay những kỷ niệm của gia đình, bé An đã có cơ hội cùng ông bà, bố mẹ có những chuyến trải nghiệm đầy thú vị tại các làng nghề truyền thống ở khắp tỉnh, thành phố trên cả nước.

vang-danh-nghe-co-2.jpg
Bộ sách truyền tải câu chuyện về những nghề cổ truyền theo cách dễ hiểu và sống động

Đó là xứ lụa Tân Châu - nơi tạo ra huyền thoại lụa Lãnh Mỹ A (An Giang); làng rèn Vân Chàng (Nam Định) có lịch sử hơn bảy thế kỷ; làng mộc Chàng Sơn (Thạch Thất, Hà Nội); làng nghề mỹ nghệ - trang sức Đồng Xâm (Thái Bình); làng gốm Bàu Trúc (Ninh Thuận) - nơi gìn giữ kỹ thuật nung gốm lộ thiên cổ xưa; đảo ngọc Phú Quốc với nghề làm mắm trứ danh…

Khi đến thăm mỗi vùng đất, gia đình bé An sẽ ghé qua các xưởng nghề, gặp gỡ các nghệ nhân và nghe họ giới thiệu về quy trình cơ bản để tạo ra sản phẩm thủ công nức tiếng bốn phương. Bên cạnh đó là những câu chuyện về lịch sử làng nghề thuở sơ khai, giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp ẩn chứa trong mỗi sản phẩm thủ công mỹ nghệ, các lễ hội nghề dân gian độc đáo, bức tranh làng nghề xưa và nay, cùng những sự thay đổi để thích ứng với thời cuộc…

vang-danh-nghe-co-1.jpg
Trích trong cuốn "Lãnh Mỹ A - Huyền thoại lụa"

Với cách truyền tải dễ hiểu, cô đọng kiến thức, hình hóa, những nội dung kiến thức có tính “chuyên môn”, đặc thù, đã trở nên dễ hiểu, dễ đọc với độc giả trong độ tuổi tiểu học.

Tham gia dự án “Vang danh nghề cổ” là các họa sĩ trẻ Bùi Xuân Quỳnh, NGART, Ruốc Đặng. Nhóm họa sĩ đã có quá trình nghiên cứu, tìm hiểu nhiều tư liệu lịch sử - văn hóa để bảo đảm tính chính xác và chân thực của mỗi hình minh họa, mang đến lượng thông tin và kiến thức rất phong phú về các nghề truyền thống.

vang-danh-nghe-co-3.jpg
Trích trong cuốn "Làng mộc Chàng Sơn - Nét chạm của thời gian"

Theo họa sĩ Ruốc Đặng, “việc tìm kiếm tư liệu hình ảnh không quá khó khăn vì có rất nhiều tài liệu, video và hình ảnh sẵn có về các nghề truyền thống. Tuy nhiên, việc chọn lọc tư liệu tham khảo sao cho phù hợp, chính xác và đồng nhất với tinh thần mà bộ sách muốn truyền tải lại là một thử thách”.

“Chúng tôi đã nỗ lực làm cho nội dung trở nên dễ hiểu và gần gũi, giúp các em nhỏ không chỉ cảm nhận được nét đẹp của nghề truyền thống mà còn dễ dàng liên tưởng và đồng cảm với các câu chuyện” - họa sĩ Bùi Xuân Quỳnh cho biết.

Bộ sách có minh họa tươi sáng, gần gũi, mang đậm màu sắc Việt, giúp các em nhỏ thêm yêu mến và trân trọng nét đẹp làng nghề truyền thống, thôi thúc cộng đồng chung tay gìn giữ và bảo tồn những nghề cổ đã vang danh sử sách.

“Vang danh nghề cổ” đã phát hành 6 cuốn tại hệ thống nhà sách trên toàn quốc, gồm: Lãnh Mỹ A - Huyền thoại lụa, Làng mộc Chàng Sơn - Nét chạm của thời gian, Chạm bạc Đồng Xâm - Gìn giữ tinh hoa, Làng rèn Vân Chàng - Lửa rèn còn mãi, Nước mắm Phú Quốc - Vị ngon đảo ngọc, Làng gốm Bàu Trúc - Đất vàng trên cánh đồng thiêng.

Dự kiến thời gian tới, bộ sách sẽ ra mắt thêm 4 cuốn viết về Thúng chai Phú Mĩ - Vươn khơi bám biển, Trống Đọi Tam - Rền vang tiếng sấm, Phường đúc Huế - Kiệt tác di sản Giấy dó bản Sưng - Vẻ đẹp bình dị.

Văn hóa - Thể thao

Vũ khúc Dã quỳ - Núi lửa Chư Đang Ya
Văn nghệ - Thể thao

Vũ khúc Dã quỳ - Núi lửa Chư Đang Ya

Tuần lễ Hoa dã quỳ - Núi lửa Chư Đang Ya sẽ diễn ra từ ngày 6 - 12.11, nhằm quảng bá vẻ đẹp thiên nhiên và bản sắc văn hóa địa phương. Điểm nhấn của sự kiện là chương trình nghệ thuật diễn ra tối 9.11 với chủ đề "Vũ khúc dã quỳ - Chư Đang Ya 2024" với sự kết hợp của nhiều loại hình nghệ thuật ca múa, đồng diễn, nhảy hiện đại, hoạt cảnh. Đặc biệt, tại đêm diễn nghệ thuật đặc sắc này sẽ diễn ra màn trình diễn của hơn 400 diễn viên và quần chúng tham dự.

Khi họa sĩ tự trải nghiệm và vẽ về Cà Mau
Văn hóa - Thể thao

Khi họa sĩ tự trải nghiệm và vẽ về Cà Mau

Cà Mau Art tour 2024 chủ đề “Cà Mau - Hành trình xanh sống động” quy tụ 20 họa sĩ và 6 nhạc sĩ đến từ 3 miền đất nước. Chương trình đã tạo nên một sân chơi mới, mang đến không gian sáng tạo cho nghệ sĩ; đồng thời góp phần lan tỏa hình ảnh, các giá trị văn hóa, con người vùng đất cực Nam của Tổ quốc.

Ra mắt sân chơi lấy cảm hứng từ mẫu tự của nghệ sĩ Điềm Phùng Thị
Văn hóa - Thể thao

Ra mắt sân chơi lấy cảm hứng từ mẫu tự của nghệ sĩ Điềm Phùng Thị

Lấy cảm hứng từ tính “biến tấu” trong ngôn ngữ điêu khắc module của cố nghệ sĩ Điềm Phùng Thị, Think Playgrounds phối hợp cùng nhóm giám tuyển triển lãm “Cung Thiếu nhi Hà Nội: Hoài niệm cho tương lai” thực hiện tổ hợp sân chơi trong khuôn viên lễ hội từ hình tượng những khối module của tác giả.

Mở rộng biên độ sáng tạo
Văn hóa

Mở rộng biên độ sáng tạo

Sự phát triển của khoa học kỹ thuật không chỉ thay đổi phương thức tương tác với tác phẩm mà còn cả cách tạo ra chúng. Nghệ sĩ ngày nay không chỉ thực hành sáng tạo đơn thuần mà còn là những "kỹ sư" sử dụng công nghệ, máy móc để mở rộng biên giới nghệ thuật.

Du lịch văn hóa vùng Đông Bắc - khơi nguồn và phát triển
Du lịch - Thể thao

Du lịch văn hóa vùng Đông Bắc - khơi nguồn và phát triển

Ngành du lịch tại vùng Đông Bắc còn chưa phát triển đúng tiềm năng sẵn có. Đây là nhận định của các đại biểu tại hội thảo Du lịch văn hóa vùng Đông Bắc - khơi nguồn và phát triển. Để tháo gỡ cần có sự liên kết chặt chẽ phát triển du lịch vùng, phát triển sản phẩm du lịch chất lượng cao, khai thác phát triển du lịch gắn với văn hóa và lịch sử.

Ngày hội văn hóa, thể thao và du lịch các dân tộc vùng Đông Bắc lần thứ XI: Trải nghiệm nghi lễ văn hóa độc đáo
Văn hóa - Thể thao

Ngày hội văn hóa, thể thao và du lịch các dân tộc vùng Đông Bắc lần thứ XI: Trải nghiệm nghi lễ văn hóa độc đáo

Ngày 2.11, tại Công viên Chi Lăng, đường Hùng Vương, thành phố Lạng Sơn, Ban Tổ chức Ngày hội văn hóa, thể thao và du lịch các dân tộc vùng Đông Bắc lần thứ XI tại tỉnh Lạng Sơn năm 2024 tổ chức khai mạc các hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch.

Lan tỏa giá trị Việt Nam với cộng đồng quốc tế
Văn hóa - Thể thao

Lan tỏa giá trị Việt Nam với cộng đồng quốc tế

“Hàn Quốc có Trung tâm văn hóa ở Việt Nam để giới thiệu, lan tỏa và quảng bá văn hóa của họ tại đất nước mình. Vậy tại sao Việt Nam chúng ta lại không làm như thế này ở nước ngoài?”. Đó là ý kiến của ĐBQH Trình Lam Sinh (An Giang) tại phiên thảo luận sáng qua, (1.11) về chủ trương đầu tư Chương trình MTQG về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 – 2035… Bên cạnh nhất trí cao với chủ trương đầu tư xây dựng Trung tâm văn hóa ở nước ngoài, các đại biểu Quốc hội cũng đề nghị cần có cơ chế đặc biệt để thực hiện; đồng thời bày tỏ kỳ vọng, khi được Quốc hội thông qua và đi vào thực tiễn sẽ góp phần quảng bá, giới thiệu và lan tỏa hình ảnh văn hóa, đất nước, con người Việt Nam với cộng đồng quốc tế.

Sáng tạo dựa trên chiều sâu văn hóa
Văn hóa

Sáng tạo dựa trên chiều sâu văn hóa

Trước sự hội nhập quốc tế mạnh mẽ, nghệ thuật múa Việt Nam đang nỗ lực khẳng định bản sắc. Trong quá trình ấy, các nghệ sĩ phải vượt qua không ít thách thức để mang đến góc nhìn mới mẻ và độc đáo, hài hòa chiều sâu văn hóa và sáng tạo, chạm đến cảm xúc khán giả.