Phát biểu tại buổi lễ, Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước Đặng Thanh Tùng cho biết, thời gian qua Chính phủ Việt Nam đã triển khai một số đề án lớn nhằm bảo tồn mộc bản triều Nguyễn - Di sản tư liệu thế giới.
Tuy nhiên, do ảnh hưởng của thời gian, khí hậu nhiệt đới, các hoạt động của nấm và côn trùng đã khiến cho một phần tài liệu mộc bản bị xuống cấp. Vì vậy, cần có sự tham gia, đóng góp của cộng đồng xã hội trong việc kéo dài tuổi thọ cho khối tài liệu này.
Tháng 7.2020, AFCP chính thức thông qua khoản tài trợ do Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước đề xuất để bảo tồn 500 tấm mộc bản triều Nguyễn đã xuống cấp tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia IV.
Từ tháng 8.2020 - 11.2021, Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước đã phối hợp với các chuyên gia bảo tồn về gỗ tiến hành khảo sát, đánh giá, phân loại các mức độ hư hỏng của tài liệu và xử lý theo đúng quy trình nghiên cứu, trong đó chủ yếu sử dụng hóa chất Paraloid B72 để khắc phục tình trạng mục ải của tài liệu mộc bản.
Theo quy trình xử lý kỹ thuật, 500 tấm mộc bản mủn mục đã được xử lý kỹ lưỡng bởi phương pháp tương tự xử lý mộc bản tiêu chuẩn đã được nghiên cứu và sử dụng ở nhiều nước phát triển như Nhật Bản, Hàn Quốc, Pháp…
Kết quả của dự án giúp giảm thiểu tình trạng suy thoái của Mộc bản triều Nguyễn, tăng cường độ cứng chắc của gỗ, qua đó kéo dài tuổi thọ cho tài liệu. Mộc bản sau khi được xử lý không có hiện tượng nhòe chữ, bảo đảm khả năng khai thác thông tin (sử dụng và in ấn), phục vụ hiệu quả cho công tác phát huy giá trị của tài liệu đến với đông đảo công chúng trong và ngoài nước.
Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Marc E.Knapper cho rằng: Mộc bản triều Nguyễn là một loại hình tài liệu đặc biệt về hình thức, nội dung và phương pháp chế tác, đã được UNESCO công nhận là Di sản tư liệu thế giới. Mộc bản là nguồn tài liệu tin cậy quý giá phục vụ cho việc học và nghiên cứu lịch sử Việt Nam.
Đại sứ Marc E.Knapper hy vọng dự án sẽ giúp mộc bản được duy trì trong nhiều năm về sau. Đây cũng là minh chứng cho mối quan hệ hợp tác bền vững giữa Việt Nam và Đại sứ quán Hoa Kỳ trong công tác bảo tồn các di sản tư liệu thế giới tại Việt Nam.