Đẩy nhanh tiến độ, thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính
Tờ trình về đề nghị ban hành Nghị quyết quy định một số nội dung liên quan đến các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về phân loại đô thị, tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính, sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030 để thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính là đô thị giai đoạn 2023 - 2025 do Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị trình bày nêu rõ, để tiếp tục thực hiện chủ trương của Đảng, các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thông báo số 3691/TB-TTKQH ngày 23.5.2024 của Tổng Thư ký Quốc hội. Đồng thời, để đẩy nhanh tiến độ thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025 tại các địa phương thì việc xây dựng, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết là cần thiết.
Việc ban hành Nghị quyết nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện, giảm bớt thời gian hoàn thiện các bước để sớm hoàn thành các Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của địa phương; đẩy nhanh tiến độ, thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính; xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm các cấp, các ngành trong việc hoàn thiện các hồ sơ văn bản theo thẩm quyền về quy hoạch đô thị.
Dự thảo Nghị quyết gồm 6 điều, quy định áp dụng đối với đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thực hiện sắp xếp giai đoạn 2023 - 2025 đã được đưa vào phương án tổng thể sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của tỉnh và đã được lấy ý kiến của cử tri và Hội đồng nhân dân cấp tỉnh về Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã.
Đồng thời, quy định nội dung công việc, trách nhiệm của Ủy ban nhân dân các cấp tại địa phương, tổ chức có liên quan trong việc đánh giá chất lượng đơn vị hành chính đô thị dự kiến hình thành sau sắp xếp theo các trường hợp sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã là đô thị giai đoạn 2023-2025...
Kịp thời tháo gỡ khó khăn cho địa phương trong hoàn thành việc lập, điều chỉnh các quy hoạch đô thị
Báo cáo thẩm tra Đề nghị ban hành Nghị quyết do Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng trình bày cho biết, Ủy ban Pháp luật tán thành với sự cần thiết ban hành Nghị quyết; cho rằng, việc ban hành Nghị quyết này để kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc cho các địa phương trong việc hoàn thành việc lập, điều chỉnh các quy hoạch đô thị có liên quan để làm cơ sở cho việc rà soát, đánh giá chất lượng đô thị đối với các đơn vị hành chính đô thị dự kiến hình thành sau sắp xếp.
Từ đó, hoàn thành việc xây dựng đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của địa phương để bảo đảm tiến độ cơ bản hoàn thành trong tháng 9.2024 theo đúng Nghị quyết số 142/2024/QH15 của Quốc hội.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật nêu rõ, các quy định trong dự thảo Nghị quyết này không mâu thuẫn với các quy định về thẩm quyền, trình tự, thủ tục lập, điều chỉnh quy hoạch của Luật Quy hoạch, Luật Quy hoạch đô thị cũng như không trực tiếp sửa đổi các quy định của các Nghị quyết số 1210, 1211 và 35 và chỉ áp dụng đối với các đơn vị hành chính thực hiện sắp xếp trong giai đoạn 2023 - 2025.
Về tên gọi của dự thảo Nghị quyết và phạm vi áp dụng, để bảo đảm phù hợp với nội dung của dự thảo Nghị quyết và bảo đảm ngắn gọn, Ủy ban Pháp luật đề nghị chỉnh lý quy định về phạm vi áp dụng và tên gọi của dự thảo Nghị quyết là “Nghị quyết quy định một số nội dung liên quan đến việc bảo đảm tiêu chí phân loại đô thị và tiêu chuẩn của đơn vị hành chính để thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025”.
Phát biểu kết luận Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản thống nhất với dự thảo Nghị quyết với 4 nội dung chính.
Cụ thể, một là, cho phép thực hiện song song 2 quy trình vừa lập, thẩm định, công nhận kết quả tiêu chí phân loại đô thị, đánh giá trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đô thị đồng thời với công tác lập, thẩm định đề án sắp xếp đơn vị hành chính.
Hai là được sử dụng một số quy hoạch hiện có, được cấp có thẩm quyền phê duyệt để làm cơ sở đánh giá tiêu chí phân loại đô thị phục vụ sắp xếp đơn vị hành chính.
Ba là, đến thời điểm phải trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội Đề án sắp xếp các đơn vị hành chính và các đơn vị đô thị cấp huyện mà chưa ký được quyết định phân loại đô thị thì cho phép kéo dài thêm thời gian để hoàn thành.
Bốn là, tên gọi Nghị quyết cần ngắn gọn, dễ hiểu.
Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, Chính phủ khẩn trương hoàn chỉnh hồ sơ, bảo đảm đầy đủ các điều kiện, thủ tục theo đúng quy định pháp luật trình trình Chủ tịch Quốc hội ký ban hành.
Tại phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã biểu quyết tán thành về chủ trương ban hành Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định một số nội dung liên quan đến các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về phân loại đô thị, tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính, sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2030 để thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính là đô thị giai đoạn 2023-2025.