Hiệp ước Tương lai: Cần cụ thể hóa bằng hành động

Đại hội đồng Liên Hợp Quốc (LHQ) đã thông qua Hiệp ước Tương lai – một văn kiện đầy tham vọng cam kết hành động hướng tới một thế giới tốt đẹp hơn cho các thế hệ mai sau trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với ngày càng nhiều thách thức. Văn bản này đặt ra nhiệm vụ cho các nhà lãnh đạo của 193 quốc gia thành viên biến những lời hứa thành hành động để thực sự tạo nên sự khác biệt cho thế giới.

Đưa chủ nghĩa đa phương trở lại

Văn bản dài 42 trang được 193 thành viên của Đại hội đồng LHQ thông qua nêu rõ 56 hành động, bao gồm cam kết thúc đẩy nhanh hơn nữa việc đạt được các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs) của LHQ và các nỗ lực mới của Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu; các cam kết về chủ nghĩa đa phương, duy trì Hiến chương LHQ và gìn giữ hòa bình. Hiệp ước cũng kêu gọi cải cách các tổ chức tài chính quốc tế và Hội đồng Bảo an LHQ, thúc đẩy giải trừ quân bị và định hướng phát triển trí tuệ nhân tạo Văn bản này đề cập đến việc giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của xung đột và đẩy nhanh các cam kết về quyền con người, bao gồm quyền của phụ nữ.

Hiệp ước bao gồm cả hai phụ lục, được gọi là Thỏa thuận Kỹ thuật số toàn cầu và Tuyên bố về các thế hệ tương lai, với mục tiêu thúc đẩy quá trình ra quyết định quốc gia và quốc tế tập trung vào việc đảm bảo phúc lợi cho các thế hệ mai sau.

UN Photo_Loey Felipe.jpg
Các thành viên LHQ tham dự Hội nghị thượng đỉnh Tương lai, thông qua Hiệp ước Tương lai ngày 22.9. Ảnh: UN News

Chủ tịch Đại hội đồng LHQ Philémon Yang nhấn mạnh tương lai của chúng ta "nằm trong tay chúng ta". Ông Yang cho hay thế giới đang đứng trước ngã ba đường, đối mặt với những thách thức đòi hỏi hành động tập thể, dù vậy "vẫn còn hy vọng... vì những thách thức đi kèm với cơ hội" và một tương lai tươi sáng hơn "đang trong tầm tay". Theo ông Yang, Hiệp ước Tương lai vừa được thông qua không chỉ giải quyết các cuộc khủng hoảng hiện tại mà còn đặt nền tảng cho một trật tự mới hòa bình cho tất cả các quốc gia.

Trong khi đó, Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres mô tả là Hiệp ước là thỏa thuận mang tính bước ngoặt, là “bước chuyển hướng tới chủ nghĩa đa phương hiệu quả hơn, toàn diện hơn và kết nối hơn”. “Thế giới của chúng ta đang trải qua thời kỳ hỗn loạn và thời kỳ chuyển đổi, nhưng chúng ta không thể chờ đợi để thế giới trở nên hoàn hảo. Chúng ta phải thực hiện những bước đi quyết định đầu tiên hướng tới hiện đại hóa và cải cách hình thức hợp tác quốc tế", Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres cho biết. “Chúng tôi ở đây để đưa chủ nghĩa đa phương trở lại từ bờ vực thẳm”, ông Antonio Guterres nói với các nhà lãnh đạo thế giới nhóm họp tại trụ sở LHQ ở New York. “Bây giờ, vận mệnh chung của chúng ta là cùng nhau vượt qua vực thẳm này. Điều đó đòi hỏi không chỉ là cam kết suông, mà còn là hành động”.

Cần biến cam kết thành hành động

Các chuyên gia đánh giá, Hiệp ước Tương lai, giống như nhiều văn bản khác của LHQ, đưa ra những mục tiêu và cam kết cao cả nhưng lại chưa xác định các bước cụ thể, thực tế, khả thi mà cơ quan này có thể thực hiện để hiện thực hóa tầm nhìn của mình.

Chẳng hạn, văn kiện khẳng định các quốc gia “sẽ chấm dứt nạn đói và đẩy lùi nguy cơ mất an ninh lương thực”, giải quyết các khoảng cách tài chính và đầu tư toàn cầu, cam kết thực hiện một hệ thống thương mại đa phương công bằng, đạt được bình đẳng giới, bảo vệ môi trường và khí hậu, và bảo vệ những người bị ảnh hưởng bởi các trường hợp khẩn cấp nhân đạo. Nhưng không nói rõ LHQ và các thành viên sẽ thực hiện điều này như thế nào.

Khi cuộc chiến của Israel ở Gaza, cuộc chiến Nga-Ukraine và cuộc nội chiến ở Sudan tiếp tục cướp đi hàng nghìn sinh mạng, và LHQ cam kết hỗ trợ Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ). Nhưng vào thời điểm Israel tuyên bố sẽ không cho phép tòa án LHQ tác động đến cuộc chiến của mình, trong đó hơn 41.000 người đã thiệt mạng ở Gaza, thì Hiệp ước mới chưa nêu rõ cách thức để buộc các thành viên tuân thủ quy tắc của mình.

Hiệp ước này đưa ra lời hứa khôi phục các nghĩa vụ và cam kết về giải trừ vũ khí hạt nhân và sinh học, “làm mới lòng tin vào các thể chế toàn cầu” bằng cách bảo đảm các thể chế mang tính đại diện hơn, đồng thời thúc đẩy và bảo vệ quyền con người, bao gồm chống chủ nghĩa phân biệt chủng tộc và bài ngoại. Tuy nhiên, các nước sẽ cần nhìn thấy những biện pháp cụ thể.

Phản ánh sự bất mãn ngày càng tăng với tình trạng bế tắc và thiếu đại diện toàn cầu tại HĐBA, văn bản cam kết "sửa chữa bất công lịch sử đối với châu Phi như một ưu tiên" và "cải thiện đại diện" cho châu Á - Thái Bình Dương, Mỹ Latin và Caribe. Hiệp ước cũng cam kết "tăng cường phản ứng" của HĐBA và "làm mới" công việc của Đại hội đồng LHQ trong khi củng cố toàn bộ hệ thống LHQ, bao gồm Hội đồng Kinh tế và Xã hội và Ủy ban Xây dựng hòa bình. Nhưng văn bản không đề cập đến cách LHQ sẽ đẩy nhanh các cải cách mà Nam Bán cầu đã yêu cầu trong nhiều năm.

Hiệp ước vì Tương lai nói thêm rằng các nhà lãnh đạo muốn đẩy nhanh quá trình cải cách kiến ​​trúc tài chính quốc tế, tăng cường ứng phó với các cú sốc toàn cầu và cải thiện hợp tác trong việc khám phá không gian vũ trụ và ngăn chặn chạy đua vũ trang trong không gian. Nhưng nhiều quốc gia dẫn đầu cuộc chạy đua không gian cũng là thành viên thường trực của HĐBA với quyền phủ quyết giúp họ tránh khỏi mọi lời chỉ trích có ý nghĩa.

Theo Richard Gowan, Giám đốc LHQ tại Crisis Group, Hiệp ước này bao gồm nhiều chủ đề, với nhiều mức độ tham vọng khác nhau và các diễn đàn và cơ quan khác nhau của LHQ sẽ chịu trách nhiệm theo dõi các chủ đề khác nhau.

“Một số đề xuất khá cụ thể, như yêu cầu Tổng Thư ký xem xét tình hình hoạt động gìn giữ hòa bình của LHQ. Những đề xuất khác, như lời hứa hướng tới giải trừ vũ khí hạt nhân, vẫn chưa có hướng hành động cụ thể”, ông nói với Al Jazeera.

Theo ông, điều quan trọng là các thành viên LHQ phải đưa ra một kế hoạch thực hiện phù hợp cho các điều khoản của hiệp ước, vì chúng ta thường thấy các nhà lãnh đạo sẵn lòng ký vào những cam kết nhưng quá trình thực hiện thường sẽ chỉ nằm trên giấy”.

Ông Gowan mặc dù thừa nhận “Hiệp ước có thể chưa hoàn hảo, và nhiều người có thể cảm thấy nó thiếu chiều sâu và tính cấp thiết cần thiết để giải quyết cuộc khủng hoảng toàn cầu”, nhưng ông nghĩ rằng “chúng ta nên biết ơn vì các nhà ngoại giao có thể đưa ra được một thỏa thuận trong bối cảnh ảm đạm hiện nay”.

Một nhà ngoại giao nói với hãng thông tấn AFP rằng bất chấp một số người có thể thất vọng, Hiệp ước vẫn là "cơ hội để khẳng định cam kết chung của chúng ta đối với chủ nghĩa đa phương, ngay cả trong bối cảnh địa chính trị khó khăn hiện nay", đồng thời nhấn mạnh nhu cầu xây dựng lại lòng tin giữa Nam và Bắc Bán cầu.

“Hiệp ước này mang lại cho chúng tôi hy vọng và nguồn cảm hứng về một tương lai tốt đẹp hơn”, Tổng thống Sierra Leone Julius Maada Bio, người ủng hộ nhiệt thành cho Nam Bán cầu tại LHQ cho biết.

Quốc tế

Luật Điện mới của Jordan mở đường cho nền kinh tế hydro xanh
Thế giới 24h

Luật Điện mới của Jordan mở đường cho nền kinh tế hydro xanh

Jordan đang có những bước tiến táo bạo hướng tới tương lai năng lượng bền vững với Luật Điện mới đưa năng lượng tái tạo và hydro xanh vào trọng tâm của chiến lược năng lượng quốc gia. Luật này, thay thế luật tạm thời có hiệu lực từ năm 2002, được thiết kế để hiện đại hóa ngành điện của đất nước, thu hút đầu tư tư nhân và củng cố vị thế của Jordan như một trung tâm khu vực về đổi mới năng lượng sạch.

Luật mới về vay nợ của Kuwait: Bước ngoặt tài khóa?
Thế giới 24h

Luật mới về vay nợ của Kuwait: Bước ngoặt tài khóa?

Trong một động thái được đánh giá là có ý nghĩa chiến lược đối với tương lai tài chính quốc gia, Kuwait đã thông qua luật nợ mới vào tháng trước, nâng trần vay nợ từ 10 tỷ lên 30 tỷ dinar Kuwait - tương đương khoảng 99 tỷ USD. Luật mới này đánh dấu lần đầu tiên sau gần một thập kỷ, Kuwait mở rộng quy mô vay nợ với mục tiêu giải quyết thâm hụt ngân sách, đồng thời thúc đẩy phát triển cơ sở hạ tầng trong bối cảnh ngân sách quốc gia chịu áp lực nặng nề từ chi tiêu công và trợ cấp xã hội.

Báo chí Uzbekistan đưa tin đậm nét chuyến thăm chính thức và tham dự Đại hội đồng IPU-150 của Chủ tịch Quốc hội
Theo dòng sự kiện

Báo chí Uzbekistan đưa tin đậm nét chuyến thăm chính thức và tham dự Đại hội đồng IPU-150 của Chủ tịch Quốc hội

Các hãng thông tấn, báo chí của Uzbekistan đã đưa tin đậm nét về chuyến thăm chính thức của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, đặc biệt là cuộc hội đàm giữa hai nhà lập pháp cao nhất, trong đó, nhấn mạnh rằng, Thỏa thuận hợp tác đầu tiên được ký kết giữa Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Uzbekistan sẽ là cơ sở vững chắc thúc đẩy quan hệ liên nghị viện nói riêng và giữa hai quốc gia nói chung.

Báo chí Uzbekistan: Tổng thống ủng hộ mối quan hệ đối tác thực chất với Việt Nam
Theo dòng sự kiện

Báo chí Uzbekistan: Tổng thống ủng hộ mối quan hệ đối tác thực chất với Việt Nam

Những ngày qua, các hãng thông tấn, báo chí đã đưa tin đậm nét về chuyến thăm chính thức Uzbekistan và tham dự Đại hội đồng IPU-150 của Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Trần Thanh Mẫn. Trong đó, các cơ quan thông tấn báo chí đặc biệt nhấn mạnh phát biểu của Tổng thống Uzbekistan trong cuộc tiếp Chủ tịch Quốc hội, rằng Tashkent ủng hộ thúc đẩy mối quan hệ thực chất với Việt Nam.

Cảnh giác với ô nhiễm môi trường từ các ứng dụng AI
Thế giới 24h

Cảnh giác với ô nhiễm môi trường từ các ứng dụng AI

Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng gây ra những hậu quả nghiêm trọng về môi trường, từ việc tiêu thụ năng lượng lớn, phát thải khí nhà kính cho đến rác thải điện tử và ảnh hưởng tới đa dạng sinh học. Để giảm thiểu tác động tiêu cực này, cần có sự kết hợp giữa thiết kế sản phẩm AI bền vững, chính sách quản lý hiệu quả và nâng cao nhận thức cộng đồng.

Nguồn: ITN
Quốc tế

Các dân tộc trên thế giới kỷ niệm như thế nào?

Mặc dù không có ngày lễ mang đậm dấu ấn văn hóa và lịch sử như ngày Giỗ Tổ Hùng Vương của Việt Nam, nhiều dân tộc trên thế giới vẫn tổ chức những ngày lễ đặc biệt để tưởng nhớ về lịch sử và các vị vua lập quốc có công lớn. Những nghi lễ này không chỉ thể hiện lòng tri ân những người quan trọng, nhằm hướng về cội nguồn mà còn là dịp để gìn giữ và vun đắp bản sắc dân tộc cùng những giá trị văn hóa truyền thống.

Uzbekistan và Việt Nam: Cùng hướng tới những cơ hội hợp tác mới
Theo dòng sự kiện

Uzbekistan và Việt Nam: Cùng hướng tới những cơ hội hợp tác mới

Tiến sĩ Tulanbay Kurbanov - Chuyên gia quan hệ quốc tế, thành viên Liên hiệp nhà báo Uzbekistan, IPU-150
Từ ngày 4-8.4, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Trần Thanh Mẫn và Phu nhân thăm chính thức Cộng hòa Uzbekistan và tham dự Đại hội đồng lần thứ 150 Liên minh Nghị viện Thế giới (IPU). Đây được đánh giá là chuyến thăm mang tính lịch sử, giúp đưa đến những cơ hội hợp tác mới cho Uzbekistan và Việt Nam.

Trung Quốc đối mặt với khủng hoảng hôn nhân
Quốc tế

Trung Quốc đối mặt với khủng hoảng hôn nhân

Trước tình trạng dân số suy giảm nghiêm trọng, Chính phủ Trung Quốc đã “mạnh tay” triển khai hàng loạt biện pháp khuyến khích sinh con, trong đó nổi bật là chính sách trợ cấp tiền mặt, hỗ trợ chăm sóc trẻ em và ưu đãi cho các bà mẹ mới sinh. Tuy nhiên, số lượng các cuộc hôn nhân mới ở Trung Quốc đã giảm một phần năm, xuống mức thấp nhất từng được ghi nhận vào năm ngoái, đánh dấu một sự thụt lùi đối với những nỗ lực của chính phủ nhằm đảo ngược cuộc khủng hoảng nhân khẩu học đang đe dọa nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Những hành động đầu tiên của các nước trước thuế quan mới của Mỹ
Thế giới 24h

Những hành động đầu tiên của các nước trước thuế quan mới của Mỹ

Ngày 4.4, Trung Quốc đã công bố mức thuế bổ sung 34% đối với hàng hóa của Hoa Kỳ để đáp trả thuế đối ứng mà Tổng thống Donald Trump vừa công bố. Đây là động thái leo thang nghiêm trọng nhất trong cuộc chiến thương mại mới nhất của nước này với Mỹ, làm dấy lên lo ngại về suy thoái kinh tế và nguy cơ sụp đổ của thị trường chứng khoán toàn cầu. Trong khi đó, một số nước tỏ ra thận trọng và muốn tiếp tục đàm phán.

Báo chí Armenia: Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Việt Nam tạo động lực cho quan hệ song phương, vì lợi ích và thịnh vượng của nhân dân hai nước
Theo dòng sự kiện

Báo chí Armenia: Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Việt Nam tạo động lực cho quan hệ song phương, vì lợi ích và thịnh vượng của nhân dân hai nước

Các trang tin điện tử chính thức của Armenia, Quốc hội Armenia, Hãng Thông tấn quốc gia của Armenia và các tờ báo của nước này (Armeni Info, Armenia Press, aravot.am, 1lurer.am, News.am…) liên tục nêu đậm nét, cập nhật thông tin, hình ảnh, video về các hoạt động trong chuyến thăm cấp chính thức của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Đoàn Đại biểu cấp cao Việt Nam, không chỉ trên website mà trên cả các trang mạng xã hội X (Twitter)… nêu bật nội dung và ý nghĩa chuyến thăm, sự đón tiếp trọng thị và kết quả chuyến thăm.

Trang web Quốc hội Armenia đưa tin đậm nét về chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Việt Nam
Việt Nam và các nước

Trang web Quốc hội Armenia đưa tin đậm nét về chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Việt Nam

Trang thông tin của Quốc hội Armenia - parliament.am đã đưa tin đậm nét về các hoạt động của Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam do Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn làm trưởng đoàn đang ở thăm Armenia, ngay từ khi đoàn đặt chân tới sân bay quốc tế Zvartnots, ở Thủ đô Yerevan của Armenia.

Singapore ban hành luật giám sát chặt chẽ doanh nghiệp vận tải quan trọng
Thế giới 24h

Singapore ban hành luật giám sát chặt chẽ doanh nghiệp vận tải quan trọng

Singapore đã thắt chặt giám sát theo quy định đối với lĩnh vực vận tải của mình bằng cách chỉ định 17 doanh nghiệp là các doanh nghiệp quan trọng phải chịu sự giám sát chặt chẽ hơn của Chính phủ. Luật Các doanh nghiệp vận tải quan trọng, có hiệu lực từ đầu tháng 4, nhằm mục đích bảo vệ các dịch vụ vận tải thiết yếu khỏi các mối đe dọa tiềm ẩn do "các tác nhân độc hại" gây ra.

Mỹ áp thuế đối ứng với tất cả các nước, mức thuế của Việt Nam cao thứ hai
Thế giới 24h

Mỹ áp thuế đối ứng với tất cả các nước, mức thuế của Việt Nam cao thứ hai

Tổng thống Donald Trump hôm 2.4 tuyên bố áp dụng mức thuế cơ bản 10% đối với tất cả hàng nhập khẩu vào Mỹ, trong đó ông sẽ áp mức thuế đối ứng 46% đối với 90% tổng lượng hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam, cao thứ 2 trong số các nước xuất khẩu vào thị trường Mỹ, chỉ sau Campuchia (mức thuế 49% đối với 97% tổng lượng hàng hóa xuất khẩu vào Mỹ).

Những điều thắc mắc về thuế đối ứng của Mỹ
Thế giới 24h

Những điều thắc mắc về thuế đối ứng của Mỹ

Sau nhiều tuần dự đoán, cuối cùng Tổng thống Donald Trump đã chính thức hiện thực hóa lời đe dọa áp thuế quan đối ứng vào ngày 2.4 (giờ Mỹ) với mức thuế cơ bản 10% đối với hàng nhập khẩu từ tất cả các quốc gia và mức thuế cao hơn đối với hàng chục quốc gia có thặng dư thương mại với Mỹ.

Phản ứng của các nước trước thông báo áp thuế đối ứng của Mỹ
Thế giới 24h

Phản ứng của các nước trước thông báo áp thuế đối ứng của Mỹ

Trong thông báo tại Vườn Hồng, Trump cho biết ông sẽ áp dụng mức thuế quan cao đối với hàng chục quốc gia có thặng dư thương mại đáng kể với Hoa Kỳ trong khi áp dụng mức thuế cơ bản 10% đối với hàng nhập khẩu từ tất cả các quốc gia để ứng phó với tình trạng ông gọi là trường hợp khẩn cấp về kinh tế. Một số nước phản ứng gay gắt và đe dọa trả đũa trong khi phần lớn các nước phản ứng thận trọng trước tuyên bố này.