Hiện thực hóa mục tiêu chuyển đổi số, phát triển kinh tế tư nhân

Điều kiện thuận lợi triển khai mô hình hợp tác xã điện tử

Việt Nam đang bước vào một kỷ nguyên phát triển mới, với khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được xác định là những yếu tố then chốt để đạt được sự thịnh vượng và phồn vinh.

Trong bối cảnh đó, việc triển khai đồng bộ các nghị quyết quan trọng như: Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết số 193/2025/QH15 của Quốc hội Về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân… đang tạo ra một hành lang pháp lý vững chắc, thúc đẩy sự chuyển mình mạnh mẽ của nền kinh tế.

Trong bối cảnh cả nước hướng tới mục tiêu 2 triệu doanh nghiệp, mô hình hợp tác xã điện tử nổi lên như một giải pháp, xu hướng được quan tâm. Tại tọa đàm khoa học “Hợp tác xã điện tử - Cụ thể hóa Nghị quyết 57 của Trung ương” do Báo Đại biểu Nhân dân và Viện Khoa học giáo dục và môi trường phối hợp tổ chức sáng 13/8, ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên là ĐBQH hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhấn mạnh: “Nghị quyết số 57-NQ/TW không chỉ là yêu cầu chính trị mà còn tạo điều kiện thuận lợi để chúng ta triển khai mô hình hợp tác xã điện tử”.

Theo ông Phan Đức Hiếu, đây còn là đòi hỏi thực tiễn trong kỷ nguyên số, việc ứng dụng công nghệ để nâng cao hiệu quả là một yêu cầu tất yếu. Thực tế, mô hình này đã xuất hiện tại một số quốc gia như Australia, Brazil, Argentina... Đó là xu thế tất yếu trong bối cảnh toàn cầu hóa, và Việt Nam cần phải bắt kịp để không bị tụt hậu trong bối cảnh cạnh tranh quốc tế.

Ngoài ra, để phát huy tối đa hiệu quả của mọi thành phần kinh tế đóng góp cho sự tăng trưởng kinh tế nói chung, thì hợp tác xã cũng là thành phần quan trọng, đòi hỏi chuyển đổi số, nâng cao chất lượng, phát huy mô hình này.

Rà soát cụ thể về quy định, chính sách

Trong bối cảnh chuyển đổi số đã trở thành một yêu cầu cấp bách, nhiều ý kiến cho rằng, các điều kiện về chủ trương, chính sách và hạ tầng đều đã sẵn sàng để thực hiện mô hình hợp tác xã điện tử. Đặc biệt, các hợp tác xã không chỉ sẵn sàng mà còn có mong muốn để chuyển đổi số, nhằm giúp họ khắc phục những hạn chế cố hữu như quy mô nhỏ, năng lực quản trị yếu và thiếu tiếp cận công nghệ.

Ông Phan Đức Hiếu cho rằng, việc triển khai một mô hình chuyển đổi số phù hợp với đặc thù của hợp tác xã là điều rất quan trọng. Bởi lẽ, trình độ và năng lực của hợp tác xã thường hạn chế hơn so với các doanh nghiệp, từ yếu tố địa lý, tính chất hoạt động đến nguồn nhân lực. Nếu áp dụng cùng một nhiệm vụ chuyển đổi số như doanh nghiệp, hợp tác xã sẽ dễ rơi vào thế yếu. Do đó, một mô hình chuyển đổi số được thiết kế riêng, không chỉ giúp hợp tác xã nâng cao chất lượng mà còn khắc phục những điểm yếu cố hữu trong quá trình tự chuyển đổi số, sẽ là giải pháp tối ưu và phù hợp.

Không chỉ giải quyết các vấn đề của riêng hợp tác xã, mô hình này còn được kỳ vọng mang lại lợi ích lớn cho hàng triệu hộ kinh doanh cá thể, qua việc giải quyết những vấn đề của các chủ thể kinh doanh nhỏ lẻ, những người gặp khó khăn về chi phí tuân thủ pháp luật và năng lực quản lý. Từ đó, khuyến khích tinh thần kinh doanh trong cộng đồng.

Các chuyên gia tại tọa đàm đều đánh giá cao ý tưởng về hợp tác xã điện tử và tin rằng mô hình này sẽ có tác động lớn, giải quyết các vấn đề kinh doanh, xã hội và môi trường theo hướng hợp tác, minh bạch và tuân thủ. Các chuyên gia cũng tin rằng mô hình này có tính khả thi cao, đáp ứng được cả về lợi ích, nguyện vọng của các chủ thể, cũng như các điều kiện về chính trị và pháp lý.

Về cơ sở pháp lý, ông Phan Đức Hiếu cho rằng, khung pháp lý hiện hành đã khá đầy đủ để triển khai mô hình hợp tác xã điện tử, với Luật Giao dịch điện tử, và Luật Thương mại điện tử đang được xây dựng sẽ tạo cơ sở pháp lý vững chắc. Tuy nhiên, ông cũng kiến nghị cần làm rõ hơn về nội dung, hình thức của mô hình; rà soát cụ thể về quy định, chính sách để làm rõ mô hình từ góc độ pháp lý để triển khai, trong trường hợp phát hiện vướng mắc, cần kiến nghị sửa đổi, bổ sung kịp thời để tiết kiệm thời gian. Bên cạnh đó, nên triển khai thí điểm một mô hình cụ thể để có những minh chứng thực tế, thuyết phục…

Mô hình hợp tác xã điện tử hứa hẹn sẽ là một giải pháp để Việt Nam hiện thực hóa các mục tiêu lớn về kinh tế tư nhân, chuyển đổi số và phát triển bền vững.