Cuộc khủng hoảng nhà ở của Anh và các giải pháp chính sách

Bài 3: Hai đạo luật mới tạo điều kiện cho người dân sở hữu nhà

Một trong những mục tiêu mà Chính phủ Bảo thủ trước kia của Anh và tân Chính phủ Công đảng (vừa lên nắm quyền vào tháng 7.2024) hướng tới là tháo gỡ những rào cản để tạo thuận lợi cho người dân sở hữu nhà ở. Điều này được thực hiện thông qua hai văn bản pháp lý: Đạo luật Cải cách chế độ sở hữu nhà thuê và sở hữu vĩnh viễn năm 2024 (đã trở thành luật) và Dự luật Cải cách chế độ sở hữu nhà thuê và sở hữu chung, đang chuẩn bị được đưa ra xem xét tại Nghị viện.

Đạo luật Cải cách chế độ sở hữu theo hợp đồng thuê và sở hữu vĩnh viễn

Đạo luật Cải cách chế độ chế độ sở hữu theo hợp đồng thuê và sở hữu vĩnh viễn năm 2024 đã được Hoàng gia phê chuẩn vào tháng 5.2024, tuy nhiên phần lớn các điều khoản vẫn chưa có hiệu lực do chưa có văn bản hướng dẫn thi hành. Luật này nhằm mang lại sự bảo vệ tốt hơn đối với người thuê nhà và chủ sở hữu.

Ba chế độ sở hữu nhà: ở Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland, có ba hình thức sở hữu nhà: một là sở hữu vĩnh viễn, là hình thức chủ sở hữu có mọi quyền với khu đất và những công trình trên đó. Hai là sở hữu theo hợp đồng thuê dài hạn (gọi tắt là sở hữu nhà thuê): thuật ngữ “thuê” chỉ quyền sở hữu một bất động sản, không bao gồm đất mà bất động sản đó tọa lạc, trong một thời hạn cố định theo thỏa thuận giữa người thuê và chủ sở hữu hoàn toàn của khu đất (hay còn gọi là chủ đất). Chủ đất có thể là một cá nhân hoặc một công ty, chính quyền địa phương hoặc hiệp hội nhà ở.

Theo quy định trước kia, bất động sản cho thuê dài hạn thường có thời hạn dưới 90 năm và có thể gia hạn. Nhà thuê có thể “mua - bán” và khi bạn mua một bất động sản loại này nghĩa là bạn sẽ tiếp quản nốt phần còn lại của hợp đồng thuê nhà từ người thuê cũ.

Ảnh: The Independent
Nguồn: The Independent

Ở những nơi khác ngoài Scotland, hầu như các căn hộ chung cư và một số nhà đất đều được sở hữu dưới dạng thuê dài hạn. Tuy nhiên, do những bất cập trong điều kiện thuê nhà, quyền lợi của người thuê nhà không được bảo đảm, Chính phủ đang nỗ lực cải cách chế độ thuê nhà cũng như tạo điều kiện để người dân sở hữu một căn nhà vĩnh viễn với việc tái lập “chế độ sở hữu chung”. Ba là chế độ sở hữu chung: vào năm 2020, Chính phủ Anh đã tái lập “chế độ sở hữu chung” như một cách cho phép sở hữu căn hộ trọn đời và tránh những thiếu sót của chế độ sở hữu theo hợp đồng thuê.

Tăng cường bảo vệ quyền lợi người thuê nhà: một trong những mục tiêu quan trọng nhất của Đạo luật Cải cách chế độ sở hữu theo hợp đồng thuê và sở hữu vĩnh viễn năm 2024 là tăng cường quyền lợi của người thuê nhà: 

- Tăng thời hạn thuê tiêu chuẩn lên 990 năm: hiện nay, chủ nhà và người thuê không có quyền gia hạn thời gian thuê quá 90 năm. Nhưng từ nay họ có thể ký hợp đồng lên đến 990 năm, có nghĩa là quyền thuê dễ dàng được chuyển lại cho người thừa kế. Thủ tục gia hạn gần 1 thiên niên kỷ cũng dễ dàng, đơn giản hơn.

- Giảm phí thuê mặt bằng xuống mức gần như bằng 0: theo quy định hiện hành, một trong những gánh nặng lớn đối với người sở hữu nhà theo hình thức thuê dài hạn là ngoài tiền thuê nhà, họ còn phải trả cả tiền thuê mặt bằng, tức trả phí cho phần đất mà nhà thuê được xây dựng bên trên. Phí thuê mặt bằng được trả cho chủ nhà và trong hợp đồng thuê thường sẽ ghi rõ số tiền phí là bao nhiêu. Tiền phí thường được cố định và thường dưới 100 bảng Anh một năm. Tuy nhiên, một số chủ nhà đã định mức tiền thuê đất cao hơn nhiều, hoặc có thể yêu cầu phí thuê tăng theo thời gian, chẳng hạn có thể quy định tăng gấp đôi sau mỗi 10 năm. Điều đó có nghĩa là nếu bạn mua một ngôi nhà vào năm 2019 với tiền thuê đất ban đầu là 500 bảng Anh mỗi năm, thì đến năm 2069, bạn sẽ phải trả 16.000 bảng Anh mỗi năm.

Điều này có thể khiến người sở hữu nhà theo hình thức thuê tốn kém hơn dự kiến và vô cùng thấy khó bán, thế chấp lại vì người mua sẽ không muốn tiếp quản căn nhà với phí đất quá cao. Để bảo vệ quyền lợi cho người thuê nhà dài hạn, luật mới đã giảm mức phí này xuống gần như bằng 0.

- Hạn chế nguy cơ người thuê bị tịch thu nhà: dự luật không cho phép chủ nhà tịch thu nhà như một phương tiện bảo đảm tuân thủ hợp đồng cho thuê.

- Ngoài ra, luật cũng yêu cầu chủ nhà phải minh bạch hóa các hóa đơn dịch vụ để người thuê có thể theo dõi và nắm thông tin; đồng thời bãi bỏ quy định yêu cầu người thuê nhà phải trả chi phí pháp lý cho chủ nhà khi muốn khiếu nại hành vi sai trái.

Dự luật Cải cách chế độ sở hữu nhà thuê và sở hữu chung

Sau khi lên nắm quyền vào tháng 7.2024, Chính phủ Công đảng không xóa bỏ Đạo luật Cải cách chế độ thuê nhà và sở hữu vĩnh viễn năm 2024 của Chính phủ Bảo thủ trước kia. Tuy nhiên, Chính phủ mới đã đề xuất Dự luật Cải cách chế độ sở hữu nhà thuê và sở hữu chung, trong đó bổ sung một số quy định nhằm củng cố luật cũ; đồng thời đưa ra nhiều biện pháp cải cách hơn nữa để tạo điều kiện cho người dân sở hữu nhà, cụ thể như sau:

Tái thiết lập chế độ sở hữu chung: quyền sở hữu chung sẽ được khôi phục thông qua “khuôn khổ pháp lý mới toàn diện”. Chế độ sở hữu chung được đưa ra vào năm 2002 cho phép người dân trong một chung cư mua lại nhà và có quyền sở hữu vĩnh viễn đối với bất động sản, điều này nhằm khắc phục những thiếu sót của chế độ sở hữu theo hợp đồng thuê. Những người sở hữu chung sẽ được quản lý và sở hữu tòa nhà như một “tập thể”. Họ có thể tự mình quản lý hoặc chỉ định đại lý quản lý của riêng họ.

Tuy nhiên, chưa đến 20 dự án phát triển sở hữu chung được vận hành kể từ khi quy định về sở hữu chung có hiệu lực. Với dự luật vừa được đề xuất, Chính phủ sẽ khuyến khích người dân chuyển sang hình thức sở hữu này bằng cách hạn chế bán các căn hộ cho thuê mới để chế độ sở hữu chung trở thành chế độ sở hữu mặc định.

Cấm bán căn hộ cho thuê: như đã nói ở trên, các căn hộ được thuê theo hình thức hợp đồng vẫn hoàn toàn có thể mua bán. Tuy nhiên, theo dự luật mới mà Chính phủ Công đảng vừa đề xuất vào tháng 7.2024, trong tương lai việc bán căn hộ theo hình thức cho thuê sẽ bị cấm để tạo điều kiện cho người dân chuyển sang hình thức sở hữu mới là “sở hữu chung”.

Dự luật Cải cách chế độ sở hữu chung và sở hữu theo hợp đồng thuê dự kiến sẽ được trình Hạ viện xem xét trong kỳ họp 2024 - 2025 và có thể được đưa ra lấy ý kiến tham vấn rộng rãi.

Nghị viện thế giới

Những điều chưa biết về bỏ phiếu bất tín nhiệm
Quốc tế

Những điều chưa biết về bỏ phiếu bất tín nhiệm

Kể từ cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm đầu tiên trên thế giới diễn ra cách đây gần 300 năm, đã có không biết bao nhiêu các động thái tương tự diễn ra ở khắp các nước trên thế giới, như một minh chứng cho quyền giám sát của cơ quan lập pháp. Có nhiều câu chuyện thú vị xung quanh thủ tục đặc biệt này.

Bế mạc Kỳ họp thứ Bảy, Quốc hội Lào Khóa IX tháng 7.2024
Nghị viện thế giới

Nơi nhân dân các dân tộc Lào gửi gắm niềm tin

Với số lượng đại biểu Quốc hội và khối lượng văn bản luật tăng lên qua các khóa lập pháp, Quốc hội Lào ngày càng khẳng định vai trò là cơ quan đại biểu đại diện cho ý chí và nguyện vọng của toàn thể nhân dân các dân tộc Lào; một cơ quan lập pháp không ngừng đổi mới, hoạt động ngày càng hiệu quả, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn.

Quốc hội Lào đăng cai tổ chức Đại hội đồng AIPA-35 năm 2014. Nguồn: aipasecretariat.org
Nghị viện thế giới

Hành trình gần 30 năm với những đóng góp tích cực

Quốc hội Lào trở thành thành viên thứ 7 của Tổ chức Liên Nghị viện ASEAN (AIPO) vào năm 1997, sau 5 nước sáng lập gồm Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan (năm 1977) và Việt Nam (1995). Trong suốt 27 năm gia nhập AIPO nay là AIPA, Quốc hội Lào luôn chứng tỏ là một thành viên tích cực, chủ động trong các sáng kiến hợp tác liên nghị viện khu vực.

Chú thích: Chủ tịch Quốc hội Lào Saysomphone Phomvihane nhận chiếc búa Chủ tịch AIPA từ Indonesia tại Lễ bế mạc Đại hội đồng AIPA-44 năm 2023. Nguồn: aipasecretariat.org
Nghị viện thế giới

Chu đáo, kỹ lưỡng, bài bản - sẵn sàng cho Đại hội đồng AIPA - 45

Với vai trò Chủ tịch AIPA năm 2024, Quốc hội Lào sẽ đăng cai tổ chức Đại hội đồng AIPA lần thứ 45 từ ngày 17 - 23.10 với chủ đề “Vai trò của Nghị viện trong thúc đẩy hội nhập và tăng trưởng toàn diện của ASEAN”. Với một chuỗi sự kiện quan trọng như: cuộc họp Ban Chấp hành AIPA-45, lễ khai mạc chính thức Đại hội đồng AIPA-45, các cuộc họp của các ủy ban... Đại hội đồng AIPA-45 là một trong những hoạt động đối ngoại quan trọng của Lào trong năm Chủ tịch ASEAN/AIPA; để chuẩn bị cho chuỗi sự kiện này, Lào đã có một quá trình chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng, bài bản.

Nguồn: ITN
Quốc tế

KOL phải trải nghiệm sản phẩm mình quảng cáo

Trung Quốc đã ban hành một loạt quy định cụ thể liên quan đến việc những người nổi tiếng hoặc người có ảnh hưởng (Key Opinion Leader - KOL) tham gia vào các hoạt động quảng cáo trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển nhanh chóng. Đặc biệt, quy định mới yêu cầu KOL phải thực sự trải nghiệm sản phẩm khi quảng cáo cho sản phẩm đó.

Trung Quốc quản lý chặt chẽ đối với loại hình quảng cáo pop-up
Quốc tế

"Lập lại trật tự" thị trường quảng cáo trực tuyến

Tổng cục Quản lý thị trường Nhà nước Trung Quốc (SAMR) đã ban hành các Biện pháp mới về quản lý quảng cáo trên internet (sau đây gọi là Biện pháp mới), có hiệu lực từ ngày 1.5.2023, được kỳ vọng sẽ giúp “lập lại trật tự” các hoạt động tiếp thị trên mạng xã hội và quảng cáo trên internet, vốn đang trở nên khó kiểm soát trong thời kỳ bùng nổ thương mại điện tử.

Một buổi bán hàng qua livestream tại Trung Quốc.
Quốc tế

Xóa sổ view ảo - chuẩn mực hóa quảng cáo qua livestream

Xuất hiện tại Trung Quốc từ nhiều năm trước, nhưng đến khi đại dịch Covid-19 bùng phát, các hoạt động thương mại, quảng cáo qua phát sóng trực tuyến trực tiếp (livestream) thực sự bùng nổ. Tuy có tiềm năng phát triển to lớn, nhưng hoạt động livestream cũng làm phát sinh nhiều vấn đề như nạn trốn thuế, làm giả lưu lượng truy cập, phát ngôn thiếu kiểm soát..., buộc chính quyền Trung Quốc siết chặt kiểm soát ngành công nghiệp này.

Chile: Luật mới tăng cường chế tài đối với sai phạm của doanh nghiệp
Quốc tế

Chile: Luật mới tăng cường chế tài đối với sai phạm của doanh nghiệp

Luật 21.595, có hiệu lực từ đầu tháng 9.2024, đánh dấu bước ngoặt quan trọng của Chile trong việc xử lý các tội phạm kinh tế và môi trường. Được gọi là “Luật Về tội phạm kinh tế và môi trường”, văn bản pháp lý này hứa hẹn sẽ áp dụng các hình phạt nghiêm khắc hơn đối với hành vi sai trái trong lĩnh vực doanh nghiệp. Dù vẫn còn nhiều tranh luận và có khả năng điều chỉnh trong tương lai, không thể phủ nhận rằng đây là sự thay đổi quan trọng đối với hệ thống tư pháp hình sự của Chile.

Canada thông qua luật nhằm khai thác năng lượng tái tạo ngoài khơi
Quốc tế

Canada thông qua luật nhằm khai thác năng lượng tái tạo ngoài khơi

Canada vừa đạt được bước tiến đáng kể trong việc khai thác các nguồn năng lượng tái tạo ngoài khơi khi Thượng viện chính thức thông qua dự luật C-49 gần đây. Đây là một văn bản mang tính đột phá, được thiết kế nhằm khai thác tiềm năng năng lượng ngoài khơi dồi dào tại tỉnh Nova Scotia, tỉnh Newfoundland và Labrador, nằm ven biển Đại Tây Dương của Canada. Hai tỉnh này sở hữu điều kiện lý tưởng cho phát triển năng lượng gió và các dạng năng lượng tái tạo khác nhờ vào vị trí địa lý chiến lược cùng nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú.

Nguồn: venturevillage.world
Nghị viện thế giới

Phần Lan: Bảo đảm chất lượng giáo dục và vị thế cao quý của nghề giáo

Phần Lan thường được coi là một trong những quốc gia tốt nhất thế giới về chính sách, luật pháp dành cho giáo viên. Hệ thống giáo dục của nước này luôn được xếp hạng cao trên toàn cầu. Những ưu đãi đối với giáo viên ở Phần Lan nhấn mạnh đến việc tôn trọng quyền tự chủ nghề nghiệp, sự kính trọng đối với nghề giáo và yêu cầu đào tạo nghiêm ngặt, góp phần củng cố vị thế vững chắc của những nhà giáo như là một nghề cao quý trong xã hội.

Nguồn: ITN
Nghị viện thế giới

Quy chế công chức cho giáo viên ở Đức: Bảo đảm ổn định trong giáo dục

Hệ thống giáo dục của Đức nổi tiếng với cấu trúc chặt chẽ, hiệu quả và tiêu chuẩn cao. Một trong những khía cạnh góp phần vào thành công của hệ thống này là quy chế "Beamte" - trao cho lao động ở khu vực công, bao gồm một tỷ lệ lớn giáo viên tư cách "công chức nhà nước". Tư cách đặc biệt này mang lại cho giáo viên ở Đức nhiều quyền lợi, từ bảo đảm việc làm, phúc lợi, uy tín xã hội đến sự ổn định lâu dài.

Nguồn: ITN
Nghị viện thế giới

Các nước củng cố, hoàn thiện pháp luật về nhà giáo

Pháp luật về nhà giáo trên thế giới đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo đảm chất lượng giáo dục, góp phần hình thành những thế hệ tương lai mạnh mẽ và thúc đẩy phát triển xã hội bền vững. Những quy định này không chỉ thiết lập khung pháp lý rõ ràng để quản lý và phát triển đội ngũ giáo viên, mà còn bảo vệ quyền lợi của họ, từ đó nâng cao chuẩn mực nghề nghiệp.

Các nghị sĩ Mexico phải họp tại một sân vận động trong nhà để thông qua dự luật.
Nghị viện thế giới

Cải cách tư pháp 2024 ở Mexico: Từ ý tưởng đến hiện thực

Ngày 15.9 vừa qua, Tổng thống Mexico López Obrador đã ký ban hành Sắc lệnh sửa đổi, bổ sung và bãi bỏ một số điều của Hiến pháp chính trị Hợp chúng quốc Mexico liên quan đến ngành tư pháp (sau đây gọi là Sắc lệnh), đưa Mexico trở thành quốc gia đầu tiên và duy nhất trên thế giới sẽ bỏ phiếu bầu toàn bộ thẩm phán theo hình thức phổ thông đầu phiếu trực tiếp.

Thượng viện Mexico thông qua kế hoạch cải cách ngày 11.9.
Nghị viện thế giới

Cải cách tư pháp 2024 ở Mexico: Quốc gia đầu tiên thẩm phán do dân bầu

Sắc lệnh cải cách tư pháp nhằm mục đích chuyển đổi hệ thống tư pháp từ hệ thống bổ nhiệm, chủ yếu tập trung vào thâm niên làm việc, kinh nghiệm và trình độ chuyên môn, sang hệ thống bầu cử, đưa Mexico trở thành quốc gia đầu tiên và duy nhất trên thế giới có toàn bộ thẩm phán do dân bầu.

Getty images
Nghị viện thế giới

Siêu công trình khắc chế "thủy thần"

Nhằm giúp Thủ đô Tokyo không bị ngập lụt mỗi khi mùa mưa đến, Chính phủ Nhật Bản đã xây dựng một trong những hệ thống đường hầm ngầm chống ngập lớn nhất thế giới có tên Kênh xả ngầm bên ngoài khu vực đô thị (G-cans), được thiết kế để ngăn chặn ngập lụt ở khu vực đô thị Tokyo, nơi rất dễ bị ảnh hưởng bởi bão, mưa lớn và mực nước sông dâng cao.

Drone cứu hộ
Nghị viện thế giới

Tăng cường ứng dụng công nghệ trong hoạt động cứu trợ

Khắc phục hậu quả thiên tai là một trong bốn khâu quan trọng trong chu trình quản lý thiên tai của Nhật Bản (giảm nhẹ, chuẩn bị, ứng phó, khắc phục hậu quả). Chính quyền Nhật Bản đã xây dựng nhiều chính sách sáng tạo nhằm bảo đảm hoạt động ứng phó, cứu trợ và phục hồi hiệu quả cho những nạn nhân và khu vực bị ảnh hưởng.