Dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá có tổng mức đầu tư hơn 16.293 tỷ đồng, trong đó 84,14% là vốn vay ODA (Chính phủ Nhật Bản). Dự án bao gồm: Xây dựng Nhà máy xử lý nước thải công suất 270.000m3/ngày, đêm; xây dựng hệ thống cống thu gom, cống bao và hệ thống đấu nối (dọc hai bên sông Tô Lịch và sông Lừ), khu vực đô thị mới Hà Đông với tổng chiều dài khoảng 52,62km (đường kính 315-2.200mm).
Nhà máy xử lý nước thải được xây dựng tại xã Thanh Liệt, huyện Thanh Trì với diện tích 13,8ha. Dự án đã được thi công từ năm 2019, triển khai đồng loạt cả 4 gói thầu.
Đến nay, gói thầu số 1 xây dựng Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá và gói thầu số 2 xây dựng hệ thống cống bao cho sông Tô Lịch và cống chính cơ bản đã hoàn thành và đưa vào vận hành thử vào ngày 1-12 tới. Hai gói thầu còn lại còn gặp một số khó khăn, vướng mắc. Cụ thể, gói thầu số 3 đơn vị đã làm các thủ tục chấm dứt hợp đồng với nhà thầu thi công. Hiện đang hoàn thiện hồ sơ trình Thủ tướng Chính phủ chủ trương xin điều chỉnh nguồn vốn từ ODA sang sử dụng ngân sách thành phố để bảo đảm tiến độ. Gói thầu số 4, đơn vị đã ký phụ lục hợp đồng gia hạn từ tháng 11-2023 và nhà thầu đã thi công trở lại…
Về giải ngân, năm 2024, dự án được bố trí vốn ODA là 1.083 tỷ đồng. Đến tháng 11.2024, giải ngân được hơn 534 tỷ đồng, đạt 49,4%…
Cũng theo báo cáo của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp thành phố Hà Nội, khó khăn, vướng mắc nhất hiện nay liên quan đến tiến độ dự án là chưa thống nhất được việc áp dụng chi phí quản lý và tiền lãi của nhà thầu. Cụ thể, theo hợp đồng FIDIC có quy định áp dụng chi phí quản lý và tiền lãi của nhà thầu đối với gói thầu số 1 là 12,32% và gói thầu số 2,4 là 15%. Song, chi phí này không có trong các quy định của Việt Nam, dẫn đến khối lượng công việc đã hoàn thành chưa được thanh toán…
Tại buổi kiểm tra tiến độ thi công và thực hiện Dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá sáng 22.11 của UBND TP. Hà Nội, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp thành phố Hà Nội kiến nghị UBND thành phố xem xét có ý kiến với tổ chức JICA để điều chỉnh chủ trương đầu tư; điều chỉnh vướng mắc về quy định của hợp đồng theo mẫu FIDIC với quy định của Việt Nam; giải quyết vướng mắc về nguồn vốn thanh toán cho nhà thầu trong thời gian chờ thực hiện thủ tục đàm phán, thương thảo, ký kết hiệp định vay vốn…
Đối với kiến nghị điều chỉnh chủ trương đầu tư, chi phí quản lý và tiền lãi các gói thầu, Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Trọng Đông yêu cầu Sở Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính hướng dẫn Ban Quản lý các thủ tục liên quan…
Bên cạnh đó, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Trọng Đông yêu cầu Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp thành phố Hà Nội và nhà thầu tập trung mọi nguồn lực, vật lực đẩy nhanh tiến độ thi công các gói thầu còn lại. Các sở, ngành ưu tiên giải quyết các thủ tục hành chính như cấp phép môi trường, giải phóng mặt bằng, tạo cảnh quan dọc các sông để dự án sớm đi vào hoạt động.
Hiện, dọc sông Tô Lịch còn một số điểm xả thải ra môi trường. Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Trọng Đông yêu cầu Sở Xây dựng xây dựng phương án đấu nối các điểm này vào hệ thống thu gom nước thải của dự án, nhằm thu gom triệt để nguồn nước thải về Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá. Ngoài ra, dọc sông Tô Lịch còn tồn đọng nhiều rác thải, chất thải rắn gây mất cảnh quan, đề nghị Sở Xây dựng kiểm tra, xử lý, dọn sạch.
Về việc từ ngày 1.12 tới Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá đi vào vận hành thử nghiệm sẽ phát sinh khoảng 200 tấn bùn thải/ngày, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội yêu cầu Sở Xây dựng có phương án xử lý hoặc bố trí điểm chứa phù hợp. Ngoài ra, Sở Xây dựng sớm xây dựng đơn giá xử lý nước thải và tổ chức đấu thầu để nhà máy vận hành ổn định.
