Công tác giám sát, phản biện xã hội ngày càng phát huy hiệu quả
Dự thảo Báo cáo sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết liên tịch số 403/2017/NQLT- UBTVQH14-CP-ĐCTUBTW MTTQVN do Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam Trương Thị Ngọc Ánh cho biết, sau 5 năm thực hiện Nghị quyết liên tịch số 403, công tác giám sát, phản biện xã hội của MTTQ và các tổ chức thành viên ngày càng đi vào chiều sâu, cụ thể hơn, chặt chẽ hơn, phát huy hiệu quả thiết thực, được cấp ủy, chính quyền ghi nhận, đánh giá cao.
Về việc thực hiện giám sát bằng hình thức nghiên cứu, xem xét văn bản của cơ quan có thẩm quyền liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân, ở Trung ương, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã tiến hành giám sát 5 nội dung. Ở các tỉnh, thành phố, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam các cấp đã tiến hành giám sát 60.463 cuộc trên nhiều lĩnh vực. Về giám sát thông qua hình thức tổ chức Đoàn giám sát, trong 5 năm, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị, xã hội các cấp đã tổ chức được 87.356 Đoàn giám sát, tập trung vào công tác xây dựng Đảng, chính quyền; quản lý tài nguyên đất đai…
Về Hội nghị phản biện, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã tổ chức được 14 Hội nghị với quy mô lớn và phản biện có chiều sâu. Các dự án Luật, đề án được tổ chức phản biện là những dự thảo văn bản liên quan trực tiếp đến quyền, nghĩa vụ của công dân, được Nhân dân quan tâm. Ở địa phương, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam các tỉnh, thành phố đã chủ trì tổ chức được 23.869 Hội nghị phản biện…
Tuy nhiên, thực tế vẫn còn một số hạn chế, khó khăn, đó là: MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội ở một số địa phương còn lúng túng trong lựa chọn nội dung giám sát, chất lượng một số giám sát còn hạn chế; việc phản biện chưa chú trọng đến các chính sách, văn bản của các cấp ủy đảng, các chính sách quan trọng do cấp chính quyền địa phương ban hành…
Trong thời gian tới, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam xác định tiếp tục quan tâm, chỉ đạo, định hướng công tác giám sát, phản biện xã hội phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương. Các bộ, ban, ngành, UBND các cấp cần tăng cường công tác phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả với Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam trong công tác giám sát, phản biện xã hội. Rà soát, nghiên cứu đề xuất sửa đổi một số nội dung bất cập, hạn chế nổi cộm của Nghị quyết liên tịch số 403 về đổi mới, tăng cường một bước công tác giám sát, phản biện xã hội…
Nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc
Đa số ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội Ủy ban thường vụ ghi nhận, đánh giá cao tinh thần chủ động của Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam trong việc sơ kết, chuẩn bị báo cáo; cho rằng, sau 5 năm thực hiện Nghị quyết liên tịch số 403 đã góp phần nâng cao nhận thức các cấp ủy đảng, chính quyền về vị trí, vai trò giám sát, phản biện xã hội của MTTQ.
Tuy nhiên, theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Báo cáo cần làm nổi bật được việc giám sát và phản biện xã hội của MTTQ là một hoạt động cơ bản và là một nhiệm vụ quan trọng của MTTQ, các tổ chức thành viên trong tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, xây dựng hệ thống chính trị. Đồng thời, giám sát, phản biện xã hội là một hoạt động mang tính Nhân dân, tính dân chủ, tính xây dựng và tính khoa học.
Kết luận nội dung làm việc, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị, Chính phủ cần có báo cáo chính thức để MTTQ tổng hợp, trong đó cần đưa ra được các số liệu chứng minh cho kết quả đạt được, chưa đạt để làm căn cứ cho việc đánh giá cả định tính và định lượng về chất lượng, hiệu quả giám sát và phản biện xã hội, đồng thời, nêu rõ những vướng mắc, khó khăn để triển khai thực hiện trong cái thời gian tới.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản tán thành các kiến nghị được nêu trong báo cáo. Tuy nhiên, để có căn cứ, đầy đủ cho việc thực hiện báo cáo, đề nghị Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, xây dựng dự thảo Báo cáo chung của 3 cơ quan, nêu bật vai trò giám sát, phản biện của MTTQ trong thời gian qua; đánh giá nhận thức của các cơ quan đối với giám sát, phản biện xã hội trong việc tham gia xây dựng Đảng, chính quyền. Đồng thời, tiếp tục gửi xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ bằng văn bản trước khi ký ban hành.