Bản giao hưởng giữa Vịnh Lan Hạ
Để đến được xã Việt Hải, hiện tại du khách có hai cách di chuyển. Một là đi bộ 10 km và mất khoảng 6 - 7 giờ vượt qua lõi rừng nguyên sinh Khu bảo tồn Vườn quốc gia Cát Bà; hai là đi tàu hoặc ca-nô từ bến Bèo xuyên Vịnh Lan Hạ trong 30 phút ra đảo. Cả hai cách di chuyển trên đều mang lại cho du khách những trải nghiệm thú vị khác biệt.
Theo giới thiệu của Chủ tịch UBND xã Việt Hải Nguyễn Phi Hùng, làng Việt Hải được hình thành từ khoảng trên dưới 150 năm. Làng nằm trong vùng lõi Vườn quốc gia Cát Bà (huyện Cát Hải, TP. Hải Phòng), sở hữu vùng đồng bằng lòng chảo tương đối rộng và bằng phẳng. Suốt một thời gian dài, người dân đảo Việt Nam sống trong điều kiện kinh tế khép kín, tự cung tự cấp với vai trò chủ đạo là ngư nghiệp cùng với những hoạt động kinh tế khác như trồng trọt, chăn nuôi…
“Làng có diện tích 141ha, là nơi sinh sống của 90 hộ dân với nghề chính là làm nông và đánh bắt thủy hải sản. Nhờ sở hữu hệ sinh thái phong phú với địa hình đa dạng gồm núi, rừng, biển và đảo nhỏ bao quanh nên Việt Hải còn được biết tới như môi trường “đảo trong đảo”,” ông Hùng giới thiệu.
Và điều hấp dẫn du khách nhất khi đến với làng chài lại nằm ở sự thanh bình, trong lành và đặc biệt an toàn… của cả môi trường sống lẫn môi trường thiên nhiên. Có tiếp xúc, đến với mảnh đất này mới thấy người dân Việt Hải chân thành, phóng khoáng, mến khách… như thế nào. Người dân ngủ không cần khóa cửa, xe máy dựng ven đường không phải rút chìa; tình trạng mất cắp đồ đạc hay các tệ nạn xã hội không hề có.
Có lẽ cũng bởi cái chất “tình làng nghĩa xóm” mà du khách tìm đến Việt Hải ngày càng đông. Nếu như mùa hè là dịp cao điểm khách nội địa, thì từ tháng 10 đến tháng 4, hình ảnh du khách quốc tế nhẩn nha đạp xe, đi dạo quanh làng, thăm những ngôi nhà mang đậm nét của nông thôn Bắc Bộ, chèo thuyền, bắt cá hay trekking lên ngọn đồi Hải Quân cao 700m so với mực nước biển... lại rất phổ biển.
Sau chuỗi hoạt động thú vị, du khách sẽ nghỉ ngơi, dùng bữa trưa hay thư giãn bên dòng suối mát lành và trải nghiệm massage chân với sự chăm sóc tận tình của những “kỹ thuật viên” là đàn cá loài Garra Rufa. Hầu hết du khách đến Việt Hải đều không thể bỏ qua trải nghiệm thú vị này.
Du lịch “xanh” thu hút du khách nước ngoài
Theo Chủ tịch UBND xã Nguyễn Phi Hùng, có hai cột mốc giúp làng chài trở thành điểm đến thú vị trong những năm gần đây. Đầu tiên là điện lưới quốc gia được đưa ra đảo năm 2015, và đến 2020, khi Cẩm nang du lịch nổi tiếng thế giới Lonely Planet đề xuất điểm đến Vịnh Lan Hạ, quần đảo Cát Bà, trong đó có làng chài Việt Hải, thì nơi này càng được nhiều du khách nước ngoài biết tới.
Như đề cập ở trên, thực tế lượng khách du lịch đến với Việt Hải cả mùa hè lẫn mùa thấp điểm hiện nay chủ yếu vẫn đến từ các du thuyền. Số này thường lưu trú trên các tàu du lịch tràn ngập Vịnh Lan Hạ và Vịnh Hạ Long, sau bữa sáng trên tàu mới theo từng tour đi tham quan vịnh. Vì vậy nên việc giữ chân được khách du lịch qua đêm vẫn là bài toán khó của Việt Hải.
Từ góc độ người làm dịch vụ, Tổng quản lý Khu du lịch sinh thái Việt Hải (xóm 1, xã Việt Hải) Đỗ Anh Đức cho biết, hiện làng có chưa tới 10 hộ kinh doanh du lịch cộng đồng, và chỉ nửa trong số đó có dịch vụ lưu trú. Các hộ khác chỉ tham gia kinh doanh một số loại dịch vụ bán trú như cho thuê xe đạp, ăn uống nhanh, café… để phục vụ du khách ban ngày. Tuy nhiên, đây cũng là những khoản dịch vụ mang lại thu nhập thụ động của người dân làng chài Việt Hải bên cạnh nông ngư nghiệp. Đơn cử như giàn xe điện 20 xe của Khu du lịch sinh thái Việt Hải cũng tạo công ăn việc làm cho 20 thanh niên trong làng. Tất cả đều được đào tạo bài bản từ ngoại ngữ, chào hỏi, bổ sung kiến thức cơ bản về du lịch Cát Bà, Vịnh Lan Hạ… nhằm tạo thiện cảm nơi du khách.
Anh Andy Sequeira, du khách New Zealand cùng gia đình đến Làng du lịch sinh thái cộng đồng Việt Hải vào cuối kỳ nghỉ Đông để đón năm mới. “Chúng tôi đã từng đạp xe ở Maldives, Bali (Indonesia) hay trải nghiệm du lịch cộng đồng ở Ấn Độ, Myanmar... nhưng cảm giác khi đến đây rất khác. Không chỉ tôi, mà nhiều người trong đoàn đều ngạc nhiên trước thiên nhiên hoang sơ cùng hàng loạt ngôi nhà đậm chất nông thôn Việt Nam. Người dân nơi đây khá thân thiện, mến khách khiến người nước ngoài như chúng tôi cảm thấy thoải mái” - Andy vui vẻ cho biết.
Vị du khách này cũng chia sẻ, anh ấn tượng nhất với cách ăn bằng… đũa, và cả những món ăn được làm từ hải sản phơi khô do người dân địa phương khai thác, chế biến. Andy cho biết, anh cũng sẽ kể lại với bạn bè mình về chuyến đi thú vị này và thuyết phục họ nên tới Việt Nam một lần trong đời.
Đến với Việt Hải, du khách nước ngoài có thể dễ dàng cảm nhận được một khung cảnh xanh mát tầm mắt của núi, rừng già, cánh đồng trải dài; và đặc biệt là con đường chính dẫn vào làng uốn lượn dọc theo bờ biển. Màu xanh ấy được người dân gìn giữ bằng cách phần lớn đều sử dụng các phương tiện di chuyển là xe đạp và xe điện để bảo vệ môi trường. Đây là “điểm cộng” lớn của du lịch Cát Bà nói chung, Việt Hải nói riêng trong mắt du khách, đặc biệt là khách quốc tế.
Những năm gần đây, nhờ được sự hỗ trợ của chính quyền địa phương và sự thay đổi về nhận thức, các hộ gia đình ở Việt Hải đã đầu tư, chuyển đổi từ mô hình canh tác nông nghiệp sang phát triển dịch vụ nhà hàng ăn uống, vận chuyển, cho thuê xe đạp, chèo thuyền và kinh doanh dịch vụ lưu trú homestay để hướng tới thu hút du khách mùa du lịch thấp điểm từ tháng 10 đến tháng 4 hàng năm.
