Dự kiến phạt 5 - 10 triệu đồng người không ngăn cản sử dụng thuốc lá điện tử

Lạm dụng thuốc lá điện tử là đường dẫn tới các loại ma túy

Việc sử dụng thuốc lá điện tử, đặc biệt là thuốc lá điện tử trong trường học đang trở thành thực trạng đáng báo động. Thiết kế bắt mắt, bao bì hấp dẫn cùng hàng trăm hương liệu đa dạng khiến thuốc lá điện tử trở thành món "đồ chơi nguy hiểm" thu hút giới trẻ, đặc biệt khi được bán tràn lan trên các nền tảng mạng xã hội. Nhiều học sinh còn lén mang theo sản phẩm này đến trường, rủ nhau sử dụng, gây ra những hậu quả sức khỏe nghiêm trọng.

Trong quá trình điều trị cho bệnh nhân, bác sĩ, ThS. Vũ Văn Hoài, (Phòng Sử dụng chất và Y học hành vi, Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, có trường hợp học sinh mới 13 tuổi đã sử dụng thuốc lá điện tử được 2 năm và thừa nhận từng dùng cần sa. Theo bác sĩ Vũ Văn Hoài, nhiều bạn trẻ vẫn lầm tưởng rằng thuốc lá điện tử vô hại, không gây nghiện và ít ảnh hưởng đến sức khỏe. Chính quan niệm sai lầm này khiến số người sử dụng ngày càng tăng, kéo theo nguy cơ cho cả cá nhân lẫn cộng đồng.

Bác sĩ, TS. Lê Thị Thu Hà (Trưởng phòng Sử dụng chất và Y học hành vi, Viện Sức khỏe tâm thần) cảnh báo, qua những buổi truyền thông tại trường học, chúng tôi nhận thấy có nhiều học sinh từ 13 - 14 tuổi đã hút thuốc lá điện tử vì đua đòi bạn bè. Ở lứa tuổi này, não chưa hoàn thiện, khó kiểm soát cảm xúc, khi tiếp xúc với nicotine, vùng não dễ bị tổn thương, khiến trẻ khó từ chối các chất gây nghiện khác. Lạm dụng thuốc lá điện tử chính là đường dẫn tới các loại ma túy”.

Thuốc lá điện tử chủ yếu chứa nicotine và một số chất khác. Trong buồng đệm chứa dịch (glycerin, propylene, các chất dẫn), chất tạo hương vị và trong một số loại có pha ma túy tổng hợp. Do đó, tuyệt đối không nên để các bạn trẻ vị thành niên sử dụng thuốc lá điện tử. Gia đình cần phải chú ý, khi con sử dụng thuốc lá điện tử cần ngăn chặn. Nếu ở mức độ trẻ bứt rứt, khó chịu, hành vi bất thường cần đưa đến cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn", bác sĩ Lê Thị Thu Hà khuyến cáo.

Theo báo cáo từ Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế), tỷ lệ học sinh từ lớp 6 đến lớp 12 sử dụng thuốc lá điện tử tại Việt Nam đã tăng mạnh trong những năm gần đây. Năm 2023, con số này đạt 7%, đặc biệt nhóm học sinh từ 13 - 17 tuổi tăng từ 2,6% (năm 2019) lên đến 8,1% (năm 2023).

Trong đó, nhóm 13 - 15 tuổi đã chứng kiến tỷ lệ tăng gấp đôi, từ 3,5% (năm 2022) lên 8% (năm 2023). Đây là xu hướng đáng lo ngại khi nicotine không chỉ tác động lên sức khỏe mà còn làm tăng khả năng nghiện ngập và các vấn đề thần kinh về lâu dài. Phơi nhiễm nicotine đặc biệt nguy hiểm đối với phụ nữ mang thai, dễ gây ra tình trạng đẻ non, thai chết lưu và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch ở cả mẹ và thai nhi.

Không dừng lại ở nicotine, thuốc lá điện tử còn là "cửa ngõ" dẫn đến việc lạm dụng các hóa chất nhân tạo tổng hợp, bao gồm cả ma túy thế hệ mới và nhiều chất độc hại khác. Điều này tạo ra một gánh nặng khổng lồ về mặt y tế, kinh tế và an ninh trật tự, đồng thời ảnh hưởng tiêu cực đến thế hệ tương lai và nhiều lĩnh vực khác.

Người sử dụng thuốc lá điện tử sẽ bị phạt tiền từ 3 - 5 triệu đồng

Quốc hội Việt Nam đã chính thức ban hành Nghị quyết số 173/2024/QH15 về việc cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người, có hiệu lực kể từ ngày 1/1/2025. Tuy nhiên, tình trạng sử dụng sản phẩm này vẫn diễn ra phổ biến, cả trong thanh thiếu niên lẫn người lớn, thậm chí ngang nhiên hút tại nơi công cộng.

Bộ Y tế đang gấp rút hoàn thiện dự thảo Nghị định xử phạt hành vi liên quan đến thuốc lá điện tử, nhằm tạo lập một khung pháp lý đầy đủ để thực hiện nghiêm Nghị quyết 173 của Quốc hội. Theo đó, dự kiến quy định được đưa ra là người sử dụng thuốc lá điện tử sẽ bị phạt tiền từ 3 - 5 triệu đồng, và những người biết nhưng không ngăn cản hành vi sử dụng tại nơi mình quản lý sẽ bị phạt từ 5 - 10 triệu đồng.

Bộ Công an cũng cảnh báo tình trạng buôn bán, sử dụng thuốc lá điện tử chứa ma túy ngày càng phức tạp, nhất là trên mạng xã hội và các sàn thương mại điện tử. Các sản phẩm được ngụy trang dưới nhiều tên gọi như Ampire, Wukong, Bestas, có thể chứa cần sa và nhiều chất ma túy tổng hợp khác, gây ngộ độc nghiêm trọng, thậm chí tử vong.

Bác sĩ Lê Thị Thu Hà khuyến cáo, tuyệt đối không để trẻ vị thành niên sử dụng thuốc lá điện tử. Nếu phát hiện trẻ có biểu hiện bứt rứt, khó chịu, hành vi bất thường, cần đưa tới cơ sở y tế để được thăm khám, tư vấn kịp thời. Thực tế đã ghi nhận nhiều trường hợp ngộ độc thuốc lá điện tử, đặc biệt là các sản phẩm chứa cần sa tổng hợp, đã phải nhập viện cấp cứu, với các biểu hiện nghiêm trọng như hôn mê, ngừng tim.