Du lịch Việt Nam trước xu hướng “cao cấp hóa”

Du lịch cao cấp đã đến Việt Nam và sẽ ở lại lâu dài

Đại dịch Covid thay đổi đáng kể nhu cầu của khách du lịch. Sau hơn hai năm không thể xê dịch, du khách cần nhiều giá trị hơn cho mỗi chuyến đi. Đây cũng là lý do ngày càng nhiều người lựa chọn du lịch cao cấp với mong muốn được hưởng thụ những trải nghiệm mới mẻ, độc đáo và đẳng cấp.

Theo Tổng giám đốc Flamingo Redtours Nguyễn Công Hoan, trước đây du lịch cao cấp chỉ hướng đến một số ít đối tượng nhưng giờ đã mở rộng tới nhiều tệp khách hàng hơn. Yếu tố giá không còn giữ vai trò quyết định. Thay vì được đi đến nhiều nơi, du khách quan tâm nhiều hơn đến những trải nghiệm có chiều sâu, mang tính cá biệt hóa cao trong hành trình.

Báo cáo Xu hướng lữ hành toàn cầu năm 2022 của American Express cũng nhấn mạnh rằng, khách du lịch quốc tế sẽ chi tiêu nhiều hơn cho du lịch trong những năm ngay sau Covid-19 so với trước đây, sau một thời gian dài không thể ra nước ngoài.

Xu hướng này tiếp tục được ghi nhận trong một báo cáo do Công ty Oxford Economics, cơ quan nghiên cứu và dự báo kinh tế toàn cầu có trụ sở tại London, công bố mới đây.

Báo cáo cho rằng, ngành du lịch và sự phục hồi của ngành này sẽ đóng một vai trò rất quan trọng trong sự phát triển kinh tế của Việt Nam trong những năm tới. Đặc biệt, chi tiêu cho du lịch và lữ hành tại Việt Nam vào năm 2025 sẽ tăng 36% so với năm 2019.  

Đặc biệt, đề cập đến xu hướng cao cấp hóa, ông Liam Cordingley, tác giả của báo cáo, cho rằng sự thay đổi trong lĩnh vực đồ uống là một minh chứng rõ ràng.

“Trong đại dịch Covid-19, doanh số bán rượu vang và rượu mạnh cao cấp tại Việt Nam khá ổn định trong khi doanh số bán hàng của các thương hiệu tiêu chuẩn trở xuống lại sụt giảm. Điều này gián tiếp cho thấy du khách ngày càng quan tâm đến những sản phẩm cao cấp và mong muốn có được trải nghiệm sang trọng, đẳng cấp trong hành trình của mình”, ông Liam nói.

Đáng chú ý, ông Liam cho rằng, không chỉ du khách quốc tế mà thu nhập của người dân Việt Nam cũng ngày càng tăng. Điều này cũng mang đến cơ hội có một không hai để phát triển các ngành dịch vụ du lịch cao cấp, thu hút các thị trường mới, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng.

Thực tế, sau đại dịch, du khách nội địa cũng có xu hướng gia tăng mức chi tiêu dành cho du lịch. Khảo sát hành vi của du khách Việt Nam dịp Tết Nguyên đán 2022 do Công ty nghiên cứu thị trường Outbox thực hiện cho thấy, gần 55% người được hỏi cho biết sẽ dành ngân sách nhiều hơn cho chuyến du lịch của mình so với năm 2019. Khách ưu tiên lựa chọn phân khúc lưu trú cao cấp hơn, từ 3 - 5 sao cho kỳ nghỉ sẵn sàng chi tiêu để gia tăng các trải nghiệm tại điểm đến.

Với thâm niên hơn 10 năm làm bartender (người pha chế rượu) và đang sở hữu một quán bar có tiếng ở TP. Hồ Chí Minh, Đạt Nguyễn cũng cảm nhận rõ xu hướng của du lịch cao cấp. Anh cho biết, từ sau đại dịch, khách quen người Việt đến quán của anh tập trung hơn vào việc trải nghiệm và các cơ hội để phát triển vị giác. Họ sẵn sàng thử nghiệm các loại sản phẩm mới và có nhu cầu về hương vị mạnh mẽ hơn.

“Du lịch cao cấp đã đến Việt Nam và còn ở lại lâu dài!”, ông Mark Kent, Giám đốc điều hành Hiệp hội rượu whisky Scotland (SWA), cựu Đại sứ Anh tại Việt Nam (nhiệm kỳ 2007 - 2010), Chủ tịch Mạng lưới Hữu nghị Việt Nam - Anh Quốc nói như vậy sau khi chuyến trở lại Việt Nam trong một chuyến công tác vào đầu tháng 8 này.

Theo ông Mark Kent, Việt Nam có rất nhiều tiềm năng để phát triển du lịch, như truyền thống văn hóa, ẩm thực phong phú, đa dạng. Việt Nam cũng có nhiều danh lam thắng cảnh, Vịnh Hạ Long và các bãi biển đẹp hàng đầu thế giới. Điều quan trọng bây giờ là Việt Nam cần hướng đến phân khúc khách du lịch có thu nhập cao, những người sẵn sàng chi tiền để trải nghiệm các dịch vụ cao cấp để gia tăng giá trị của ngành này và đóng góp nhiều hơn cho nền kinh tế.

Nâng tầm trải nghiệm

Theo số liệu của Cục Du lịch Quốc gia, 7 tháng đầu năm 2023, du khách quốc tế đến Việt Nam đạt hơn 6,6 triệu lượt người; gấp 6,9 lần cùng kỳ năm trước và đạt 83% kế hoạch năm. Diễn biến này cho thấy ngành du lịch sẽ sớm hoàn thành mục tiêu đón 8 triệu lượt khách quốc tế trong năm nay.

Kết quả này chứng tỏ sự phục hồi ấn tượng của du lịch Việt Nam sau đại dịch. Tuy vậy, đúng như ông Mark Kent nói, điều quan trọng không chỉ là Việt Nam đón được bao nhiêu khách quốc tế mà phải tận dụng được cơ hội từ làn sóng du lịch cao cấp và đón được nhiều hơn những du khách “chịu chi”.

Theo thống kê của Tổ chức Du lịch Thế giới tại thời điểm trước dịch Covid-19, chi tiêu bình quân của khách du lịch quốc tế tại Việt Nam là 930 USD/người. Con số này rất thấp nếu so với chi tiêu tương ứng tại Indonesia (1.225 USD); Philippines (1.252 USD) và nhất là Thái Lan (1.695 USD)…

Trong khi đó, Kế hoạch Chiến lược về Du lịch ASEAN 2016 - 2025 đặt nêu mục tiêu tăng chi tiêu bình quân đầu người của khách du lịch quốc tế tại các nước ASEAN từ 877 USD lên 1.500 USD vào năm 2025.

Du lịch Việt Nam muốn đạt mục tiêu này cần hiểu xu hướng tiêu dùng của nhóm du khách cao cấp, từ đó tạo ra những điểm nhấn, những trải nghiệm độc đáo thu hút họ, ông Mark Kent khuyến cáo. Thứ họ cần là chất lượng dịch vụ phải tương xứng với số tiền họ bỏ ra. Khách sạn lưu trú, ẩm thực, đồ uống họ sử dụng cũng phải được nâng cấp xứng đáng.

Ông Mark Kent lấy ví dụ về Scotland, du khách tới đây không chỉ khám phá các tòa lâu đài cổ kính, các danh lam thắng cảnh nổi tiếng mà còn có những trải nghiệm độc đáo ở các lò sản xuất rượu wishky nổi tiếng của quốc gia này dù giá cả không hề “dễ chịu”. “Tương tự, Việt Nam cũng có các sản phẩm nổi tiếng để tạo ra các dịch vụ cao cấp, những điều này đều tạo ra sự trải nghiệm mới lạ cho khách du lịch”, ông Mark Kent nói.

Có nhiều việc phải làm để giải bài toán thu hút dòng khách cao cấp hay thậm chí siêu cao cấp của ngành du lịch. Ở tầm dịch vụ, TS. Lương Hoài Nam, thành viên Hội đồng tư vấn du lịch, cho rằng cần thiết kế và tiếp thị nhiều dịch vụ phục vụ các đối tượng giàu, siêu giàu như đám cưới VVIP, sinh nhật VVIP, các bữa tiệc cao cấp với các đầu bếp hạng sao Michelin.

Dù chi tiêu bình quân của khách du lịch quốc tế tại Thái Lan cao nhất, nhì ASEAN, song quốc gia này chưa muốn dừng lại ở đó. Tổng cục Du lịch Thái Lan đã thiết lập nhiều dự án và chiến dịch nhằm thu hút khách du lịch chi tiêu cao. Ví dụ, dự án “Du lịch Thái Lan Năm 2022 - 2023” giới thiệu nhiều dịch vụ cao cấp như khách sạn 5 sao, nhà hàng Michelin, quán bar trên sân thượng và du thuyền ăn tối.

“Theo quan sát của chúng tôi, Chính phủ Việt Nam cũng đang tìm cách thúc đẩy du lịch chất lượng cao với trọng tâm là các dịch vụ có giá trị gia tăng cao như khách sạn 5 sao, các cửa hàng thực phẩm và đồ uống và các cửa hàng bán lẻ để thu hút nhiều hơn khách du lịch đường dài, chi tiêu cao đến từ Châu Âu, Hoa Kỳ và Australia”, ông Liam Cordingley, chuyên gia của Oxford Economics nhận xét.

Một cuộc khảo sát về khách du lịch giàu có tại Châu Á Thái Bình Dương vào năm 2022 cho thấy yếu tố “bán lẻ, đồ ăn và đồ uống” là yếu tố quan trọng thứ hai khi khách cân nhắc về địa điểm du lịch, sau tiêu chí “sức khỏe và sự an toàn”, vốn vẫn là một vấn đề phổ biến do đại dịch Covid-19.

Nghiên cứu khác do Barton thực hiện vào năm 2019 cho thấy, 3/4 trong số 347 tỷ USD chi cho du lịch xa xỉ trên toàn cầu trước Covid-19 là dành cho đồ ăn và đồ uống. Trong tổng số đó, khoảng 70% được chi cho các quán bar hoặc cơ sở ăn uống sang trọng (nhà hàng), so với chỉ 6% tại các cơ sở ăn uống bình dân rẻ hơn (quán cà phê, thức ăn nhanh).

Đặc biệt, theo ông Liam Cordingley, các đồ uống cao cấp không chỉ hỗ trợ ngành du lịch thu hút khách hạng sang mà còn đóng góp đáng kể cho nền kinh tế và tạo ra công ăn việc làm. “Nghiên cứu của Oxford Economics cho thấy, năm 2022, ngành rượu vang và rượu mạnh tại Việt Nam đóng góp 282 triệu USD tiền thuế, tạo ra 65,6 nghìn việc làm và đóng góp 282 triệu USD vào GDP quốc gia”, ông Liam cho biết.