Đoàn khảo sát của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường làm việc với UBND TP. Đà Nẵng

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Trần Văn Khải chủ trì cuộc làm việc. Cùng dự có: Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Xuân Dũng; Phó Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng Lê Quang Nam và đại diện các sở, ngành của thành phố.

Sửa đổi để đáp ứng sự phát triển bền vững

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Trần Văn Khải cho biết, Luật Xây dựng năm 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2020) sau hơn 10 năm thi hành đã góp phần nâng cao hiệu lực quản lý, phát triển hạ tầng, đô thị, bảo đảm an toàn và chất lượng công trình.

Tuy nhiên, thực tiễn đã bộc lộ nhiều tồn tại, bất cập như: một số quy định về phân loại nguồn vốn còn chồng chéo, thiếu thống nhất với Luật Đầu tư, Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công - tư; thủ tục hành chính vẫn còn phức tạp, chưa đáp ứng yêu cầu cắt giảm, đơn giản hóa; quy định về quản lý chi phí, hợp đồng xây dựng còn thiếu linh hoạt, chưa kịp thời điều chỉnh trong các tình huống bất khả kháng, hoàn cảnh thay đổi cơ bản; cơ chế tổ chức Ban quản lý dự án chưa phù hợp sau khi sắp xếp lại bộ máy chính quyền địa phương theo mô hình 2 cấp; một số quy định không còn phù hợp với thực tiễn phát triển đô thị thông minh, chuyển đổi số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn.

Chính vì vậy, việc sửa đổi toàn diện Luật Xây dựng là cần thiết để thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững, hiện đại hóa đất nước trong kỷ nguyên mới.

Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, dự thảo Luật đã đưa ra nhiều điểm mới: đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm; hoàn thiện quản lý chi phí, hợp đồng; khuyến khích phát triển vật liệu mới, công trình xanh, ứng dụng công nghệ BIM, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về xây dựng, kết nối đồng bộ với cơ sở dữ liệu đất đai và quy hoạch…

Đà Nẵng nêu nhiều kiến nghị, đề xuất hoàn thiện dự thảo Luật

Báo cáo tại buổi làm việc, Giám đốc Sở Xây dựng TP. Đà Nẵng Nguyễn Hà Nam cho biết, thực tiễn thi hành Luật Xây dựng còn nhiều bất cập, ảnh hưởng đến tiến độ và hiệu quả triển khai dự án.

Đối với thủ tục quy hoạch, thành phố kiến nghị trong một số trường hợp, đặc biệt với dự án đầu tư công do Chủ tịch UBND các cấp quyết định, cần cho phép lồng ghép quy hoạch chi tiết, tổng mặt bằng, vị trí công trình vào hồ sơ dự án đầu tư để trình phê duyệt, thay vì phải lập riêng lẻ.

Về tổ chức thực hiện dự án, Đà Nẵng phản ánh pháp luật hiện hành chưa phân định rõ giữa đơn vị chủ đầu tư và đơn vị quản lý dự án; kiến nghị Luật Xây dựng sửa đổi cần quy định rõ hai vai trò này, đồng thời quan tâm tới chủ đầu tư cấp xã và các dự án bảo trì, sửa chữa tài sản công.

Về trình tự triển khai, thành phố cho rằng, hiện nay tồn tại vướng mắc khi tổng mức đầu tư thực tế vượt sơ bộ tổng mức đầu tư trong chủ trương đầu tư. Đề nghị sửa luật theo hướng cho phép người quyết định đầu tư được phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi với mức vốn cao hơn 10-15% so với chủ trương ban đầu, đồng thời có cơ chế báo cáo và thanh toán phù hợp cho đơn vị tư vấn trong trường hợp dự án phải dừng.

Đối với vai trò cơ quan chuyên môn về xây dựng, Đà Nẵng phản ánh tình trạng quá tải do khối lượng công việc ngày càng nhiều, nhân lực lại tinh giản. Thành phố kiến nghị sửa đổi quy định để giảm tải cho cơ quan chuyên môn, đồng thời tăng cường trách nhiệm cho chủ đầu tư, doanh nghiệp tư vấn, thi công.

Trong lĩnh vực nhân lực xây dựng, địa phương nêu thực trạng nguồn nhân lực vừa thiếu vừa yếu, khó tuyển dụng, thu nhập thấp; kiến nghị cần có cơ chế khuyến khích, đổi mới phương thức quản lý năng lực, giảm thủ tục hành chính và giấy phép hành nghề.

UBND TP. Đà Nẵng cũng đưa ra nhiều đề xuất cụ thể đối với dự thảo Luật, trong đó có: bổ sung định nghĩa về thời gian thực hiện dự án; điều chỉnh quy định về cơ quan chuyên môn; quy định rõ trách nhiệm chủ đầu tư đối với dự án sửa chữa, bảo trì hạ tầng; quy định cụ thể về “biến động bất thường giá vật liệu”, “chậm trễ kéo dài giải phóng mặt bằng”; bổ sung nội dung khảo sát kinh tế - xã hội và nguồn vật liệu khi lập dự án.

Đối với giấy phép xây dựng, Đà Nẵng đồng tình với việc mở rộng đối tượng được miễn cấp phép nhưng đề nghị bổ sung cơ chế kiểm tra, xử lý vi phạm tại cấp xã; bổ sung quy định quản lý công trình vốn ngoài ngân sách trong khai thác, sử dụng. Về chi phí đầu tư và hợp đồng xây dựng, thành phố kiến nghị từng bước chuyển từ cơ chế định mức sang cơ chế quản lý giá để phù hợp thực tiễn, đồng thời điều chỉnh các quy định liên quan nhằm tránh chồng chéo với Luật Đấu thầu.

Ngoài ra, Đà Nẵng nhấn mạnh cần nghiên cứu bỏ cơ chế cấp chứng chỉ hành nghề, thay bằng hệ thống dữ liệu điện tử về năng lực cá nhân và tổ chức để phục vụ đấu thầu, quản lý công trình.

Về cơ chế phối hợp Trung ương - địa phương, thành phố đề xuất Trung ương tập trung nghiên cứu, ban hành chính sách, xây dựng cơ sở dữ liệu ngành, nâng cao đào tạo nguồn nhân lực; còn địa phương cập nhật dữ liệu, phản ánh kịp thời vướng mắc từ thực tiễn. Đối với quản lý công trình vốn nhà nước, Đà Nẵng kiến nghị chuyển sang cơ chế kiểm soát đầu vào - đầu ra, tăng trách nhiệm cho các chủ thể, đồng thời có cơ chế riêng cho dự án trọng điểm quốc gia, đặc biệt trong khâu giải phóng mặt bằng, lựa chọn nhà thầu, quản lý chất lượng.

Ghi nhận những ý kiến góp ý, đề xuất của lãnh đạo UBND TP. Đà Nẵng cũng như các đại biểu tham dự hội nghị, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Trần Văn Khải nhận định, các ý kiến đã tập trung vào những vướng mắc thực tế của Đà Nẵng - một đô thị loại đặc biệt, trung tâm kinh tế - xã hội lớn của miền Trung trong công tác quy hoạch, quản lý xây dựng, phát triển đô thị thông minh, hạ tầng ven biển, quản lý trật tự xây dựng và ứng phó biến đổi khí hậu.

Trên cơ sở đó, Thường trực Ủy ban sẽ chỉ đạo nghiên cứu, tiếp thu đầy đủ, xây dựng báo cáo thẩm tra trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội xem xét. Đồng thời, đề nghị Bộ Xây dựng – Cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến góp ý để hoàn thiện dự thảo Luật Xây dựng (sửa đổi).

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cũng đề nghị UBND TP. Đà Nẵng chỉ đạo các sở, ngành, đơn vị liên quan hoàn thiện báo cáo chính thức gửi về Thường trực Ủy ban, để làm cơ sở cho quá trình thẩm tra và chỉnh lý dự thảo Luật; đề nghị nhóm Luật Xây dựng của Ủy ban phối hợp chặt chẽ với Bộ Xây dựng, các cơ quan liên quan để tiếp thu, hoàn thiện báo cáo thẩm tra và các tài liệu phục vụ Phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sắp tới.

+ Trước đó, sáng cùng ngày, Đoàn đã tiến hành khảo sát một số dự án xây dựng, giao thông lớn trên địa bàn thành phố Đà Nẵng như: khảo sát tại dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 14B; khảo sát tại Khu công viên văn hóa vui chơi giải trí, thương mại dịch vụ cao cấp (Da Nang Downtown); khảo sát tại Khu dịch vụ du lịch ven sông Hàn. Tại các dự án này, Đoàn đã ghi nhận các ý kiến đề xuất, kiến nghị của doanh nghiệp, chủ đầu tư.