Đoàn giám sát của Quốc hội về bảo vệ môi trường khảo sát tại Hải Phòng

Đoàn công tác do Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính Lê Quang Mạnh - Phó Trưởng Đoàn giám sát làm Trưởng đoàn.

Nam Cầu Kiền là KCN sinh thái đầu tiên của Việt Nam do Công ty CP Shinec làm chủ đầu tư.

Báo cáo với Đoàn giám sát, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Shinec Phạm Hồng Điệp cho biết, Công ty định hướng phát triển KCN Nam Cầu Kiền theo mô hình kinh tế tuần hoàn thân thiện môi trường. Đến nay, Công ty đã đầu tư hạ tầng khu công nghiệp đồng bộ, hiện đại, đáp ứng các tiêu chí của Nghị định 35/2022/NĐ-CP.

Hiện có 98 doanh nghiệp hoạt động trong KCN này, tập trung ở các ngành nghề sản xuất thép, gia công cơ khí, sản xuất nhựa, sản xuất thiết bị điện và điện tử… Tỷ lệ lấp đầy cơ bản đạt 100% phần diện tích đất đã được TP. Hải Phòng giao và cho thuê đất.

Đáng chú ý, trong KCN Nam Cầu Kiền đã hình thành 3 chuỗi cộng sinh công nghiệp theo mô hình kinh tế tuần hoàn.

Chuỗi cộng sinh phụ phẩm: Sản phẩm phụ của ngành thép được xử lý, trở thành vật liệu san lấp, phụ phẩm xi măng…

Chuỗi cộng sinh tiện ích: Xây dựng hệ thống điện năng lượng mặt trời 110 kV, cung cấp điện cho KCN; Nhà máy xử lý nước thải cho toàn bộ KCN.

Chuỗi cộng sinh cung ứng: Chuỗi cộng sinh cung ứng trong KCN được hình thành với mối liên kết chặt chẽ giữa các doanh nghiệp. Cụ thể, sản phẩm phôi thép được sử dụng để tạo ra các loại thép thành phẩm, trong khi phụ phẩm xi măng được cung cấp cho các nhà máy xi măng để sản xuất xi măng. Đồng thời, các chuỗi hạt nhựa được cung ứng cho doanh nghiệp sản xuất nhựa thành phẩm và các doanh nghiệp cung cấp thiết bị máy móc cùng dịch vụ bảo dưỡng hệ thống thiết bị đóng vai trò hỗ trợ quan trọng cho ngành thép trong KCN.

Tỷ lệ diện tích đất trồng cây xanh và hạ tầng xã hội dùng chung tại KCN Nam Cầu Kiền đạt 31%, trong khi tiêu chí của KCN sinh thái là 25%. Lũy kế đến nay, công ty đã trồng được 300 nghìn cây xanh và đầu tư đồng bộ, tạo cảnh quan tạo môi trường sinh thái và là địa điểm tham quan, vui chơi giải trí.

Hệ thống thu gom nước mưa, nước thải được tách riêng biệt. Toàn bộ nước thải của các doanh nghiệp được gom về Nhà máy xử lý thải tập trung để xử lý bằng công nghệ hóa lý kết hợp phân hủy sinh học AO. Nước thải sau khi xử lý đạt tiêu chuẩn cột B của QCVN 40:2011/BTNMT trước khi thải ra sông Cấm. Hệ thống quan trắc nguồn thải tự động, liên tục, truyền dẫn thông tin về Sở Nông nghiệp và Môi trường Hải Phòng 24/24 giờ tất cả các ngày trong tuần

Năm 2024, Công ty cũng đã triển khai dự án điện mặt trời áp mái và hệ thống chiếu sáng thông minh 164Mwh.

Ông Phạm Hồng Điệp cũng cho biết, tổng mức đầu tư KCN sinh thái thì tổng cao hơn so với KCN thông thường, do yêu cầu về việc đầu tư thiết bị kỹ thuật hiện đại, tối ưu trong sử dụng năng lượng, áp dụng các công nghệ sản xuất xanh – sạch lớn hơn. Vì vậy, Công ty đề xuất có cơ chế ưu đãi đầu tư cho KCN sinh thái tương đương với khu kinh tế.

+ Cũng trong sáng 5/8, Đoàn công tác đã khảo sát tại Khu liên hiệp xử lý chất thải rắn Tràng Cát, Hải Phòng, một trong ba khu xử lý rác của Công ty TNHH Một thành viên Môi trường Đô thị Hải Phòng.

Chủ tịch Công ty Lê Ngọc Biên cho biết, Khu liên hợp xử lý chất thải Tràng Cát xử lý khối lượng rác thải sinh hoạt chủ yếu của TP. Hải Phòng, mỗi ngày hiện tiếp nhận 700 tấn rác. Tại đây có bãi chôn lấp 20,6ha; Nhà máy xử lý chất thải rắn 15,1ha với công suất thiết kế 200 tấn/ngày; lò đốt chất thải y tế công suất 200kg/h.

Thực hiện chương trình hành động chiến lược tăng trưởng xanh của TP. Hải Phòng, Công ty phối hợp với Cục Môi trường TP. Kitakyushu, Nhật Bản đã đào tạo cán bộ tuyên truyền, hướng dẫn người dân phân loại rác thải, xây dựng "Mô hình Phân loại rác thải hữu cơ đầu nguồn". Từ đó từng bước hình thành thói quen phân loại rác hữu cơ, vô cơ và rác tái chế trong cộng đồng. Những nỗ lực này góp phần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, giảm áp lực xử lý chất thải và tăng hiệu quả tái chế.

Đến nay, khối lượng rác sau phân loại chuyển về xử lý, tái chế tại Khu xử lý Tràng Cát đạt 100 tấn/ngày. Rác sau khi được phân loại được vận chuyển bằng các loại xe riêng biệt như xe chở rác thực phẩm, xe chở rác tái chế, xe chở rác khác.

Công ty cũng đã đầu tư hệ thống thiết bị hiện đại như máy ép túi nilon, máy nghiền vỏ dừa, máy nghiền gỗ và các thiết bị tái chế khác. Những công nghệ này không chỉ giúp xử lý hiệu quả chất thải phát sinh trong sinh hoạt, sản xuất mà còn góp phần tiết kiệm tài nguyên, bảo vệ môi trường.

Về khó khăn, ông Biên cho biết, để tạo thành thói quen phân loại rác cho người dân, đặc biệt là ở khu vực nông thôn, cần có thời gian để tuyên truyền, hướng dẫn. Các điểm tập kết rác thải, trạm trung chuyển vẫn còn thiếu.

Đặc biệt, một trong những vướng mắc lớn hiện nay trong hoạt động thu gom, xử lý chất thải rắn là thời hạn của các hợp đồng dịch vụ vệ sinh môi trường giữa doanh nghiệp và cơ quan nhà nước còn quá ngắn. Phần lớn hợp đồng chỉ kéo dài một năm, thậm chí có nơi chỉ ký theo quý, khiến doanh nghiệp không thể xây dựng kế hoạch đầu tư dài hạn.

Thực tế này ảnh hưởng trực tiếp đến việc huy động nguồn lực tài chính cho máy móc, trang thiết bị, cũng như công tác đào tạo, tuyển dụng đội ngũ công nhân lành nghề, kỹ thuật viên có chuyên môn. Các chính sách ổn định về nhân lực cũng khó được triển khai bài bản. Do đó, ông Biên kiến nghị cần sớm có cơ chế hợp đồng dài hạn để doanh nghiệp yên tâm đầu tư, nâng cao chất lượng dịch vụ và đồng hành với chính quyền trong bảo vệ môi trường bền vững.

Cùng với đó, Nhà nước cần tiếp tục đầu tư hạ tầng kỹ thuật cho công tác thu gom, vận chuyển, xử lý để đáp ứng quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020. Cụ thể là quy hoạch, bố trí cụ thể và đầu tư mạng lưới các điểm tập kết, trạm trung chuyển trong các khu dân cư để phục vụ công tác thu gom, vận chuyển; đầu tư, nâng cấp cơ sở hạ tầng phục vụ công tác xử lý, tái chế tại các Khu xử lý tập trung của thành phố như nhà xưởng, bãi xử lý, trạm xử lý...