Điểm tựa mới cho phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực ở An Giang
Ngày 19/8, Trung tâm dịch vụ một cửa (One Stop Service Center - OSSC) với tên gọi Ngôi nhà Ánh Dương khai trương tại An Giang; đây là mô hình hỗ trợ toàn diện, lấy người bị bạo lực làm trung tâm, nhằm cung cấp các dịch vụ thiết yếu cho phụ nữ và trẻ em gái đang bị hoặc có nguy cơ bị bạo lực trên cơ sở giới, bạo lực gia đình.
Ngôi nhà Ánh Dương được thành lập trong khuôn khổ Dự án xóa bỏ bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em tại Việt Nam giai đoạn 2021 - 2026 do Chính phủ Australia tài trợ thông qua Bộ Ngoại giao và Thương mại (DFAT). Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) là đơn vị triển khai, với sự phối hợp chặt chẽ của Bộ Nội vụ và Sở Y tế tỉnh An Giang.
Bảo đảm người bị bạo lực được hỗ trợ kịp thời, hiệu quả
Nằm ở đồng bằng sông Cửu Long, An Giang là nơi sinh sống của nhiều cộng đồng dân tộc, bao gồm Khmer, Chăm và Hoa... và đang đối mặt với những thách thức trong việc cung cấp dịch vụ tiếp cận cho người dân ở vùng sâu, vùng xa. Việc thành lập Ngôi nhà Ánh Dương là giải pháp thiết thực, giúp rút ngắn khoảng cách tiếp cận, đồng thời bảo đảm mọi người bị bạo lực đều có thể nhận hỗ trợ kịp thời, hiệu quả và nhân văn.
Ngôi nhà Ánh Dương được thiết kế như “một điểm đến duy nhất” cho nhiều nhu cầu: chăm sóc y tế, tư vấn tâm lý, dịch vụ xã hội, hỗ trợ pháp lý - tư pháp, bảo vệ của công an, cùng nơi tạm lánh khẩn cấp. Nhờ cơ chế điều phối liên ngành, người bị bạo lực không phải di chuyển qua nhiều cơ quan, cũng không phải kể lại câu chuyện đau lòng nhiều lần.
Ông Matt Jackson, Trưởng Đại diện UNFPA tại Việt Nam, cho biết: “Tại Việt Nam, cứ 3 phụ nữ thì có gần 2 người từng trải qua một hình thức bạo lực nào đó trong đời, nhưng phần lớn không tìm kiếm sự trợ giúp. Điều này cần phải thay đổi. Ngôi nhà Ánh Dương tại An Giang sẽ là địa chỉ tin cậy, nơi những người bị bạo lực tìm thấy sự an toàn và hỗ trợ cần thiết để xây dựng lại cuộc sống.”

Theo Điều tra quốc gia về bạo lực đối với phụ nữ tại Việt Nam năm 2019, có đến 62,9% phụ nữ từ 15 - 64 tuổi từng trải qua ít nhất một hình thức bạo lực thể chất, tinh thần, tình dục hoặc kinh tế. 31,6% phụ nữ cho biết từng trải qua bạo lực trong vòng 12 tháng trước khảo sát. Dù con số đáng báo động, hơn 90% nạn nhân không tìm kiếm sự trợ giúp từ dịch vụ công, thậm chí nhiều người chưa từng chia sẻ với bất kỳ ai. Thực tế này càng khẳng định sự cấp thiết của các mô hình như Ngôi nhà Ánh Dương, nơi dịch vụ được cung cấp dễ dàng, bảo mật và dựa trên nhu cầu của chính người bị bạo lực.
Sẽ nhân rộng mô hình “Ngôi nhà Ánh Dương”
"An Giang cam kết bảo đảm rằng mọi phụ nữ và trẻ em gái trong tỉnh đều có thể sống không sợ hãi và không bạo lực", bà Nguyễn Thị Minh Thúy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang, nhấn mạnh. Lãnh đạo tỉnh An Giang cũng đánh giá, Ngôi nhà Ánh Dương là một giải pháp thực tế và hiệu quả, kết nối y tế, tư pháp và dịch vụ xã hội tại một địa điểm. "Chúng tôi sẽ nỗ lực duy trì và củng cố mô hình này để trở thành một phần bền vững trong hệ thống bảo trợ xã hội của tỉnh”, Phó Chủ tịch tỉnh Nguyễn Thị Minh Thúy khẳng định.
Ngôi nhà Ánh Dương vận hành theo mô hình một cửa, nơi người bị bạo lực có thể được chăm sóc y tế ngay lập tức, nhận tư vấn tâm lý khẩn cấp, được hỗ trợ tiếp cận các chế độ phúc lợi xã hội, học nghề, tìm việc làm. Các cán bộ pháp lý và đối tác tư pháp sẵn sàng giải thích quyền lợi, hướng dẫn thủ tục và đồng hành trong suốt quá trình khiếu nại hoặc xét xử. Một đầu mối công an chuyên trách cũng sẽ bảo đảm các biện pháp bảo vệ nhanh chóng và quy trình báo cáo an toàn, nhạy cảm với sang chấn.
Đối với những tình huống nguy hiểm tức thời, Ngôi nhà Ánh Dương cung cấp nơi tạm lánh khẩn cấp, với quy trình bảo mật nghiêm ngặt, giúp nạn nhân có không gian an toàn để ổn định tinh thần trước khi bước tiếp.
Bà Lương Thị Hải Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Công tác Thanh niên và Bình đẳng giới (Bộ Nội vụ), cho biết, Bộ Nội vụ đang phối hợp chặt chẽ với các tỉnh để nhân rộng mô hình OSSC trên toàn quốc nhằm chấm dứt bạo lực trên cơ sở giới. Trung tâm tại An Giang là minh chứng rõ rệt cho thấy sự phối hợp giữa chính quyền địa phương, các tổ chức quốc tế và nhà tài trợ có thể tạo ra thay đổi thiết thực trong đời sống người dân.
Ngôi nhà Ánh Dương tại An Giang là trung tâm thứ năm trong mạng lưới đang phát triển, sau Quảng Ninh, Thanh Hóa, TP. Hồ Chí Minh và Phú Thọ. Trong những năm tới, UNFPA kêu gọi thiết lập cơ chế phối hợp liên ngành ở cấp quốc gia và tỉnh để bảo đảm mọi người bị bạo lực đều có thể tiếp cận dịch vụ hỗ trợ chất lượng, kịp thời và nhất quán trên toàn quốc.
Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp thực hiện