Bộ Tài chính nhận định, trong 3 năm từ 2020 đến 2022, trước ảnh hưởng của dịch Covid-19 và tác động của các vấn đề kinh tế, chính trị quốc tế đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước cũng như hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và đời sống của người dân.
Theo đó, để hỗ trợ doanh nghiệp, người dân vượt qua khó khăn về tài chính năm 2023, đặc biệt là hỗ trợ các doanh nghiệp phát sinh lỗ trong kỳ tính thuế năm 2022; bên cạnh các giải pháp về gia hạn thời hạn nộp thuế, tiền thuê đất thì cần thiết phải có giải pháp về miễn tiền chậm nộp để các doanh nghiệp, tổ chức có vốn tập trung vào sản xuất, kinh doanh, tạo đà thúc đẩy phát triển kinh tế.
Theo dự kiến, Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ miễn tiền chậm nộp phát sinh trong năm 2022 và năm 2023 của các khoản nợ tiền thuế, tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với doanh nghiệp, tổ chức (bao gồm cả đơn vị phụ thuộc, địa điểm kinh doanh) phát sinh lỗ trong kỳ tính thuế năm 2022.
Không áp dụng quy định này đối với các trường hợp đã nộp tiền chậm nộp trước thời điểm Nghị quyết này có hiệu lực thi hành.
Giải pháp này tương tự như đã thực hiện năm 2020 và 2021 theo Nghị quyết số 406/NQ-UBTVQH15 ngày 19.10.2021 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Nghị định số 92/2021/NĐCP ngày 27.10.2021 của Chính phủ.
Lý giải nguyên nhân chỉ đề xuất miễn tiền chậm nộp cho doanh nghiệp phát sinh lỗ trong năm 2022 mà không phải tất cả các doanh nghiệp, Bộ Tài chính cho rằng điều này nhằm đảm bảo hỗ trợ đúng đối tượng. Nếu không ràng buộc điều kiện lỗ thì nhóm đối tượng những doanh nghiệp, tổ chức không thực sự gặp khó khăn cũng được miễn, gây sự bất bình đẳng và lãng phí nguồn lực.
Bên cạnh đó, nếu tất cả các doanh nghiệp, tổ chức được miễn tiền chậm nộp sẽ dẫn đến doanh nghiệp, tổ chức không nộp thuế, tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và như vậy ngân sách nhà nước sẽ không có nguồn thu.
Về dự kiến tác động tới ngân sách, Bộ Tài chính tính toán việc thực hiện đề xuất này có thể làm giảm thu ngân sách nhà nước khoảng 2,5 nghìn tỷ đồng.
Đây là số tiền chậm nộp của các doanh nghiệp, tổ chức bị thua lỗ, không có khả năng nộp ngân sách đúng hạn nên ảnh hưởng không lớn đến giảm thu ngân sách nhà nước, nhưng có tác động giảm gánh nặng tài chính của doanh nghiệp, tổ chức để có thể yên tâm và sớm phục hồi hoạt động sản xuất kinh doanh.
Ngoài ra, Bộ Tài chính cho biết, Nghị quyết sẽ đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ với các quy định của pháp luật liên quan như Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, Luật Quản lý thuế... Đồng thời, đảm bảo đơn giản, dễ hiểu, dễ thực hiện, tạo thuận lợi cho người nộp thuế
