Bất ngờ thay đổi lập trường
Ngày 6.12, lãnh đạo đảng Quyền lực nhân dân (PPP) cầm quyền của Hàn Quốc, Han Dong-hun, đã bày tỏ sự ủng hộ đối với việc đình chỉ quyền hạn hiến định của Tổng thống Yoon Suk Yeol vì áp đặt thiết quân luật trong tuần này, một động thái đảo ngược lập trường đầy bất ngờ khiến khả năng ông Yoon bị luận tội trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết.
Trước đó, các đảng đối lập đã đệ trình kiến nghị luận tội lên Quốc hội sau khi cáo buộc quyết định ban bố tình trạng thiết quân quân luật của ông Yoon vào đêm 4.12 là một "cuộc nổi loạn, đảo chính vi hiến, bất hợp pháp". Cuộc bỏ phiếu, dự kiến sẽ được Quốc hội tiến hành vào ngày 7.12, tuy nhiên, các đảng đối lập sẽ cần sự ủng hộ từ đảng PPP của Tổng thống để có được đa số hai phần ba cần thiết, điều kiện để kiến nghị luận tội được thông qua.
Đây là sự thay đổi lập trường mang tính bước ngoặt của đảng cầm quyền, bởi trước đó, ông Han cho biết ông sẽ nỗ lực để bác bỏ động thái luận tội mặc dù ông chỉ trích tuyên bố thiết quân luật của Tổng thống Yoon là "vi Hiến". Chủ tịch PPP cho rằng, cần phải "ngăn chặn thiệt hại cho người dân và những người ủng hộ do tình trạng hỗn loạn chưa được chuẩn bị gây ra".
Hàng ngàn người biểu tình đã tuần hành trên đường phố Seoul kể từ ngày 4.12, kêu gọi Tổng thống Yoon từ chức. Hàng ngàn công nhân ngành sản xuất ô tô và các thành viên khác của Liên đoàn Công nhân Kim loại Hàn Quốc, một trong những nhóm lao động lớn nhất của đất nước, đã bắt đầu đình công kể từ ngày 5.12 để phản đối Tổng thống. Liên đoàn cho biết các thành viên của mình sẽ bắt đầu đình công vô thời hạn bắt đầu từ ngày 11.12 nếu ông Yoon vẫn chưa bị phế truất vào thời điểm đó.
Khả năng cao kiến nghị luận tội được thông qua
Việc luận tội Yoon sẽ cần sự ủng hộ của 200 trong số 300 thành viên của Quốc hội. Hiện tại, các đảng đối lập có tổng cộng 192 phiếu trong khi PPP có 108 phiếu. Điều này có nghĩa là rất nhiều khả năng phe đối lập sẽ tập hợp đủ số phiếu để thông qua quyết định luận tội.
Chủ tịch PPP Han Dong-hun trước đây được coi là cộng sự thân cận của Tổng thống Yoon vì họ đã cùng nhau làm việc nhiều năm với tư cách là công tố viên. Ông Han cũng từng là Bộ trưởng Tư pháp đầu tiên trong chính quyền của ông Yoon. Nhưng sau khi Han tham gia chính trường và trở thành lãnh đạo PPP, mối quan hệ của họ trở nên tồi tệ do bất đồng quan điểm về cách xử lý các vụ bê bối liên quan đến Tổng thống và đệ nhất phu nhân.
Ông Han lãnh đạo một phe thiểu số gồm 18 nghị sĩ trong đảng cầm quyền. Và chính 18 nghị sĩ này đã cùng với các nhà lập pháp đối lập bỏ phiếu phản đối sắc lệnh thiết quân luật của ông Yoon. Kết quả là lệnh thiết quân luật chỉ kéo dài khoảng 6 giờ, sau khi Quốc hội nhanh chóng bác bỏ.
Tổng thống Yoon không phản hồi ngay lập tức về bình luận của ông Han. Ông không xuất hiện trước công chúng kể từ khi ông đưa ra thông báo trên truyền hình rằng lệnh thiết quân luật của ông đã được dỡ bỏ. Nhưng văn phòng của ông cho biết, ông Yoon đã chấp nhận lời đề nghị từ chức của Bộ trưởng Quốc phòng Kim Yong Hyun, người mà các đảng đối lập và đảng PPP cáo buộc là “kiến trúc sư” của ý tưởng áp dụng thiết quân luật. Hôm 5.12, cơ quan công tố đã ban hành lệnh cấm xuất cảnh đối với Bộ trưởng Kim Yong Hyun.
Trong khi đó, Công tố viên trưởng của Hàn Quốc Shim Woo Jung nói với các phóng viên hôm 6.12 rằng cơ quan công tố đang có kế hoạch điều tra các cáo buộc về hành vi nổi loạn của Tổng thống mà phe đối lập đưa ra. Mặc dù tổng thống được hưởng quyền miễn trừ khỏi bị truy tố khi còn đương nhiệm, nhưng quyền miễn trừ này không áp dụng đối với cáo buộc nổi loạn hoặc phản quốc. Hiện vẫn chưa rõ cơ quan công tố có kế hoạch tiến hành điều tra ông Yoon như thế nào.
Nếu bị luận tội, ông Yoon sẽ bị đình chỉ chức vụ cho đến khi Tòa án Hiến pháp ra phán quyết về việc nên cách chức hay khôi phục quyền lực tổng thống của ông hay không. Thủ tướng Han Duck-soo, quan chức số 2 của đất nước, sẽ đảm nhiệm trách nhiệm tổng thống trong suốt thời gian diễn ra việc luận tội và xét xử.
