Đại học Quốc gia Hà Nội có thêm 3 Viện nghiên cứu Công nghệ cao và Đổi mới sáng tạo

Đây là hoạt động kỷ niệm ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5, đồng thời là dịp để ghi nhận và tôn vinh các nhà khoa học tiêu biểu, đánh giá kết quả nổi bật trong hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong năm 2024 – 2025 của ĐHQGHN.

Kết nối hiệu quả giữa Nhà trường – Nhà khoa học – Doanh nghiệp

Tại hội nghị, ĐHQGHN đã công bố thỏa thuận/hợp đồng hợp tác triển khai nhiệm vụ khoa học, công nghệ & đổi mới sáng tạo với các doanh nghiệp đối tác.

Các thỏa thuận/hợp đồng hợp tác được trao không chỉ là minh chứng cho sự kết nối hiệu quả giữa nhà trường, nhà khoa học và doanh nghiệp mà còn mở ra những cơ hội triển khai nhiệm vụ khoa học & công nghệ gắn với thực tiễn, phục vụ thiết thực cho sự phát triển của doanh nghiệp và nền kinh tế đất nước.
Những thỏa thuận này góp phần thúc đẩy cơ chế hợp tác linh hoạt, thiết thực, từ đó tạo điều kiện thuận lợi để thương mại hóa các sản phẩm khoa học công nghệ, hình thành và vận hành hiệu quả các mô hình doanh nghiệp khoa học công nghệ (spin-off) trong lòng đại học.

Kiến tạo và dẫn dắt hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia

Phát biểu tại hội nghị, Giám đốc ĐHQGHN Lê Quân khẳng định, phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đang là yếu tố quyết định phát triển của các quốc gia, là bước đi chiến lược để Việt Nam tận dụng cơ hội và vượt qua thách thức trong kỷ nguyên số.

Là trung tâm đào tạo, nghiên cứu, chuyển giao tri thức đa ngành, đa lĩnh vực, chất lượng cao, trình độ cao, ĐHQGHN đóng vai trò dẫn dắt, nòng cốt trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam.
Việc triển khai thực hiện Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị và Chương trình hành động theo Nghị quyết 03 của Chính phủ có ý nghĩa quan trọng với sự phát triển của ĐHQGHN nói riêng và nền giáo dục đại học Việt Nam nói chung.

ĐHQGHN cam kết tiếp tục đẩy mạnh triển khai Chương trình hành động theo Nghị quyết 57-NQ/TW, trong đó lấy đổi mới sáng tạo làm trọng tâm, kết nối hiệu quả ba Nhà để thúc đẩy chuyển giao tri thức, sản phẩm khoa học và công nghệ vào thực tiễn.

Đây không chỉ là nhiệm vụ chiến lược của ĐHQGHN mà còn là trách nhiệm của một đại học quốc gia tiên phong, đồng hành cùng đất nước trong việc hiện thực hóa các mục tiêu lớn về phát triển khoa học và đổi mới sáng tạo trong thời đại số.

Tại hội nghị, ĐHQGHN đã công bố Quyết định thành lập Viện Bán dẫn và Vật liệu tiên tiến, Viện Công nghệ lượng tử, Viện nghiên cứu ứng dụng Trí tuệ nhân tạo trong Phát triển bền vững trực thuộc Công viên Công nghệ cao và Đổi mới sáng tạo. Các viện nghiên cứu này được kỳ vọng sẽ kiến tạo hệ sinh thái liên kết chặt chẽ giữa nghiên cứu – đào tạo – chuyển giao công nghệ - đổi mới sáng tạo.

Trong khuôn khổ hội nghị, lãnh đạo ĐHQGHN đã trao Giải thưởng ĐHQGHN về Khoa học & Công nghệ năm 2024 cho nhóm tác giả thuộc Viện Vi sinh vật và Công nghệ sinh học với công trình “Nghiên cứu xử lý đồng thời anoni và COD trong nước thải bằng quá trình Feammox”.

Đây là Giải thưởng ĐHQGHN nhằm khích lệ, tôn vinh những công trình hoặc cụm công trình KH&CN được tổ chức 3 năm/1 lần. Kinh phí dành cho Giải thưởng ĐHQGHN về KH&CN là 50.000.000đ/công trình.

Chia sẻ về giá trị thực tiễn của công trình, đại diện nhóm tác giả, PGS.TS Đinh Thúy Hằng cho biết, quy trình Feammox nhiều bậc xử lý đồng thời NH₄⁺ và COD có nguyên lý công nghệ đơn giản (hoàn toàn kỵ khí) và chi phí vận hành thấp (không có nhu cầu về năng lượng) có tính khả thi cao.

Quy trình đã được thử nghiệm vận hành với nước thải nhân tạo và nước thải sau biogas, nước rỉ rác thực tế trong mô hình phòng thí nghiệm, cho thấy tiềm năng ứng dụng của công nghệ. Quy trình này đã được cấp bằng độc quyền sáng chế, làm cơ sở để nhóm nghiên cứu có thể triển khai hợp tác với doanh nghiệp trong lĩnh vực xử lý nước thải để đưa vào ứng dụng.

Cũng tại hội nghị, lãnh đạo ĐHQGHN đã trao Bằng khen của Giám đốc ĐHQGHN cho gần 150 nhà khoa học có thành tích xuất sắc trong nghiên cứu khoa học năm 2024.

Đồng thời, Hội nghị cũng ra mắt các hội đồng chuyên môn mới trong hệ thống quản lý khoa học công nghệ của ĐHQGHN. Việc kiện toàn Hội đồng chuyên môn nhiệm kỳ này được thực hiện theo định hướng tăng cường tính học thuật và phản biện độc lập trong tư vấn, đánh giá các nhiệm vụ khoa học, công nghệ & đổi mới sáng tạo của ĐHQGHN.

Trước đó, Giám đốc ĐHQGHN đã ban hành Quyết định số 189/QĐ-ĐHQGHN ngày 13/1/2025 về việc thành lập Công viên Công nghệ cao và Đổi mới sáng tạo nhằm ươm tạo các nhà khoa học xuất sắc, các nhóm nghiên cứu đạt chuẩn quốc tế, thúc đẩy hợp tác đối tác trong và ngoài nước, thu hút đầu tư vào hoạt động R&D, chuyển giao và thương mại hoá tài sản trí tuệ, phát triển doanh nghiệp Spin-off/start-up.

Như vậy hiện nay ĐHQGHN đã có 3 viện nghiên cứu trực thuộc Công viên Công nghệ cao và Đổi mới sáng tạo gồm:

1. Viện Bán dẫn và Vật liệu tiên tiến: là đơn vị chủ lực trong nghiên cứu, thiết kế, chế tạo chip, vi mạch và vật liệu bán dẫn, góp phần xây dựng năng lực lõi cho ngành công nghiệp công nghệ cao tại Việt Nam.

2. Viện Công nghệ Lượng tử – là đầu mối nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao các công nghệ lượng tử tiên tiến, tập trung vào các lĩnh vực trọng yếu như: máy tính lượng tử, truyền thông lượng tử, cảm biến lượng tử và các vật liệu lượng tử mới, hướng đến xây dựng nền tảng khoa học cho kỷ nguyên AI.

3. Viện Nghiên cứu ứng dụng Trí tuệ nhân tạo trong Phát triển bền vững: là đầu mối kết nối các nghiên cứu ứng dụng AI trong bảo vệ môi trường, kinh tế xanh, xã hội công bằng, đô thị thông minh và sức khỏe cộng đồng.