Bộ quản lý trong đời thực phải "di chuyển" lên không gian mạng
Chất vấn Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, ĐBQH Tao Văn Giót (Lai Châu) cho biết, thời gian qua, để được sử dụng các trang mạng xã hội như Zalo, Facebook, Tiktok, Youtube hoặc các website có máy chủ ở nước ngoài để quảng cáo các thực phẩm bảo vệ sức khỏe chưa được thẩm định, nội dung quảng cáo không đúng nội dung đã được xác nhận.
Quảng cáo thực phẩm như thuốc chữa bệnh sử dụng danh nghĩa của các cơ quan y tế, cắt ghép hình ảnh của VTV, bệnh viện, Bộ Y tế; ý kiến phản hồi của người bệnh, người nổi tiếng, quảng cáo thực phẩm có tác dụng điều trị bệnh... vẫn diễn ra khá phổ biến và phức tạp, gây nhầm lẫn và thiệt hại cho người tiêu dùng, nhất là người dân ở vùng nông thôn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng ít thông tin.
Từ thực trạng trên, đại biểu Tao Văn Giót đề nghị, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết giải pháp để xử lý vấn đề này một cách căn cơ, lâu dài theo đúng tinh thần của Nghị quyết số 75/2022/QH15, Kỳ họp thứ Tư, Quốc hội Khóa XV.
Trả lời chất vấn nội dung này, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, các quảng cáo được đại biểu đưa ra được thực hiện trên các nền tảng xã hội xuyên biên giới. Vừa qua, Việt Nam đã có cơ chế làm việc với các nền tảng này về việc gỡ bỏ các thông tin xấu độc, quảng cáo sai sự thật; đồng thời đưa ra các văn bản quy phạm pháp luật quy định về trách nhiệm của các nền tảng xã hội, thời gian tháo gỡ…
Hiện nay, tỷ lệ thực thi các yêu cầu của quản lý nhà nước về gỡ thông tin xấu độc, sai sự thật trên mạng xã hội, trong đó có các nền tảng xã hội xuyên biên giới là rất nghiêm. Nhưng vấn đề là phải có phát hiện và báo cáo. Do đó, theo Bộ trưởng, vấn đề đặt ra là bộ, ngành, địa phương nào quản lý gì trong thế giới thực thì phải “di chuyển” lên không gian mạng và thực hiện việc quản lý đó trên không gian mạng.
Nếu quá trình thực thi gặp khó khăn thì sẽ có hỗ trợ của Bộ Thông tin và Truyền thông và Bộ Công an, nhưng trách nhiệm chính vẫn thuộc về các bộ chuyên ngành. “Hiện nay, các bộ ngành, địa phương lên không gian mạng chưa nhiều, và nhiều lúc vẫn nghĩ đây là trách nhiệm riêng của Bộ Thông tin và Truyền thông hoặc của Bộ Công an. Nhận thức này cần cần được thay đổi”, Bộ trưởng đề nghị.
ĐBQH Tô Thị Bích Châu (TP. Hồ Chí Minh) yêu cầu, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Công an và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cần có giải pháp bảo vệ cá nhân và tổ chức khi bị cộng đồng mạng có các hành vi như bạo hành. Ví dụ như về vụ việc liên quan đến Hoa hậu Ý Nhi và phim “Đất rừng phương Nam” thì cách bảo vệ như thế nào hay là phải chờ cá nhân khiếu nại, kiến nghị khi mà các góp ý mang tính chất “đập cho chết” chứ không phải “đập cho chừa” rất nguy hiểm?
Về bảo vệ người dùng trên không gian mạng, Bộ trưởng cho biết, công tác quản lý mạng xã hội sẽ được sửa đổi trong Nghị định dự kiến sẽ được Chính phủ ban hành trong cuối năm nay. Đây là nghị định căn bản để quản lý các mạng xã hội, trong đó có cách thức xử lý với những hành vi xâm hại đời tư.
Bộ trưởng cũng khẳng định, sau khi có thể chế, cần có công cụ để hỗ trợ người dân. Bộ Thông tin và Truyền thông đã thành lập Trung tâm xử lý tin giả quốc gia, tương tự như nhiều quốc gia trên thế giới thực hiện. Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, với tình hình ở nước ta cần hỗ trợ người dân ở mức sâu hơn, cụ thể là thành lập trung tâm xử lý tin giả ở các tỉnh, thành phố.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định, để thực thi pháp luật nghiêm minh, Bộ Thông tin và Truyền thông đã phối hợp với Bộ Công an xử lý hình sự một số vụ việc mang tính trọng tâm để răn đe, cảnh tỉnh. Đồng thời, có phương án, giải pháp xây dựng văn hóa số, đưa vào chương trình giáo dục thông tin, lồng ghép vào các giờ học về công nghệ thông tin…
Giải pháp nào "phủ sóng" triệt để các thôn, bản?
ĐBQH Đoàn Thị Lê An (Cao Bằng) nhắc lại nội dung trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ Tư, Quốc hội Khóa XV của Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông có khẳng định sẽ chỉ đạo các nhà mạng có những giải pháp phù hợp hơn nữa nhưng tinh thần sẽ phủ sóng triệt để các thôn bản, nhất là vùng miền núi, vùng đồng bào là những nơi người dân thiệt thòi nhất; phấn đấu trong năm 2023 hoàn thành việc cung cấp dịch vụ viễn thông di động tại các thôn, bản vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, khu vực biên giới, hải đảo. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết, hết năm 2023 có hoàn thành được mục tiêu này không? Đồng thời cho biết giải pháp cụ thể để hoàn thành mục tiêu trên?
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, trong bối cảnh đại dịch Covid - 19, ngành giáo dục chuyển sang học trực tuyến, Thủ tướng Chính phủ đã có Chương trình Sóng và máy tính cho em. Trên cơ sở đó, Bộ Thông tin và Truyền thông đã chỉ đạo các nhà mạng và các Sở tiến hành rà soát từng vùng lõm sóng để tiến hành phủ sóng. Đến nay, 2.100 vùng lõm sóng đã được phủ sóng. Tỉ lệ phủ sóng 4G của Việt Nam hiện đạt 99,8% trên tổng dân số, trong khi các nước thu nhập trung bình cao thì tỉ lệ này cũng chỉ là 99,4%.
Bộ trưởng cũng cho biết, sau khi rà soát đã xác định hiện còn khoảng 420 điểm lõm sóng nữa phải phủ tiếp và Bộ đã đưa vào kế hoạch để sử dụng Quỹ viễn thông công ích, dự kiến sẽ hoàn thành việc phủ sóng tại các điểm này trước tháng 6.2024. Có nghĩa rằng, tiếp tục phát hiện và tiếp tục phủ sóng. Tuy nhiên, một khó khăn là 150 điểm vùng lõm sóng chưa có điện, nên Bộ Thông tin và Truyền thông đã làm việc trực tiếp với Tập đoàn Điện lực Việt Nam để bàn giải pháp đưa điện đến những vùng này. "Giả sử khó khăn thì chúng tôi cũng đang có một giải pháp là dùng điện mặt trời. Có lẽ về phủ sóng vùng sâu, vùng xa thì Việt Nam là một trong những nước làm rất tốt vì chúng ta có Quỹ viễn thông công ích do các nhà mạng đóng góp”, Bộ trưởng khẳng định.
