Costa Rica đề xuất dự luật mới nhằm bảo vệ rạn san hô và cỏ biển

Theo Tico Times, Costa Rica hiện là quê hương của khoảng 669.200 ha rạn san hô, trong đó 67% nằm trong các khu bảo tồn như Công viên quốc gia Cahuita và Khu dự trữ sinh học Isla del Caño. Mặc dù diện tích cỏ biển khiêm tốn hơn, chỉ khoảng 132,8 ha, song lại đóng vai trò thiết yếu trong việc bảo vệ bờ biển, duy trì sinh kế cho ngành đánh bắt và du lịch, đồng thời hấp thụ carbon để chống biến đổi khí hậu.

Tuy nhiên, các hệ sinh thái này đang đứng trước nhiều mối đe dọa như ô nhiễm, bồi lắng, khai thác thủy sản thiếu bền vững và nhiệt độ đại dương tăng cao. Nghiên cứu cho thấy 70-90% rạn san hô có thể biến mất nếu nhiệt độ toàn cầu tăng 1,5°C, và con số đó có thể lên đến gần 100% ở mức 2°C. Các thảm cỏ biển, tuy ít được nghiên cứu hơn, cũng đang chịu áp lực từ phát triển ven biển và dòng chảy từ đất liền mang theo chất dinh dưỡng như phân bón và chất thải.

Dự luật của bà Cambronero đưa ra nhiều quy định cụ thể. Theo đó, Cục Quản lý các khu bảo tồn quốc gia (SINAC), thuộc Bộ Môi trường và năng lượng (MINAE), sẽ phải xây dựng và duy trì cơ sở dữ liệu quốc gia về các vùng đất ngập nước biển, bao gồm cả rạn san hô và cỏ biển. MINAE cũng sẽ ban hành các quy định bắt buộc đối với các dự án phục hồi, từ lựa chọn loài, địa điểm, phương pháp cho đến tiêu chuẩn giám sát.

Đặc biệt, dự luật đề xuất miễn thuế cho các thiết bị và vật tư phục vụ công tác bảo tồn và phục hồi, dù là nhập khẩu hay sản xuất trong nước, nhằm giảm chi phí cho các tổ chức và cá nhân hoạt động trong lĩnh vực này. Các đơn vị thực hiện phục hồi sẽ phải tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn của MINAE và nộp báo cáo định kỳ.

Bà Cambronero nhấn mạnh rằng, dự luật phản ánh cam kết của Costa Rica đối với các hiệp định quốc tế như Công ước RAMSAR và Sáng kiến quản lý tích hợp rừng ngập mặn và rạn san hô khu vực. Bất chấp những cam kết này, Costa Rica hiện vẫn chưa có bản kiểm kê toàn diện về các vùng đất ngập nước biển, khoảng trống mà dự luật muốn lấp đầy.

Dự thảo kế thừa truyền thống bảo tồn biển mạnh mẽ của Costa Rica. Từ sắc lệnh năm 2019 cấm các hành vi gây hại đến san hô, cho đến các sáng kiến như Coralmania đã giúp phục hồi hơn 900 rạn san hô vào năm 2022.

Dự luật của bà Cambronero được xem là bước đi cần thiết để củng cố hành lang pháp lý bảo vệ các hệ sinh thái mong manh. Nếu được thông qua, đây sẽ là dấu mốc quan trọng trong hành trình bảo vệ đa dạng sinh học biển của Costa Rica, không chỉ vì lợi ích sinh thái mà còn vì sự phát triển bền vững của nền kinh tế xanh.