Cộng đồng quốc tế phản ứng gay gắt với Israel, châu Âu tái áp thuế để gây sức ép

Nhiều nước đồng loạt lên án

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc (LHQ) Antonio Guterres cho rằng, những gì đang xảy ra ở Gaza là vô cùng khủng khiếp và cuộc chiến trên lãnh thổ Palestine là không thể dung thứ về mặt đạo đức, chính trị và pháp lý.

Ông Guterres cũng cho biết sẵn sàng gặp Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Tổng thống Mỹ Donald Trump tại LHQ vào tuần tới để thảo luận về tình hình Gaza.

Đại diện cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) về chính sách đối ngoại và an ninh Kaja Kallas cho biết trong một tuyên bố rằng, cuộc tấn công trên bộ của Israel vào Gaza sẽ chỉ khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn.

"Điều này sẽ có nghĩa là chết chóc nhiều hơn, tàn phá khủng khiếp hơn và nhiều người hơn phải tha hương", bà viết trên X , đồng thời cho biết thêm rằng, Ủy ban châu Âu có kế hoạch đưa ra các biện pháp gây sức ép buộc Chính phủ Israel "thay đổi hướng đi về cuộc chiến ở Gaza", ám chỉ việc tái áp đặt các mức thuế quan đối với Israel.

Bộ trưởng Ngoại giao Anh Yvette Cooper gọi cuộc tấn công mới nhất của Israel vào Gaza là "hoàn toàn liều lĩnh và kinh khủng". "Điều này chỉ gây ra thêm đổ máu, giết hại thêm nhiều thường dân vô tội và gây nguy hiểm cho những con tin còn lại". "Chúng ta cần một lệnh ngừng bắn ngay lập tức, thả tất cả con tin, viện trợ nhân đạo không hạn chế và con đường dẫn đến hòa bình lâu dài".

Bộ ngoại giao Ai Cập và Jordan lên án cuộc tấn công dữ dội của Israel vào Gaza, gọi đây là hành vi vi phạm luật nhân đạo quốc tế. Cả hai quốc gia đều nhắc lại lời kêu gọi chấm dứt chiến tranh ở vùng đất này.

Đức cũng kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức, cho rằng cách tiếp cận của Israel là "sai lầm". "Cuộc tấn công gần đây vào thành phố Gaza là cách tiếp cận hoàn toàn sai lầm về vấn đề này. Chúng tôi phản đối điều này và đã nói rõ với Chính phủ Israel", Bộ trưởng Ngoại giao Johann Wadephul phát biểu với các phóng viên trong cuộc họp báo chung với người đồng cấp Thụy Điển tại Berlin.

Bộ trưởng Ngoại giao Thụy Điển Maria Malmer Stenergard cho biết, "bất kỳ hành động thay đổi lãnh thổ nào bằng vũ lực đều sẽ vi phạm luật pháp quốc tế" và rằng đất nước của bà sẽ tiếp tục gây sức ép buộc cả Israel và Hamas phải cho phép viện trợ nhân đạo vào vùng đất này.

EU sẽ tái áp đặt thuế đối với Israel

Hôm 17/9, Ủy ban châu Âu đã đề xuất đình chỉ một thỏa thuận thương mại cho phép EU áp đặt lại nhiều khoản thuế quan đối với các mặt hàng Israel nhằm phản đối cuộc tấn công mới nhất của chính quyền Thủ tướng Netanyahu vào thành phố Gaza cũng như những vi phạm ở Bờ Tây.

Theo bà Kallas, Liên minh châu Âu là đối tác thương mại lớn nhất của Israel, với kim ngạch thương mại hàng hóa giữa hai bên đạt 42,6 tỷ euro vào năm ngoái. Nếu thỏa thuận thương mại tự do bị đình chỉ, Israel sẽ phải chịu mức thuế tương tự như các quốc gia khác không có thỏa thuận thương mại với khối này.

Trong trường hợp của Israel, điều đó sẽ ảnh hưởng đến kim ngạch xuất khẩu trị giá khoảng 5,8 tỷ euro, dẫn đến khoản thuế ước tính là 227 triệu euro mỗi năm, một quan chức cấp cao của Ủy ban nói với các phóng viên.

Việc đình chỉ các thỏa thuận thương mại tự do, do Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen đề xuất lần đầu vào tuần trước, sẽ cần sự ủng hộ của đa số Chính phủ EU, tương đương 15 trong số 27 thành viên EU đại diện cho 65% dân số EU.

Các nhà ngoại giao EU nói với Reuters rằng, đề xuất này khó có thể nhận được sự ủng hộ cần thiết, vì điều này phụ thuộc phần lớn vào Đức, quốc gia cho đến nay vẫn chưa muốn áp đặt các biện pháp trừng phạt của EU đối với Israel.

Phản ứng trước thông tin trên, Bộ trưởng Ngoại giao Israel Gideon Saar đã gọi những nỗ lực có thể xảy ra của EU nhằm gây sức ép lên nước này bằng cách áp dụng lại thuế đối với một số mặt hàng là "vô cùng đáng lo ngại".

Trong một lá thư gửi Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen, ông Saar cho biết động thái như vậy sẽ trao quyền cho "một tổ chức khủng bố chịu trách nhiệm và tiếp tục thực hiện những tội ác tày đình, trong khi Israel, đối tác lâu năm của EU, đang tiến hành một cuộc chiến tranh sinh tồn".

Israel bị tẩy chay

Tây Ban Nha trở thành nước châu Âu mới nhất tuyên bố sẽ rút khỏi cuộc thi Ca khúc Eurovision 2026, cuộc thi ca hát hào nhoáng được khoảng 160 triệu người trên khắp thế giới theo dõi vào tháng 5 hàng năm nếu Israel tham gia.

Quyết định này được đưa ra sau khi đài truyền hình RTÉ của Ireland và AVROTROS tại Hà Lan cũng có những tuyên bố tương tự.

Động thái nhằm loại Israel khỏi cuộc thi âm nhạc lớn nhất thế giới đang gia tăng khi cộng đồng quốc tế ngày càng phẫn nộ trước các quyết định của Israel liên quan đến cuộc chiến ở Gaza với động thái mới nhất là tiến hành cuộc tấn công trên bộ vào thành phố Gaza khiến hàng nghìn người phải chạy tị nạn.

Các chính trị gia Tây Ban Nha là những người chỉ trích Israel mạnh mẽ nhất trong những tháng gần đây. “Tây Ban Nha phải làm mọi cách để đảm bảo Israel không được tham gia Eurovision. Và nếu châu Âu không thể đáp ứng được yêu cầu, đất nước chúng tôi phải hành động tương ứng”, Bộ trưởng Văn hóa Tây Ban Nha Ernest Urtasun phát biểu trong một bài đăng trên Bluesky.

Israel đã chỉ trích quyết định của Tây Ban Nha, Bộ trưởng Bộ Văn hóa và Thể thao Miki Zohar gọi đây là bước đi "đáng xấu hổ", trái ngược với các giá trị của Eurovision và "tinh thần đoàn kết cốt lõi".

Ông cho biết: “Eurovision là sự tôn vinh âm nhạc, văn hóa và tình anh em giữa các quốc gia - không phải là sân khấu để ghi điểm chính trị”.

Mặc dù quy định của Eurovision nhấn mạnh rằng các bài hát không được mang sắc thái chính trị và sự kiện phải phi chính trị, nhưng các vấn đề chính trị vẫn len lỏi vào cuộc thi khi đây là một sự kiện quy tụ hàng chục quốc gia, một số trong đó có mối quan hệ lạnh nhạt hoặc căng thẳng với nhau.

Trong các cuộc thi trước, căng thẳng thực tế giữa Nga với Gruzia và Ukraine đã len lỏi vào cuộc thi. Azerbaijan và Armenia đã vướng vào tranh chấp biên giới liên quan đến khu vực Nagorno-Karabakh khi cả hai đều tham gia cuộc thi, mặc dù Armenia đã quyết định không tham gia khi Azerbaijan đăng cai vào năm 2012.