Chuyện về bác sĩ Quân y cắm bản dưới đỉnh Giăng Màn

Người Chứt là những nhóm người sống chủ yếu trong hang đá, duy trì cuộc sống bằng săn bắt, hái lượm. Năm 1991, khi Bộ đội Biên phòng Hà Tĩnh tuần tra biên giới đã phát hiện một nhóm chừng 20 người Chứt sống trong hang động trên dãy Trường Sơn ở biên giới Việt Nam - Lào. Sau đó, nhóm người này được đưa về cư ngụ tại bản Rào Tre, xã Phúc Trạch của tỉnh Hà Tĩnh. Để người Chứt thích nghi và ổn định với cuộc sống mới, Đảng, Nhà nước đã dành nhiều sự quan tâm, hỗ trợ.

Suốt hàng chục năm qua, hình ảnh các chiến sĩ biên phòng thuộc Tổ công tác cắm bản Rào Tre, Đồn Biên phòng Bản Giàng (Bộ đội Biên phòng Hà Tĩnh) trở nên gần gũi và là điểm tựa cho đồng bào nơi đây.

Các chiến sĩ biên phòng không chỉ bảo vệ vững chắc biên cương mà còn tận tụy chăm sóc từ bữa ăn đến giấc ngủ cho đồng bào nơi đây. Họ còn là là những thầy thuốc tận tâm, mang y tế miễn phí và thay đổi nhận thức cho đồng bào dân tộc Chứt.

Chấp nhận xa gia đình, vợ con, hơn 6 năm qua Thiếu tá Nguyễn Đức Long, cán bộ Tổ công tác cắm bản Rào Tre, Đồn Biên phòng Bản Giàng, Bộ đội Biên phòng Hà Tĩnh vẫn âm thầm bám bản, chăm lo sức khỏe cho đồng bào người Chứt. Bản Rào Tre còn nhiều khó khăn, thiếu thốn nhưng trong tủ thuốc của những bác sĩ quân hàm xanh luôn đầy đủ để cấp phát cho bà con.

Thiếu tá Long chia sẻ, người đồng bào dân tộc Chứt bẩm sinh có sức khoẻ yếu nhưng lại rất thích uống rượu, có thể nói uống rượu đã thành một “bản sắc” của họ. Cùng đặc thù trong sinh hoạt, họ thường dễ mắc các bệnh về đường tiêu hoá, hô hấp, đặc biệt là bệnh ngoài da. Dễ mắc bệnh nhưng nhận thức còn thấp, nên mỗi lần đau ốm họ lại tìm đến thầy mo trong bản chứ không chịu đến cơ sở khám bệnh.

Suốt hơn 6 năm bám bản, biết bao kỷ niệm vui buồn đã in đậm trong trái tim người chiến sĩ. Mỗi lần có tin báo có người trong bản gặp nạn, hay ốm đau, Thiếu tá Long cùng các cán bộ chiến sĩ tại Tổ Công tác cắm bản Rào Tre lại vội vã lấy chiếc ba lô y tế để lên đường.

“Cách đây hơn 3 năm, lúc đó là khoảng 2h sáng một ngày mùa đông, tôi nhận được tin anh Hồ Thanh Thiu trong lúc đi tập văn nghệ về bị ngã, ảnh hưởng sọ não, nôn mửa. Trước tình hình hết sức nguy cấp, tôi và đồng đội vội vã xuống nhà nạn nhân. Không kịp gọi ban chỉ huy, tôi phải liên hệ thuê xe để đưa họ đi cấp cứu trong thời điểm vàng”, thiếu tá Long nhớ lại.

Thế nhưng, do nhận thức còn thấp, gia đình không đồng ý đưa anh Thiu đi viện, mà muốn gọi thầy mo đến chữa trị. “Chúng tôi phải nhờ cán bộ bản đứng ra nói giúp, hồi lâu họ mới chịu để người thân tới bệnh viện. Rất may, được sơ cứu kịp thời, bệnh nhân cũng qua cơn nguy kịch. Tuy nhiên khi về nhà, người này lại không chịu uống thuốc đủ liệu trình mà uống được vài ngày thấy người đỡ hơn một chút là không chịu uống nữa. Cho nên hằng ngày chúng tôi phải đến từng nhà người bệnh để nhắc bà con uống thuốc đều đặn, đúng liều, đúng giờ”, thiếu tá Long tâm sự.

Để lời nói được người dân bản hiểu và làm theo, không chỉ thực hiện mỗi công tác tuyên truyền, vận động, mà mỗi cán bộ chiến sĩ Tổ Công tác cắm bản Rào Tre nơi đây còn phải học cách sống hòa nhập với bà con, từ việc học tiếng nói, tập tục sinh hoạt cho đến thói quen ăn uống của họ.

“Muốn hiểu được họ, trước hết phải đối xử với họ như người thân trong nhà, không phân biệt thời gian, khi nào họ cần là mình có mặt. Thậm chí đôi lúc muốn khuyên họ mình phải uống say bí tỉ mới có thể nói chuyện. Giờ đây, bà con đã có ý thức hơn rất nhiều. Hễ thấy có ai trong bản ốm, họ lại tìm đến chúng tôi để được thăm khám, rồi xin thuốc về chủ động uống”, Thiếu tá Long vui mừng chia sẻ về những tiến bộ trong suy nghĩ, nhận thức của bà con dân tộc Chứt ở bản Rào Tre.

Chị Hồ Thị Thương, người dân trong bản Rào Tre bày tỏ: “Ngày trước, ốm đau là phải đi xa hoặc nhờ thầy lang, nhiều khi bệnh nặng thêm. Giờ có trạm xá gần nhà, cán bộ quân y tận tình, chúng tôi được khám chữa miễn phí, không còn lo lắng nữa. Thói quen tìm đến trạm xá thay vì dựa vào lá rừng hay thầy mo đã dần hình thành, đánh dấu sự thay đổi lớn trong nhận thức của bà con”.

Không chỉ có nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe cho bà con, các cán bộ chiến sĩ ở Tổ công tác cắm bản Rào Tre, Đồn Biên phòng Bản Giàng đang từng ngày giúp bà con phát triển kinh tế, nâng cao đời sống, xóa bỏ các hủ tục.

Trung tá Nguyễn Hà Giang, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Bản Giàng (Hà Tĩnh) chia sẻ, ngoài nhiệm vụ bảo vệ biên cương, các cán bộ chiến sĩ của đơn vị luôn đặt sức khỏe và đời sống của bà con lên hàng đầu.

“Hai cán bộ quân y túc trực tại bản Rào Tre không chỉ chữa bệnh mà còn góp phần thay đổi nhận thức, đẩy lùi hủ tục, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc”, Trung tá Nguyễn Hà Giang nói.