Ngoại trưởng Trung Quốc thăm Mỹ

Chuyến đi tiền trạm cho cuộc gặp thượng đỉnh?

Hôm nay, 26.10, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đến Mỹ và gặp mặt người đồng cấp Antony Blinken. Chuyến đi là “một phần trong những nỗ lực không ngừng của hai nước nhằm quản lý một cách có trách nhiệm mối quan hệ Mỹ - Trung và duy trì các kênh liên lạc mở”, như tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ. Song cũng có đồn đoán cho rằng, đây là chuyến đi tiền trạm để chuẩn bị cho cuộc gặp giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và người đồng cấp Mỹ Joe Biden trong một sự kiện tại Mỹ vào tháng tới.

Duy trì các kênh liên lạc mở để quản lý tốt rủi ro

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ hôm đầu tuần thông báo, trong chuyến thăm, Nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc Vương Nghị dự kiến gặp Ngoại trưởng Antony Blinken và cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan. Hai bên “sẽ thảo luận về một số vấn đề song phương, khu vực và toàn cầu như một phần trong nỗ lực không ngừng nhằm quản lý một cách có trách nhiệm mối quan hệ Mỹ - Trung và duy trì các kênh liên lạc mở”. Cụ thể sẽ có một loạt vấn đề được đề cập, bao gồm xung đột Israel - Hamas, cuộc chiến ở Ukraine và vụ va chạm tàu gần đây ở Biển Đông. 

Ngoại trưởng Antony Blinken và Ngoại trưởng Vương Nghị tại cuộc gặp năm 2022. Ảnh: AP
Ngoại trưởng Antony Blinken và Ngoại trưởng Vương Nghị tại cuộc gặp năm 2022. Nguồn: AP

“Mỹ sẽ tiếp tục sử dụng biện pháp ngoại giao để thúc đẩy các lợi ích và giá trị của Mỹ, giải quyết các lĩnh vực khác biệt và đạt được tiến bộ trong việc giải quyết các thách thức xuyên quốc gia chung”, một quan chức cao cấp của Chính quyền Mỹ cho biết.

Quan hệ Mỹ - Trung đã xấu đi nhanh chóng kể từ năm 2018 vì các vấn đề như mất cân bằng thương mại, nhân quyền ở khu vực Tân Cương, tình hình Biển Đông, vấn đề Đài Loan…

Lần mới đây nhất Tổng thống Biden gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình là vào tháng 11.2022 bên lề Hội nghị Thượng đỉnh các nhà lãnh đạo G20 ở Bali, Indonesia. Cuộc gặp đã báo hiệu sự ấm dần lên của mối quan hệ Mỹ - Trung khi hai bên nhất trí nối lại đàm phán, thành lập các nhóm làm việc về các vấn đề cụ thể và mở rộng trao đổi công dân giữa hai nước. Tuy nhiên, mối quan hệ sau đó lại nhanh chóng rơi vào băng giá khi Washington cáo buộc Bắc Kinh thả khinh khí cầu do thám trên lãnh thổ Mỹ vào tháng 2, khiến Bắc Kinh phản đối gay gắt và đẩy quan hệ song phương xuống mức thấp hơn.

Chuyến thăm của Ngoại trưởng Vương Nghị diễn ra sau các chuyến đi của Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào tới Detroit và Washington vào tháng 5 và Phó Chủ tịch nước Trung Quốc Hàn Chính tới New York vào tháng 9 để dự cuộc họp thường niên Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.

Cùng lúc đó, các quan chức hàng đầu của Mỹ đã thực hiện nhiều chuyến đi tới Bắc Kinh trong năm nay trong nỗ lực phối hợp nhằm xoa dịu mối quan hệ, bao gồm Ngoại trưởng Antony Blinken, Bộ trưởng Thương mại Gina Raimondo, Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen và đặc phái viên về khí hậu John Kerry.

Trong cuộc gặp mặt trực tiếp gần đây nhất, Ngoại trưởng Mỹ Blinken đã có cuộc nói chuyện với ông Vương Nghị, khi đó đang giữ chức vụ Trưởng ban Đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản cầm quyền Trung Quốc - một chức vụ cao hơn ngoại trưởng - tại Jakarta vào tháng 7. Tại đó, hai nhà ngoại giao cho biết họ đã có “những cuộc trò chuyện thẳng thắn và mang tính xây dựng”.

Ngoại trưởng Blinken cũng đã gọi điện cho ông Vương Nghị từ Riyadh hồi đầu tháng này. Hai bên thảo luận về tầm quan trọng của việc duy trì sự ổn định trong khu vực Trung Đông và không khuyến khích các bên khác tham gia vào cuộc xung đột. Ông Blinken đã kêu gọi Bắc Kinh sử dụng ảnh hưởng của mình ở khu vực để ngăn chặn các chủ thể nhà nước hoặc phi nhà nước khác tấn công Israel và mở rộng cuộc chiến với Hamas.

Một trong những sự kiện bổ sung cho những nỗ lực quản lý mối quan hệ song phương là cuộc họp từ xa đầu tiên được tiến hành hôm 23.10 của các Nhóm công tác chung về tài chính và kinh tế Mỹ - Trung. Theo Bộ Tài chính Trung Quốc và Bộ Tài chính Hoa Kỳ, cuộc họp kéo dài hai giờ bàn về tình hình và chính sách kinh tế vĩ mô, quan hệ kinh tế song phương và hợp tác ứng phó với các thách thức toàn cầu của Nhóm Công tác chung về tài chính và Nhóm Công tác chung về kinh tế vốn được thành lập vào tháng 9 sau chuyến thăm Bắc Kinh của Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen vào tháng 7.

Tuyên bố của Trung Quốc cho biết, cuộc họp do các quan chức tài chính cấp thứ trưởng chủ trì đã có “sự trao đổi sâu sắc, thẳng thắn và mang tính xây dựng”. Còn tuyên bố của Bộ Tài chính Hoa Kỳ khẳng định: “Các phái đoàn đã gặp nhau trực tuyến trong hai giờ và có một cuộc thảo luận hiệu quả và thực chất". Các nhóm công tác sẽ tiếp tục đóng vai trò là kênh liên tục để thảo luận và tạo điều kiện thuận lợi cho tiến bộ trong các vấn đề chính sách kinh tế song phương.

Nỗ lực hướng tới sự cởi mở trong quan hệ song phương

Chuyến thăm Mỹ của ông Vương Nghị, diễn ra trong ba ngày từ ngày 26 - 28.10, sẽ là chuyến thăm Mỹ của ông kể từ tháng 9.2022. Chuyến công du diễn ra chỉ khoảng ba tuần trước Hội nghị Thượng đỉnh Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương ở San Francisco, một sự kiện mà rất nhiều đồn đoán cho rằng, Tổng thống Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ được sắp xếp một cuộc gặp thượng đỉnh.

Mặc dù cho đến nay quan chức của cả hai nước hiện đều chưa xác nhận cuộc gặp của các nhà lãnh đạo. Họ cũng không nói liệu chuyến thăm của ông Vương Nghị có nhằm “tiến trạm” cho một cuộc gặp như vậy hay không. Thay vào đó, chuyến đi của ông Vương được mô tả là nhằm đáp lại chuyến thăm Bắc Kinh của Ngoại trưởng Mỹ Blinken vào tháng 6. Tuy nhiên, với tư cách là một nhà ngoại giao quyền lực nhất Trung Quốc từ trước đến nay, chuyến thăm của ông Vương vẫn được kỳ vọng nhiều hơn một chuyến đi đáp lễ thông thường.

Sau khi được được bầu vào Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc vào tháng 10.2022, ông Vương Nghị được bổ nhiệm làm Trưởng ban Đối ngoại Trung ương Đảng, một vị trí được đánh giá là cao nhất về đối ngoại của Trung Quốc, cao hơn cả chức Bộ trưởng Ngoại giao. Ông Vương trước đây từng giữ chức Ngoại trưởng từ năm 2013 đến năm 2022, và vào tháng 7.2023, ông một lần nữa đảm nhận vai trò này thay thế ông Tần Cương, trở thành một trong những Bộ trưởng Ngoại giao quyền lực nhất Trung Quốc trong nhiều thập kỷ.

Mới gần đây, Lãnh đạo đa số Thượng viện Chuck Schumer dẫn đầu phái đoàn gồm sáu Thượng nghị sĩ tới Trung Quốc, trong chuyến thăm đầu tiên của các nhà lập pháp Hoa Kỳ kể từ năm 2019 và có cuộc tiếp kiến Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình - một cuộc gặp mà nhiều nhà quan sát cảm thấy là một tín hiệu tích cực về khả năng nhà lãnh đạo Trung Quốc sẽ có mặt tại San Francisco. Tuần này, Thống đốc bang California Gavin Newsom sẽ có mặt tại Trung Quốc để thảo luận về biến đổi khí hậu.

Tuy vậy, các nhà quan sát cho rằng, dù nhằm chuẩn bị cho cuộc gặp thượng đỉnh hay không, chuyến thăm của ông Vương Nghị có thể sẽ không giúp thu hẹp bất kỳ khác biệt nào nhưng đây là một phần trong nỗ lực ngoại giao hướng tới sự cởi mở nhằm giảm thiểu những nguy cơ có thể khiến mối quan hệ song phương chệch hướng.

Quốc tế

Chatbot và an ninh quốc gia - tại sao DeepSeek lại gây lo ngại?
Thế giới 24h

Chatbot và an ninh quốc gia - tại sao DeepSeek lại gây lo ngại?

Chatbot AI DeepSeek của Trung Quốc đã làm đảo lộn ngành công nghiệp toàn cầu và xóa sổ hàng tỷ đô la khỏi các cổ phiếu công nghệ của Hoa Kỳ khi công bố chương trình phiên bản R1, được cho là được xây dựng trên các chất bán dẫn Nvidia giá rẻ và kém tinh vi hơn. Nhưng các chính phủ từ Rome đến Seoul có biện pháp cứng rắn với ứng dụng của Trung Quốc thân thiện với người dùng này, với lý do họ cần ngăn chặn nguy cơ rò rỉ thông tin nhạy cảm thông qua các dịch vụ AI tạo ra.

Bắc Kinh ban hành quy định mới về giao dịch trực tuyến
Thế giới 24h

Bắc Kinh ban hành quy định mới về giao dịch trực tuyến

Nhằm thúc đẩy và hướng dẫn các nền tảng giao dịch trực tuyến thực hiện trách nhiệm quản lý, bảo vệ quyền và lợi ích của các nhà điều hành doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ cũng như người tiêu dùng trên các nền tảng, Cục Quản lý thị trường thành phố Bắc Kinh đã ban hành một loạt hướng dẫn quy định về hoạt động kinh doanh, tính minh bạch và hạn chế đối với một số hàng hóa nhất định.

Hàn Quốc: Đảng cầm quyền bác bỏ đồn đoán Tổng thống Yoon có thể tự nguyện từ chức
Thế giới 24h

Hàn Quốc: Đảng cầm quyền bác bỏ đồn đoán Tổng thống Yoon có thể tự nguyện từ chức

Ngày 17.2, Lãnh đạo lâm thời của Đảng Quyền lực Nhân dân cầm quyền đã bác bỏ những đồn đoán gần đây cho rằng Tổng thống Yoon Suk Yeol có thể tự nguyện từ chức trước khi có phán quyết về phiên tòa luận tội ông, đồng thời gọi động thái đó là không thực tế và không phù hợp.

Thúc đẩy mua sắm công bền vững ở châu Á - Thái Bình Dương
Quốc tế

Thúc đẩy mua sắm công bền vững ở châu Á - Thái Bình Dương

Mua sắm công bền vững (SPP) là một chiến lược thiết yếu để thúc đẩy các mục tiêu kinh tế xã hội và môi trường, giúp đẩy nhanh quá trình chuyển đổi xanh; tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, vẫn còn nhiều thách thức trong việc hài hòa các quy định và bảo đảm việc áp dụng rộng rãi.

Chính sách "giảm kép" của Trung Quốc về dạy thêm: Giải quyết tận gốc việc dạy thêm
Thế giới 24h

Chính sách "giảm kép" của Trung Quốc về dạy thêm: Giải quyết tận gốc việc dạy thêm

Đánh giá sau hơn 3 năm thực hiện chính sách “giảm kép” cho thấy, chính sách này ban đầu đã tạo ra những chuyển biến tích cực. Song do nhu cầu học thêm của các gia đình quá lớn, đã xuất hiện tình trạng dạy chui với các cơ sở, tổ chức dạy thêm trá hình. Các chuyên gia cho rằng, chừng nào còn các kỳ thi khốc liệt chừng đó các gia đình sẽ còn nhu cầu luyện thi và có cầu sẽ có cung, dù ở hình thức nào.

Chính sách "giảm kép" của Trung Quốc về dạy thêm: Giảm gánh nặng cho phụ huynh và học sinh
Thế giới 24h

Chính sách "giảm kép" của Trung Quốc về dạy thêm: Giảm gánh nặng cho phụ huynh và học sinh

Nổi tiếng với môi trường học tập cạnh tranh khốc liệt, Trung Quốc cũng là quốc gia chứng kiến cuộc đua dạy thêm, học thêm và tình trạng bùng nổ các trung tâm gia sư tư nhân trở thành một vấn nạn. Vào năm 2021, Chính phủ đã ban hành chính sách mới “shuang jian” (song giảm) hay còn gọi là “giảm kép” với hai mục tiêu: giảm áp lực học tập cho học sinh bằng cách giảm khối lượng bài tập và giảm áp lực tài chính cho phụ huynh bằng cách siết chặt hoạt động dạy thêm.

Chính sách "giảm kép" của Trung Quốc về dạy thêm: Học sinh bị áp lực cả "thừa" lẫn "thiếu"
Thế giới 24h

Chính sách "giảm kép" của Trung Quốc về dạy thêm: Học sinh bị áp lực cả "thừa" lẫn "thiếu"

Chương trình đánh giá học sinh quốc tế (PISA) chỉ ra Trung Quốc tiếp tục là quốc gia dẫn đầu về xếp hạng học sinh. Không chỉ ở Thượng Hải và Bắc Kinh, học sinh ở các vùng nông thôn, vùng khó khăn cũng vượt trội so với các bạn cùng lứa ở một số quốc gia. Tuy nhiên, vị thế này cũng gây nhiều áp lực trong môi trường học tập, khi trẻ em phải dành quá nhiều thời gian cho việc học tập trong khi rất ít thời gian nghỉ ngơi hoặc vận động.

ASEAN trước hơi nóng cuộc chiến thương mại
Quốc tế

ASEAN trước hơi nóng cuộc chiến thương mại

Đông Nam Á được dự đoán sẽ bị ngập tràn bởi dòng hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc, phải chuyển hướng từ thị trường Hoa Kỳ sau khi bị áp thuế nhập khẩu. Để chống chọi trước cơn sóng thần này, các quốc gia Đông Nam Á sẽ cần đoàn kết trong một phản ứng chung thay vì phản ứng riêng lẻ, sử dụng các công cụ và thể chế thương mại có sẵn; đồng thời tham gia đối thoại với Trung Quốc để đưa ra các biện pháp bảo vệ hợp pháp, lâu dài nhằm tránh leo thang các biện pháp bảo hộ.

Lãnh đạo Mỹ - Ấn Độ nhất trí giải quyết bất đồng thuế quan, thương mại
Thế giới 24h

Lãnh đạo Mỹ - Ấn Độ nhất trí giải quyết bất đồng thuế quan, thương mại

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nhất trí sẽ sớm bắt đầu các cuộc đàm phán nhằm đạt được một thỏa thuận thương mại và giải quyết bế tắc về thuế quan. Hai nhà lãnh đạo cũng nhất trí củng cố quan hệ quốc phòng và an ninh trong cuộc gặp song phương đầu tiên tại Nhà Trắng ngày 13.2.

Định hình quan hệ song phương giai đoạn mới
Việt Nam và các nước

Định hình quan hệ song phương giai đoạn mới

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã bắt đầu chuyến thăm kéo dài hai ngày tới Washington, Mỹ để tiến hành các cuộc hội đàm quan trọng với Tổng thống Donald Trump. Thương mại, thuế quan cũng như nhiều nội dung quan trọng về quan hệ song phương trong giai đoạn mới sẽ là trọng tâm trong cuộc hội đàm giữa hai nhà lãnh đạo.

Châu Âu yêu cầu phải có một ghế trên bàn đàm phán về Ukraine
Thế giới 24h

Châu Âu yêu cầu phải có một ghế trên bàn đàm phán về Ukraine

Các cường quốc hàng đầu châu Âu, bao gồm Anh, Pháp và Đức, đã tuyên bố họ phải tham gia vào bất kỳ cuộc đàm phán nào trong tương lai về số phận của Ukraine, nhấn mạnh rằng chỉ có một thỏa thuận công bằng với các biện pháp đảm bảo an ninh mới có thể đảm bảo hòa bình lâu dài. Tuyên bố trên được đưa ra sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố Nga và Mỹ sẽ nhanh chóng đàm phán kết thúc chiến tranh Ukraine.