Sáng 1.8, sau lễ đón, tại Phủ Chủ tịch, Chủ tịch nước Tô Lâm đã hội đàm với Tổng thống Timor Leste Jose Ramos-Horta.
Chủ tịch nước nhiệt liệt chào mừng Tổng thống Timor Leste và nhấn mạnh chuyến thăm lần thứ ba tới Việt Nam của Tổng thống Jose Ramos-Horta, trong đó có hai lần trên cương vị Tổng thống, sẽ góp phần tạo xung lực mới cho hợp tác giữa hai nước; cảm ơn những tình cảm tốt đẹp mà lãnh đạo và nhân dân Timor Leste dành cho Việt Nam.
Chủ tịch nước chúc mừng Timor Leste về những thành tựu trong phát triển kinh tế - xã hội; chúc Timor Leste sớm thực hiện được “Kế hoạch phát triển chiến lược đất nước giai đoạn 2011-2030” đưa đất nước hội nhập quốc tế sâu rộng hơn, đóng góp tích cực cho hòa bình, thịnh vượng và phát triển ở khu vực.
Tổng thống Jose Ramos-Horta cảm ơn sự đón tiếp trọng thị, chu đáo mà Nhà nước và nhân dân Việt Nam đã dành cho đoàn; bày tỏ ngưỡng mộ sự nghiệp cách mạng, xây dựng và phát triển đất nước của lãnh đạo và nhân dân Việt Nam; coi Việt Nam là hình mẫu phát triển; khẳng định Timor Leste coi trọng và mong muốn thúc đẩy hơn nữa quan hệ hữu nghị tốt đẹp với Việt Nam. Nhân dịp này, Tổng thống Timor Leste một lần nữa gửi lời chia buồn sâu sắc về việc Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng từ trần.
Hai nhà lãnh đạo bày tỏ hài lòng về những bước tiến đáng ghi nhận của quan hệ song phương. Trao đổi và tiếp xúc cấp cao được duy trì thực chất. Hợp tác kinh tế thương mại đạt kết quả đáng khích lệ; kim ngạch xuất, nhập khẩu hai nước hứa hẹn tăng cao hơn con số 15,9 triệu USD năm 2023; hoạt động đầu tư, kinh doanh hiệu quả của Tập đoàn Viễn thông Viettel (Telemor) đã đóng góp tích cực phát triển kinh tế, xã hội của Timor Leste.
Trao đổi về phương hướng hợp tác lớn trong thời gian tới, hai bên nhất trí tăng cường trao đổi, tiếp xúc cấp cao và các cấp; triển khai hiệu quả Hiệp định khung về Hợp tác Kinh tế và Kỹ thuật, thúc đẩy sớm tổ chức cuộc họp đầu tiên của Ủy ban hỗn hợp Việt Nam - Timor Leste cấp Bộ trưởng Ngoại giao; nghiên cứu, tiến tới thiết lập các cơ chế song phương mới, phù hợp với nhu cầu hợp tác giữa hai nước.
Chủ tịch nước khẳng định Việt Nam sẵn sàng tiếp tục cung cấp gạo, góp phần giúp Timor Leste bảo đảm an ninh lương thực; đề nghị hai bên gia hạn hoặc ký mới Bản ghi nhớ về Thương mại gạo; khuyến khích Timor Leste tăng nhập khẩu các mặt hàng chất lượng cao của Việt Nam như dệt may, giày dép, đồ uống, thực phẩm sữa, thực phẩm chế biến, nông thủy sản...; đề nghị Timor Leste sớm phê chuẩn Hiệp định Thương mại song phương (ký năm 2013); tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp Việt Nam mở rộng kinh doanh, đầu tư tại địa bàn.
Cảm ơn Chủ tịch nước Tô Lâm chia sẻ kinh nghiệm quý báu về phát triển và hội nhập quốc tế của Việt Nam, Tổng thống Jose Ramos-Horta nhất trí phối hợp chặt chẽ nhằm tạo chuyển biến mới trong hợp tác kinh tế, thương mại đầu tư giữa hai nước; mở rộng hợp tác trên các lĩnh vực còn nhiều tiềm năng như nông nghiệp, khai thác thủy sản; khai thác chế biến tài nguyên rừng, tài nguyên khoáng sản, quặng kim loại và kim loại màu....; ủng hộ đề xuất của Việt Nam trong hợp tác, nắm bắt và tận dụng các xu thế mới để phát triển. Tổng thống Jose Ramos-Horta mong muốn Việt Nam tiếp tục chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ Timor Leste phát triển nguồn nhân lực, bảo đảm an ninh lương lực, xóa đói giảm nghèo.
Hai bên cũng nhất trí khai thác hiệu quả tiềm năng hợp tác trong các lĩnh vực quan trọng khác khác, nhất là nông nghiệp, thủy sản, viễn thông, giáo dục, dầu khí, xây dựng hạ tầng, giáo dục, du lịch và giao lưu nhân dân...
Trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, hai bên nhất trí tiếp tục tăng cường hợp tác và ủng hộ lẫn nhau tại các tổ chức quốc tế và khu vực. Chủ tịch nước Tô Lâm đánh giá cao quyết tâm và nỗ lực của Timor Leste trong triển khai “Lộ trình Timor Leste trở thành thành viên đầy đủ của ASEAN”, khẳng định Việt Nam ủng hộ Timor Leste sớm trở thành thành viên đầy đủ của ASEAN.
Tổng thống Jose Ramos-Horta khẳng định Timor Leste hoàn toàn ủng hộ các ứng cử của Việt Nam tại các cơ chế đa phương, cả Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc và các tổ chức quốc tế khác.
Về vấn đề Biển Đông, hai bên cam kết tiếp tục ủng hộ thượng tôn pháp luật trong duy trì hòa bình, ổn định, bảo đảm an ninh, an toàn và tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, Công ước Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982 (UNCLOS); nghiêm túc thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), đàm phán Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC), đóng góp vào việc duy trì hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực.
Hội đàm diễn ra trong bầu không khí hữu nghị, chân tình, tin cậy và hiểu biết lẫn nhau. Sau hội đàm, hai nhà lãnh đạo đã chứng kiến Lễ ký Hiệp định miễn thị thực song phương cho người mang hộ chiếu ngoại giao, hộ chiếu công vụ.
Nhân dịp này, Tổng thống Jose Ramos-Horta trân trọng mời Chủ tịch nước Tô Lâm thăm Timor Leste. Chủ tịch nước vui vẻ nhận lời và sẽ thu xếp vào thời gian phù hợp.
Trước đó, Tổng thống Jose Ramos-Horta và đoàn đại biểu cấp cao Timor Leste đã vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh, tới đặt vòng hoa tại Đài tưởng niệm các Anh hùng liệt sỹ trên đường Bắc Sơn, Hà Nội.
