Tăng cường quan hệ thương mại - đầu tư Việt Nam - Anh
Tờ trình về việc phê chuẩn Văn kiện gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) của Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland do Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phan Thị Kim Oanh trình bày. Theo đó, ngày 1.2.2021, Vương quốc Anh đã chính thức gửi đơn gia nhập CPTPP. Trên cơ sở đó, quá trình đàm phán gia nhập giữa Vương quốc Anh với các nước CPTPP đã được tiến hành. Việt Nam đã đạt được mục tiêu trong việc yêu cầu Vương quốc Anh có cam kết mở cửa thị trường ở mức cao để bảo đảm phù hợp với tiêu chuẩn của Hiệp định.
Trải qua nhiều cuộc họp các cấp, ngày 31.3.2023, các nước thành viên CPTPP và Vương quốc Anh thông qua tuyên bố kết thúc đàm phán gia nhập CPTPP. Ngày 16.6.2023, được sự ủy quyền của Chính phủ, trong khuôn khổ Phiên họp Hội đồng CPTPP cấp Bộ trưởng lần thứ 7 tại New Zealand, Bộ trưởng Bộ Công Thương cùng Bộ trưởng các nước CPTPP và Vương quốc Anh đã ký Văn kiện gia nhập CPTPP của Vương quốc Anh, đưa nước này thành thành viên ký kết thứ 12 của Hiệp định.
Theo báo cáo của Chính phủ, Điều 1 Nghị định thư gia nhập Hiệp định CPTPP của Vương quốc Anh quy định: Nghị định thư này cùng các phụ lục và chú giải kèm theo sẽ cấu thành một phần không tách rời của Hiệp định CPTPP, Hiệp định CPTPP mà Vương quốc Anh gia nhập sẽ được coi là Hiệp định CPTPP được sửa đổi bởi bất kỳ văn bản pháp luật nào có hiệu lực vào ngày Vương quốc Anh trở thành một bên của Hiệp định CPTPP. Mặt khác, Hiệp định CPTPP đã được Quốc hội phê chuẩn tại Nghị quyết số 72/2018/QH14 ngày 12.11.2018. Do đó, căn cứ khoản 3, Điều 54 Luật Điều ước quốc tế 2016, Văn kiện gia nhập Hiệp định CPTPP của Vương quốc Anh cần phải được trình Quốc hội phê chuẩn.
Chính phủ đề xuất phê chuẩn Văn kiện tại Kỳ họp thứ Bảy, Quốc hội Khóa XV để Việt Nam nằm trong nhóm 6 nước CPTPP đầu tiên phê chuẩn Nghị định thư. Việc sớm phê chuẩn và thực thi các cam kết trong Nghị định thư sẽ giúp hiện thực hóa những cơ hội tiếp cận thị trường Vương quốc Anh cho hàng hóa Việt Nam, từ đó góp phần củng cố và tăng cường quan hệ thương mại - đầu tư song phương giữa hai nước; nâng cao hình ảnh, vị thế của Việt Nam trong việc tích cực thúc đẩy hợp tác kinh tế trên bình diện quốc tế.
Kế hoạch thực thi Văn kiện cần bảo đảm cụ thể, chi tiết và khả thi
Trình bày Báo cáo thẩm tra về việc phê chuẩn Văn kiện, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Vũ Hải Hà nêu rõ, Thường trực Ủy ban Đối ngoại nhất trí với đề xuất Quốc hội phê chuẩn Văn kiện gia nhập CPTPP của Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland tại Kỳ họp thứ Bảy, Quốc hội Khóa XV để Việt Nam nằm trong nhóm 6 nước CPTPP đầu tiên phê chuẩn Văn kiện. Trình tự, thủ tục đề nghị phê chuẩn Văn kiện đúng với quy định tại Khoản 14 Điều 70, Khoản 6 Điều 88 Hiến pháp 2013; Điều 18, Điều 78 Luật Tổ chức Quốc hội 2014 và các quy định khác trong Luật Điều ước quốc tế 2016.
Thường trực Ủy ban Đối ngoại cho rằng, để bảo đảm hiện thực hóa những cơ hội tiếp cận thị trường Vương quốc Anh cho hàng hóa, dịch vụ Việt Nam, Chính phủ cần cụ thể hóa các định hướng trong bản kế hoạch, đặc biệt là các nội dung về xây dựng pháp luật, thể chế và nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển nguồn nhân lực, kèm theo Hồ sơ trình Quốc hội phê chuẩn tại Kỳ họp thứ Bảy. Các văn bản quy phạm pháp luật này cần phải được ban hành đúng thời điểm Văn kiện gia nhập CPTPP của Vương quốc Anh có hiệu lực đối với Vương quốc Anh và Việt Nam.
Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí trình Quốc hội về việc phê chuẩn Văn kiện gia nhập CPTTP của Vương quốc Anh và Bắc Ireland tại Kỳ họp thứ Bảy, Quốc hội Khóa XV.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, Chính phủ hoàn thiện hồ sơ đầy đủ trình Quốc hội phê chuẩn Văn kiện để gửi đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ Bảy. Cụ thể, Báo cáo bổ sung về các nội dung đã nêu tại Báo cáo thẩm tra; dự thảo Nghị quyết của Quốc hội phê chuẩn Văn kiện; kế hoạch thực thi sau khi Quốc hội phê chuẩn Văn kiện bảo đảm cụ thể, chi tiết và khả thi. Đồng thời, nghiên cứu xây dựng dự thảo Nghị định của Chính phủ về ban hành Biểu thuế xuất khẩu ưu đãi và thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt trong Hiệp định CPTTP để áp dụng với Vương quốc Anh và Bắc Ireland; rà soát việc sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật hiện hành hoặc ban hành văn bản pháp luật mới nếu cần thiết để hướng dẫn thực thi các cam kết về mua sắm Chính phủ và dịch vụ - đầu tư trong Văn kiện sau khi Vương quốc Anh chính thức trở thành thành viên của Hiệp định CPTPP. Ủy ban Đối ngoại tiến hành thẩm tra chính thức sau khi Chính phủ bổ sung đầy đủ hồ sơ trình như đã nêu trên.
