Quyết định trên của ông Donald Trump gây chú ý đặc biệt hơn trong bối cảnh ông vừa bị ám sát tại một buổi vận động tranh cử ở Butler, Pennsylvania, nhưng may mắn chỉ bị thương nhẹ ở tai phải. Sự việc này đã gây ra một làn sóng lo ngại về an ninh và nhấn mạnh tầm quan trọng của vị trí Phó Tổng thống trong trường hợp khẩn cấp. Do đó, ông J.D.Vance - ngôi sao đang lên của đảng Cộng hòa, đã nhanh chóng trở thành một gương mặt nổi bật sau khi giành chiến thắng trong cuộc đua vào ghế Thượng viện Ohio trong năm 2022.
Nổi danh với cuốn hồi ký “Hillbilly Elegy”
Ông J.D.Vance sinh ra và lớn lên ở Middle Town, bang Ohio. Ông gia nhập Thủy quân Lục chiến và phục vụ tại Iraq từ năm 2003 - 2007, sau đó theo học tại Đại học bang Ohio và trường Luật Yale. Trước khi tranh cử, ông cũng từng là nhà đầu tư mạo hiểm ở Thung lũng Silicon.
Ông Vance tạo nên tên tuổi của mình với cuốn hồi ký có tên “Hillbilly Elegy”, cuốn sách bán chạy nhất năm 2016 và được xuất bản khi ông Donald Trump lần đầu tiên tranh cử Tổng thống Mỹ. Cuốn sách đã mang lại cho ông Vance danh tiếng là người có thể giúp giải thích về sức hấp dẫn của vị doanh nhân New York đối với những người Mỹ trung lưu, đặc biệt là trong tầng lớp lao động, các cử tri da trắng ở nông thôn; đồng thời cuốn sách cũng được xem là “cầu nối” giúp ông Vance đến gần hơn với gia đình ông Donald Trump.
Bước chân vào chính trường
Sau khi ông Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2016, ông Vance đã trở về quê hương Ohio và thành lập một tổ chức từ thiện chống ma túy. Ông thường xuyên tham gia các buổi diễn thuyết và là khách mời được yêu thích tại các buổi tiệc tối Ngày Lincoln của đảng Cộng hòa. Tại đó, ông đã chia sẻ câu chuyện cá nhân về những quãng thời gian khó khăn mà ông phải trải qua vì chứng nghiện ma túy của mẹ mình.
Sau khi gây được tiếng vang, mỗi lần ông Vance xuất hiện trước các cử tọa là cơ hội để ông thúc đẩy những ý tưởng về khắc phục, chấn chỉnh đất nước và giúp đặt nền móng để ông tham gia chính trường vào năm 2021. Mặc dù là người mới tham gia chính trị, nhưng ông Vance có sự thăng tiến nhanh chóng trong lĩnh vực này. Thượng nghị sĩ J.D.Vance được bầu vào Quốc hội năm 2022 với sự giúp đỡ của cựu Tổng thống Donald Trump. Đây là lần đầu tiên ông Vance tranh cử vào chức vụ chính trị, nhanh chóng nổi lên như một gương mặt đại diện phe cánh hữu mới và phong trào “Đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại” (MAGA) của đảng Cộng hòa.
Ở tuổi 39, ông Vance đứng trước cơ hội trở thành một trong những Phó Tổng thống trẻ nhất, cũng như có ít kinh nghiệm chính trị nhất trong lịch sử nước Mỹ.
Làn gió mới của đảng Cộng hòa
Trước đó, ông Vance từng giữ vai trò then chốt trong phong trào “Never Trump” - phong trào nhằm ngăn cản ông Donald Trump nhận đề cử đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016. Tuy nhiên, quan điểm của ông dần thay đổi trong quá trình nhắm đến ghế Thượng nghị sĩ Ohio. Sau khi đắc cử, ông Vance đã trở thành đồng minh nhiệt thành của cựu Tổng thống Mỹ, đảo ngược những quan điểm tiêu cực trước đây của mình và không ngừng bảo vệ các chính sách của ông Donald Trump.
Được biết, ông Vance là một trong những chính trị gia đầu tiên đích thân xuất hiện bên ngoài phiên tòa xét xử để cổ vũ cho ông Trump hồi tháng 5; đồng thời thường xuyên có những phát biểu bênh vực vị lãnh đạo này trên sóng truyền hình. Ông cũng mang lập trường “Nước Mỹ trên hết” của ông Trump trong vấn đề nhập cư, bảo hộ kinh tế và các chính sách văn hóa; ủng hộ việc áp thuế quan thương mại và phản đối sự can thiệp của Mỹ vào các cuộc xung đột nước ngoài, đặc biệt là cuộc chiến Nga - Ukraine.
Theo chiến lược gia chính trị lâu năm của đảng Cộng hòa Mark R. Weaver, ông Donald Trump được cho là đang chiếm lợi thế trong tranh cử, do đó ông không cần đưa ra lựa chọn an toàn có yếu tố truyền thống về người đồng hành. Ông J.D. Vance có thể sẽ không mang lại quá nhiều lợi ích cho ông Donald Trump, nhưng thay vào đó là sự tận tâm, phục tùng hoàn toàn và trung thành tuyệt đối. Hơn nữa, ông Vance - người theo chủ nghĩa dân túy có khả năng đặc biệt trong việc nói chuyện với cử tri ở vùng Trung Tây hậu công nghiệp và biến Ohio thành bang ủng hộ vững chắc cho ông Donald Trump; đồng thời có thể mang đến cho đảng Cộng hòa các kỹ năng tranh luận và khả năng diễn đạt tầm nhìn của ông Donald Trump.
Theo Reuters, mặc dù quyết định lựa chọn ứng viên Phó Tổng thống liên danh tranh cử của ông Donald Trump khá bất ngờ, nhưng được đáng giá là hợp lý, nếu xét đến tiến trình cạnh tranh với chiến dịch tranh cử của Tổng thống Mỹ Joe Biden ở chặng còn lại trong cuộc đua vào Nhà Trắng. Người sáng lập nhóm hoạt động bảo thủ Turning Point USA Charlie Kirk cho rằng, ông Vance nêu rõ quan điểm thế giới theo chủ nghĩa “Nước Mỹ trên hết” và có thể giúp ông Trump giành được ưu thế ở các tiểu bang mà ông đã thua sát nút vào năm 2020, như Michigan và Wisconsin - những bang có chung các giá trị, nhân khẩu học và nền kinh tế với bang Ohio.
Trong khi đó, hầu hết các đánh giá đều cho thấy, ông Joe Biden cần giành chiến thắng tối thiểu ở Pennsylvania, Michigan, Wisconsin và thêm phiếu đại cử tri duy nhất ở Omaha, Nebraska để có 270 phiếu đại cử tri cần thiết để tái đắc cử.
Về phần mình, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump ca ngợi ông Vance là một doanh nhân có một sự nghiệp kinh doanh rất thành công trong lĩnh vực công nghệ và tài chính, đem đến "làn gió mới" cho đảng Cộng hòa, đối trọng với những chính khách cùng thời ở đảng Dân chủ, bao gồm Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris (60 tuổi). Ông khẳng định: “Với tư cách là ứng viên Phó Tổng thống, ông J.D. Vance sẽ tiếp tục đấu tranh cho hiến pháp của nước Mỹ, cùng sát cánh và làm mọi thứ có thể để giúp tôi làm nước Mỹ vĩ đại trở lại”.
Song, quyết định của ông Donald Trump cũng không tránh khỏi những chỉ trích. Theo đó, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã nhanh chóng phản ứng và đặt câu hỏi về cam kết của ông Vance đối với tầng lớp trung lưu, cũng như cáo buộc liên minh Donald Trump - J.D. Vance sẽ gây bất lợi cho các gia đình lao động về mặt kinh tế. Dù vậy, các chuyên gia cho rằng, với kinh nghiệm trong lĩnh vực đầu tư mạo hiểm, khả năng kết nối với cử tri lao động và tầm nhìn mới mẻ của ông Vance, kết hợp với kinh nghiệm chính trị dày dặn của ông Donald Trump, hứa hẹn sẽ tạo nên một liên minh đáng gờm trong cuộc đua vào Nhà Trắng sắp tới.
