Thời gian gần đây, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội đã tiếp nhận hai bệnh nhi nhiễm khuẩn nặng do Leptospira cho thấy sự nguy hiểm và những dấu hiệu cần cảnh giác với bệnh nhiễm Leptospira ở trẻ em.
Điển hình, trường hợp nam bệnh nhi (12 tuổi) nhập viện vào ngày thứ 4 của bệnh. Khởi phát trẻ xuất hiện sốt cao liên tục 39-40oC, viêm kết mạc mắt đỏ hai bên, da vàng nhẹ, đau mỏi cơ ở chân tay. Kết quả thăm khám và cận lâm sàng ban đầu cho thấy: Bilan viêm tăng, Men gan tăng; Các xét nghiệm khác như Cúm, Sốt xuất huyết, EBV, CMV, cấy máu đều âm tính, Xquang tim phổi cho thấy hình ảnh tổn thương phổi kẽ, Siêu âm ổ bụng và siêu âm tim bình thường.
Tại đây, các bác sĩ đã chỉ định cho bệnh nhi xét nghiệm tìm kháng thể Leptospira IgM. Kết quả xét nghiệm phát hiện có vi khuẩn Leptospira trong mẫu máu nên được điều trị bằng kháng sinh phù hợp và có sự cải thiện đáng kể sau 2 ngày. Sau 10 ngày điều trị, trẻ được ra viện.
Thêm trường hợp bệnh nhi nữ (14 tuổi) vào viện ở ngày thứ 13 của bệnh. Khởi phát trẻ xuất hiện đau khớp gối, đau khớp háng và cổ chân 2 bên, các khớp không sưng nóng đỏ. Bệnh nhi sốt cao 39-40oC, sốt liên tục và được nhập viện điều trị tại bệnh viện tỉnh với chẩn đoán tình trạng nhiễm khuẩn – chưa loại trừ bệnh lý hệ thống.
Trẻ được điều trị 7 ngày bằng kháng sinh ceftriaxon, tuy nhiên tình trạng bệnh không cải thiện. Sau đó trẻ được điều trị bằng ciprofloxacin và amikacin trong 2 ngày tiếp theo, nhưng vẫn sốt không thuyên giảm và xuất hiện thêm ban đỏ dạng chấm rải rác toàn thân. Vì vậy, trẻ được chuyển tuyến lên Khoa Nhi, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội.
Qua xét nghiệm Leptospira IgM cho kết quả dương tính. Bệnh nhi được dùng kháng sinh doxycyclin ngay từ khi vào viện và đã cắt sốt sau 2 ngày dùng thuốc và tình trạng ban giảm dần. Trẻ đã được ra viện sau 1 tuần điều trị.
Bác sĩ Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cho biết, bệnh do Leptospira là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính do các xoắn khuẩn thuộc họ Leptospiraceae gây ra. Đây được coi như bệnh truyền nhiễm trong các loài động vật gặm nhấm và xâm nhập ngẫu nhiên vào cơ thể con người qua các vết xước.
Trong đó, Leptospira là xoắn khuẩn sống tự do trong đất, nước ngọt nhưng nhanh chết dưới ánh sáng mặt trời. Loài gặm nhấm như chuột trở thành ổ chứa quan trọng nhất của vi khuẩn, các loài gia súc bao gồm lợn, chó, ngựa, cừu và dê cũng có thể mang vi khuẩn.
Vi khuẩn xâm nhập và gây bệnh cho người qua các vết thương hoặc da bị trầy xước, niêm mạc hoặc kết mạc. Từ đó, có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm nếu như không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Việc chẩn đoán bệnh nhiễm Leptospira có thể gặp khó khăn do các triệu chứng ban đầu thường không đặc hiệu và dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Vì vậy, nếu có nghi ngờ, các bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm như phản ứng miễn dịch gắn men ELISA (test serology), PCR giúp xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh.
Điều trị bệnh Leptospira ở trẻ em chủ yếu bằng kháng sinh, đặc biệt với các loại kháng sinh nhóm penicillin hoặc doxycycline. Tuy nhiên, nếu bệnh đã chuyển sang giai đoạn nặng, việc điều trị sẽ bao gồm các biện pháp hỗ trợ như truyền dịch, điều trị suy gan, thận, hoặc các biến chứng khác.
Bác sĩ khuyến cáo, bệnh nhiễm Leptospira có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, nhưng nếu được phát hiện và điều trị kịp thời, trẻ em có thể hồi phục hoàn toàn. Để phòng ngừa bệnh, cha mẹ cần lưu ý các biện pháp sau:
- Tránh cho trẻ tiếp xúc với nước hoặc đất bẩn, đặc biệt ở những khu vực có nguy cơ ngập úng.
- Đảm bảo vệ sinh môi trường sống của trẻ, nhất là trong các khu vực dễ bị ngập lụt hoặc ô nhiễm.
- Khuyến khích trẻ rửa tay sạch sẽ sau khi chơi đùa ngoài trời hoặc tiếp xúc với động vật.
