Gắn kết phòng, chống tham nhũng với phòng, chống tiêu cực

Căn cơ và đồng bộ

- Thứ Tư, 07/07/2021, 06:50 - Chia sẻ
Việc Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương chủ trương gắn kết nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng với phòng, chống tiêu cực là rất đúng cả về lý luận và thực tiễn, phù hợp với sự phát triển tất yếu của cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng nói riêng và công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng nói chung. Nhấn mạnh điều này tại hội thảo khoa học về “Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực - Vấn đề lý luận và thực tiễn” do Ban Nội chính Trung ương và Hội đồng khoa học các cơ quan Đảng Trung ương tổ chức sáng 6.7 các đại biểu cũng thống nhất cho rằng, cần thiết phải bổ sung chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng để chỉ đạo căn cơ và đồng bộ cả phòng, chống tham nhũng và phòng, chống tiêu cực trong thời gian tới.
Toàn cảnh hội thảo khoa học
Nguồn: ITN

Nhận diện phạm trù “tiêu cực”

Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức đã được đề cập nhiều trong các văn bản của Đảng, pháp luật của Nhà nước và là một trong những yêu cầu cấp bách trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng hiện nay. Phó Trưởng ban Nội chính Trung ương, Chủ tịch Hội đồng Khoa học Ban Nội chính Trung ương Nguyễn Thái Học cho biết, từ tháng 3 năm nay, tại cuộc họp Ban Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, khi Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng ban Chỉ đạo có chủ trương nghiên cứu, bổ sung chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Chỉ đạo để chỉ đạo phòng, chống cả tham nhũng và tiêu cực thì vấn đề này lại càng nhận được sự quan tâm, kỳ vọng của các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên và Nhân dân.

Trong khoảng thời gian chưa đầy một tháng triển khai thực hiện ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư, đã có 74 báo cáo của các tỉnh ủy, thành ủy, cấp ủy, tổ chức đảng trực thuộc Trung ương, 12 tham luận của các chuyên gia, nhà khoa học, lãnh đạo ở Trung ương và địa phương đề cập đến nội dung này ở nhiều góc độ khác nhau. Điều này, theo ông Nguyễn Thái Học, đã khẳng định rõ sự quan tâm sâu sắc và yêu cầu, đòi hỏi chính đáng của các tầng lớp Nhân dân đối với nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực để góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.

Các ý kiến tham luận tại hội thảo đều khẳng định, tham nhũng và tiêu cực có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Trong đó, tham nhũng là một loại hành vi tiêu cực do người có chức vụ, quyền hạn thực hiện. Theo PGS.TS. Nguyễn Viết Thông, Tổng Thư ký Hội đồng Lý luận Trung ương, tiêu cực là khái niệm rất rộng. Tham nhũng, lãng phí, quan liêu đều nằm trong khái niệm tiêu cực. Căn cứ vào các Nghị quyết của Đảng, tiêu cực được hiểu là những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, suy thoái về đạo đức lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa", lợi ích nhóm.

Tán thành quan điểm này, nguyên Phó Trưởng ban Nội chính Trung ương Phạm Anh Tuấn nhấn mạnh, nguy cơ lớn nhất đối với Đảng lãnh đạo và cầm quyền là tham nhũng, quan liêu, suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ Đảng và cả hệ thống chính trị. Đây cũng là những biểu hiện tập trung của phạm trù "tiêu cực" trong xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. Nếu không chống được các nguy cơ này thì hậu quả xấu tất yếu sẽ xảy ra.

Phải có một tổ chức đặc biệt làm đầu mối

Thời gian qua, với quyết tâm chính trị cao, sự chỉ đạo quyết liệt, tập trung, thống nhất của Đảng, Nhà nước, sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ của các cấp, các ngành, công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng được đẩy mạnh, đạt nhiều kết quả rất quan trọng, rõ nét, là một điểm sáng, dấu ấn nổi bật trong nhiệm kỳ Đại hội XII của Đảng. Tuy nhiên, nhìn thẳng vào sự thật, Đảng ta nhận định tham nhũng vẫn còn diễn biến phức tạp, vẫn là một trong những nguy cơ đe dọa sự tồn vong của Đảng và chế độ.

Nguyên nhân cơ bản là do một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức thiếu tu dưỡng, rèn luyện dẫn đến tiêu cực, tham nhũng. Trong khi đó, công tác đấu tranh phòng, chống tiêu cực mặc dù đã được quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo nhưng nhìn chung, theo Phó trưởng Ban Nội chính Trung ương Nguyễn Thái Học, vẫn chưa đáp ứng yêu cầu xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong sạch, vững mạnh, xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư.

Dẫn chứng từ báo cáo của các cấp ủy, tổ chức Đảng trong 5 năm qua, ông Nguyễn Thái Học chỉ rõ, đã có trên 87.000 đảng viên bị xử lý kỷ luật, trong đó có hơn 46.000 đảng viên bị xử lý kỷ luật do liên quan đến suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa", chiếm 52,9%. Những hạn chế này do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan, nhưng theo ông Nguyễn Thái Học, có nguyên nhân quan trọng là công tác phòng, chống tiêu cực trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức còn phân tán ở nhiều cơ quan, chưa đặt dưới sự chỉ đạo tập trung, thống nhất của một đầu mối; chưa gắn kết chặt chẽ giữa phòng, chống tham nhũng với phòng, chống tiêu cực”. Từ thực tế các vụ án tham nhũng đều có yếu tố tiêu cực, Trưởng ban Nội chính Thành ủy Hải Phòng Đặng Bá Cường cũng nhận định, giữa tiêu cực và tham nhũng có mối quan hệ chuyển hóa với nhau. Tuy nhiên, ông cũng chỉ rõ, kết quả phát hiện, xử lý tiêu cực rất ít, chưa tương xứng với thực trạng đang diễn ra. 

Triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, cùng với tiếp tục tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo đấu tranh phòng, chống tham nhũng quyết liệt, hiệu quả, Phó trưởng Ban Nội chính Trung ương nhấn mạnh, yêu cầu đặt ra là phải đồng thời lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng, chống tiêu cực; trọng tâm là tiêu cực về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức; phải gắn kết chặt chẽ, đồng bộ giữa đấu tranh phòng, chống tham nhũng với đấu tranh phòng, chống tiêu cực; phòng, chống tham nhũng, tiêu cực phải đặt dưới sự chỉ đạo tập trung, thống nhất của Đảng. Đây chính là nội dung quan trọng, cần được nghiên cứu nghiêm túc, sâu sắc cả về lý luận và thực tiễn phục vụ xây dựng Đề án "Sửa đổi, bổ sung chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng" để chỉ đạo phòng, chống cả tham nhũng và tiêu cực, đúng theo tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Việc Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương chủ trương gắn kết nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng với phòng, chống tiêu cực được các đại biểu tham dự hội thảo khẳng định là rất đúng đắn cả về mặt lý luận và thực tiễn, phù hợp với sự phát triển tất yếu của cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực và xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Về mặt lý luận, theo nghĩa rộng, tham nhũng là một bộ phận của tiêu cực. Về mặt thực tiễn, tiêu cực là môi trường dung dưỡng cho tham nhũng và tham nhũng làm trầm trọng hơn những vấn đề tiêu cực.

Thực tế cũng đã cho thấy, phòng, chống tham nhũng đã khó khăn nhưng phòng, chống tiêu cực với những biểu hiện hết sức đa dạng, phức tạp, khó lượng hóa của nó càng khó khăn hơn. Vì thế, phải xem đây là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhiều lần nhấn mạnh đối với công tác phòng, chống tham nhũng phải kiên định, kiên trì, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, sự vào cuộc của toàn dân. Với phòng, chống tiêu cực lại càng phải kiên định, kiên trì, càng phải phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và sự vào cuộc của toàn dân. Tuy nhiên, trong tổng lực đó, như GS.TS. Phùng Hữu Phú, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương, Chủ tịch Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương nhận định, phải có một tổ chức có trách nhiệm đặc biệt làm đầu mối. “Nếu giao việc này cho một bộ, ban, ngành nào cũng đều rất khó khăn”, Trưởng ban Nội chính Thành ủy Hải Phòng đồng tình.

Từ hiệu quả hoạt động của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng tạo nên những chuyển biến tích cực công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng thời gian qua, các đại biểu thống nhất cho rằng, cần thiết phải bổ sung chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng để chỉ đạo căn cơ và đồng bộ cả phòng, chống tham nhũng và tiêu cực.

Nguyễn Bình