Sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới đều giảm
Theo báo cáo của S&P Global, các điều kiện kinh doanh trong ngành sản xuất của Việt Nam xấu đi trong tháng đầu năm 2025 với bối cảnh cả sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới đều giảm trở lại. Các công ty đã ứng phó với khối lượng công việc giảm bằng cách cắt giảm việc làm và giảm lượng tồn kho cả hàng mua và hàng thành phẩm. Trong khi đó, tốc độ tăng chi phí đầu vào đã chậm lại, tạo cơ hội cho các công ty giảm giá bán hàng trong những nỗ lực kích thích nhu cầu.
Chỉ số PMI ngành sản xuất Việt Nam đạt kết quả 48,9 điểm trong tháng 1.2025, giảm so với 49,8 điểm của tháng 12.2024 và nằm dưới ngưỡng 50 điểm tháng thứ hai liên tiếp. Mức suy giảm của các điều kiện hoạt động là vừa phải, nhưng đáng kể hơn một chút so với kỳ khảo sát trước.
Số lượng đơn đặt hàng mới đã giảm lần đầu tiên trong 4 tháng qua, khi các thành viên nhóm khảo sát báo cáo nhu cầu khách hàng giảm. Tình trạng giảm tổng số lượng đơn đặt hàng mới một phần phản ánh mức giảm của số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới, khi chỉ số này đã giảm tháng thứ ba liên tiếp.
Chỉ số PMI đạt 48,9 điểm trong tháng 1.2025. Nguồn: ITN
Báo cáo đánh giá việc giảm đơn đặt hàng mới đã dẫn đến sự sụt giảm sản lượng, và đây cũng là lần giảm đầu tiên trong 4 tháng. Tuy nhiên, giống như trường hợp số lượng đơn đặt hàng mới, tốc độ giảm sản lượng chỉ là nhẹ. Đồng thời, số lượng đơn đặt hàng mới giảm đồng nghĩa với việc có một mức công suất dự phòng nhất định trong ngành sản xuất của Việt Nam. Do đó, các công ty đã có thể giải quyết được lượng công việc tồn đọng lần đầu tiên trong 8 tháng.
Báo cáo cũng nêu rõ, các nhà sản xuất tiếp tục cắt giảm việc làm, với số lượng nhân sự giảm tháng thứ tư liên tiếp. Hơn nữa, tốc độ giảm việc làm là mạnh và đáng kể nhất kể từ tháng 5 năm ngoái. Mặt khác, hoạt động mua hàng đã gia tăng, mặc dù mức tăng chỉ là nhẹ. Những người trả lời khảo sát cho biết họ mong muốn bảo đảm có đủ hàng hóa đầu vào để phục vụ nhu cầu sản xuất.
Tâm lý kinh doanh phục hồi
Báo cáo của S&P Global cho biết các công ty tiếp tục đối mặt với sự chậm trễ trong việc mua nguyên vật liệu khi thời gian giao hàng của nhà cung cấp bị kéo dài tháng thứ 5 liên tiếp. Theo nhóm khảo sát, hoạt động vận tải chậm và chi phí vận chuyển tăng là nguyên nhân khiến thời gian giao hàng kéo dài.
"Các nhà sản xuất Việt Nam tỏ ra ngần ngại trong việc lưu trữ hàng tồn kho vào đầu năm, khi lượng tồn kho cả hàng mua và hàng thành phẩm đều giảm mạnh. Cụ thể, tốc độ giảm hàng tồn kho sau sản xuất là nhanh nhất kể từ tháng 7 năm ngoái và là một trong những mức giảm đáng kể nhất từng được ghi nhận”, báo cáo đánh giá.
Bên cạnh đó, tốc độ tăng chi phí đầu vào đã chậm lại vào tháng 1 và là mức yếu nhất trong chuỗi 18 tháng tăng giá đầu vào hiện nay. Mức tăng lần này cũng thấp hơn mức trung bình của lịch sử chỉ số. Ở những nơi có chi phí đầu vào tăng, nguyên nhân được cho là do giá nguyên vật liệu và chi phí vận tải tăng. Chi phí tăng chậm lại đã giúp các nhà sản xuất có thể hạ giá bán hàng trong một nỗ lực vực dậy nhu cầu hiện đang yếu kém của khách hàng. Giá cả đầu ra đã giảm lần đầu tiên trong 9 tháng, mặc dù mức giảm chỉ là nhẹ.
Tuy vậy, các công ty vẫn duy trì triển vọng lạc quan về sản lượng khi tâm lý kinh doanh phục hồi sau mức thấp của 19 tháng được ghi nhận vào tháng 12. Hơn 36% số người trả lời khảo sát dự đoán sản lượng sẽ tăng trong 12 tháng tới, với hy vọng nhu cầu thị trường sẽ phục hồi.
Bình luận về kết quả khảo sát, ông Andrew Harker, Giám đốc Kinh tế tại S&P Global Market Intelligence, cho rằng các nhà sản xuất Việt Nam đã có một khởi đầu đáng thất vọng cho năm 2025, với tình trạng nhu cầu yếu dẫn đến lượng đơn đặt hàng mới và sản lượng tiếp tục giảm, và tình trạng cắt giảm việc làm là đáng kể hơn.
Tuy nhiên, tình hình giá cả đã có phần dịu đi khi tốc độ tăng chi phí chậm lại, từ đó cho phép các công ty giảm giá bán hàng để thúc đẩy nhu cầu. Các nhà sản xuất hy vọng rằng tình hình sẽ sớm được cải thiện, và ít nhất là họ đã lạc quan hơn so với thời điểm cuối năm 2024. S&P Global Market Intelligence dự báo sản lượng công nghiệp tăng 4,6% trong năm 2025.
