Các bộ đang nghiên cứu xây dựng luật về hộ kinh doanh cá thể

Tại tọa đàm “Hộ kinh doanh trước vấn nạn hàng giả và tuân thủ thuế” do Tạp chí Doanh nghiệp và Hội nhập vừa tổ chức, ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương), cho biết, chiến dịch cao điểm kiểm tra, xử lý hàng giả, hàng nhái thời gian qua đã tạo ra tác động mạnh mẽ trên thị trường.

Theo thống kê sơ bộ, trong tháng đầu tiên, lực lượng chức năng đã kiểm tra và xử lý hơn 4.000 vụ vi phạm, trong đó hơn 3.000 vụ bị xử lý nghiêm. Đáng chú ý, trên 5.500 cửa hàng, hộ kinh doanh nhỏ lẻ đã buộc phải tạm dừng hoạt động vì không chứng minh được nguồn gốc hàng hóa, đây là điểm yếu phổ biến của nhiều hộ kinh doanh hiện nay.

Các lĩnh vực bị kiểm tra nhiều nhất là thực phẩm chức năng, hàng tiêu dùng và các mặt hàng không rõ xuất xứ – những nhóm hàng tiềm ẩn nhiều nguy cơ gian lận thương mại, gây hại cho người tiêu dùng và làm méo mó thị trường, ông Tuấn cho biết.

Ông cũng thông tin thêm, Bộ Công Thương đang tiếp tục triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, từ tăng cường kiểm tra, hỗ trợ pháp lý, xúc tiến thương mại cho đến đào tạo nhận thức tuân thủ. Đặc biệt, Bộ đang xây dựng Đề án truy xuất nguồn gốc hàng hóa, chú trọng vào khâu đầu vào – nơi dễ phát sinh sai phạm nhất.

Tuy nhiên, quá trình này sẽ đối mặt với nhiều thách thức như tem giả, mã truy xuất giả hay gian lận kỹ thuật số, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý và cộng đồng doanh nghiệp.

Hiện cả nước có khoảng 5,2 triệu hộ kinh doanh, sử dụng khoảng 9 triệu lao động, chiếm hơn 37% lực lượng lao động cả nước. Quy mô bình quân chỉ khoảng dưới 3 lao động/hộ, nhưng đây là lực lượng quan trọng trong chuỗi cung ứng và tiêu dùng nội địa.

Tuy vậy, còn khoảng 2 triệu cá nhân kinh doanh nhỏ lẻ đang hoạt động không chính thức, chưa có hành lang pháp lý rõ ràng để quản lý. Nhiều trường hợp không đăng ký địa điểm kinh doanh, không xuất hóa đơn, song quy mô thực tế lại khá lớn. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về hoàn thiện thể chế, công nhận đúng vai trò và tạo điều kiện để khu vực này chuyển đổi lên doanh nghiệp chính thức.

Theo ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn, Bộ Tài chính đang phối hợp với các bộ, ngành xây dựng dự thảo Luật Kinh doanh cá thể nhằm tạo khung pháp lý thuận lợi cho nhóm hộ kinh doanh.

Các chuyên gia tại tọa đàm cũng nhấn mạnh: Cần mở rộng các chương trình hỗ trợ như tập huấn pháp luật, hỗ trợ truy xuất nguồn gốc, kết nối thị trường... để các hộ kinh doanh tiếp cận sâu hơn. Việc này không chỉ giúp họ tuân thủ quy định, mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh trong môi trường kinh doanh ngày càng số hóa.