Búp bê biết khóc (Phần 1)
Truyện ngắn của Ý Nhi

>> Búp bê biết khóc (Phần cuối)

Nhà anh ở tầng bốn một chung cư cũ, không có thang máy. Con còn nhỏ, vợ sau giờ làm ở sở còn phải chợ búa, cơm nước, giặt giũ. Anh có trách phận hàng ngày xách rác đi đổ. Sáng sớm, khi xuống nhà tranh thủ đi bộ vài vòng lúc phố phường còn vắng vẻ, anh xách theo bịch rác đã được vợ thu dọn gọn gàng. Anh làm công việc này giỏi giang đến nỗi chưa bao giờ bị vợ than phiền. Nhà anh dọn về đây bốn năm, nghĩa là anh đã đi đổ rác hàng ngàn ngày.

Sáng nay, anh vừa huýt sáo khe khẽ vừa chạy xuống cầu thang, tâm trạng hoàn toàn thư thái. Anh ném bịch rác vào cái thùng sắt vuông màu xanh lá cây của công ty vệ sinh, vừa định quay đi thì nhìn thấy ngay dưới chân mình một con búp bê xinh xắn. Nó đội mũ đỏ, mặc váy trắng chấm bi xanh, hai tay chắp trước ngực, đôi mắt cúp xuống, khoe một hàng mi dày. Hơi phân vân một chút nhưng anh tặc lưỡi, chắc ai đó chơi chán rồi bỏ đi cho đỡ chật nhà. Nhưng đúng lúc dợm bước đi anh bỗng nghe một tiếng động khe khẽ rồi trông thấy con búp bê cựa mình, bật kêu lên mấy tiếng kỳ lạ bla, bla, bla. Anh cúi xuống, con búp bê nhìn anh bằng đôi mắt xanh biếc màu trời, môi mấp máy, tôi biết khóc, tôi biết kêu bla, bla, bla. Anh đứng im để định thần rồi cúi xuống nhặt nó lên, đem đặt trên chiếc ghế đá gần thùng rác nhất. Dãy ghế này được đặt theo sáng kiến của hội Người cao tuổi trong chung cư. Đó là nơi chiều chiều các cụ ông cụ bà từ bỏ căn phòng chật chội đến ngồi bên nhau, than vãn, kể lể chuyện con chuyện cháu, hỏi han bệnh tật của nhau, khuyên nhau tập thể dục, bày nhau uống các thứ thuốc nam thuốc bắc… Đây cũng là nơi các bà nội trợ nghỉ chân khi tay xách nách mang từ chợ trở về, lấy sức để leo lên cái cầu thang dựng đứng. Dân sống trong chung cư gọi đó là đường lên trời.

Minh họa của Trung Dũng

*

Vợ anh hỏi, anh sao vậy, đau bụng à, khi thấy anh ngồi bần thần trước bát mì đang bốc khói. Anh đáp, vẻ thản nhiên, anh hả, khỏe như vâm, đau ốm gì đâu. Vợ anh không trả lời, lẳng lặng đưa thìa đũa cho chồng. Vợ anh là một phụ nữ xinh đẹp, tháo vát, sắc sảo. Có lần, trong bữa tụ họp gia đình vào chủ nhật, bố vợ anh nửa đùa nửa thật, bảo con gái, con vừa vừa phải phải thôi, nhìn mẹ kìa, cả đời chưa nói nặng một câu, chưa căn vặn, cật vấn chồng lấy một lần. Ông bà dạy, lạt mềm buộc chặt con ạ. Vợ anh nũng nịu, bố, bố vạch đường cho hươu chạy à. Có mà chạy đằng trời, anh nghĩ. Anh có cảm giác, nhất cử nhất động của anh đều không qua khỏi mắt nàng. Anh ăn chưa xong bát mì, nàng đã bưng đến cốc cà phê pha sẵn, ánh mắt dò xét, dứt khoát là anh có chuyện. Anh vừa thổi vừa uống hết chỗ cà phê, đẩy ly nước ra xa, cười cười, em có chuyện thì có. Đôi khi, mắt mình mờ mà lại cho rằng hình ảnh kia không rõ. Nàng đến sát bên anh, anh soi gương mà xem, anh cười kiểu gì mà như mếu vậy. Anh đột nhiên đứng phắt dậy, anh có chuyện, anh có vấn đề, chuyện gì, vấn đề gì mới được chứ. Mà anh cười như thế nào thì liên quan gì đến em. Anh lao ra khỏi phòng trước ánh nhìn ngỡ ngàng của vợ. Chưa khi nào anh ra mặt chống lại nàng như vậy.

*

Anh phanh kít xe khi đã đến sát vạch ngăn cách. Tay công an nhìn anh, không rõ là bằng lòng vì hành động của anh hay nuối tiếc vì bắt hụt một con mồi. Đến lúc đèn xanh bật lên, anh lại bị mấy chiếc xe phía sau rú còi inh ỏi. Một cô váy đỏ khi ngang qua anh, quay lại nhìn xoi mói, rõ là ngẩn ngơ. Thấy cô ta rẽ phải, thay vì rẽ theo cùng hướng để đến chỗ làm, anh quay xe rẽ trái. Chỉ cách ngã tư một quãng ngắn, đường phố bỗng hẹp lại với hai dãy nhà xây cất giống hệt nhau, các ô cửa màu xanh đóng im ỉm. Có phần hoang mang nhưng anh vẫn đi tới, cũng không hiểu để làm gì. Sau căn nhà cuối cùng, có một thanh barrier bằng sắt chắn ngang đường, giống như chỗ có tàu lửa chạy qua ở đầu phố nhà anh. Phía bên phải có một lối đi nhỏ và một trạm gác. Anh bước tới, vừa lúc một mái đầu bù xù thò ra khỏi ô cửa, anh cần gì. Anh lúng túng, không, tôi vô tình qua đây thôi. Người kia nhại, vô tình, vô tình, ai cũng vô tình. Vậy anh có vô tình trông thấy cái gì ngoài kia không. Theo hướng mắt của ông ta, anh nhìn thấy mặt biển phẳng lặng như một tấm gương khổng lồ xanh thăm thẳm. Anh đáp, biển. Người đàn ông cười phá lên, ấy đấy, tôi đã hỏi bao nhiêu người nhưng chỉ mình anh thấy biển. Những người khác cứ ngây ra nhìn tôi như thể tôi lừa phỉnh chi họ. Vậy có nghĩa là anh được đi qua cái cửa này. Anh đi đi, ông ta khuyến khích. Thấy anh lưỡng lự, ông ta dùng tay đẩy vào yên xe, giọng khào khào ma mị, cuộc đời anh là ở bên kia cái cổng nhỏ xíu này. Anh muốn cưỡng lại nhưng cái xe đã lọt qua cửa tự lúc nào và anh chỉ còn cách bám theo nó. Chết tiệt, anh rủa thầm, không hiểu là rủa cái xe, rủa người đàn ông hay là tự rủa mình.

*

Câu nói lấp lửng của người đàn ông khiến anh nghĩ đây là khu vui chơi giải trí tưng bừng nhộn nhịp, trai tài gái sắc chạy nhảy tung tăng, áo quần phấp phới, nói cười nghiêng ngả. Nhưng trên mặt cát im lìm, chỉ có mấy chiếc lều lợp lá sơ sịa và một dãy ghế bố xếp ngay ngắn gần sát mép nước. Anh thả bộ dọc theo bờ biển vắng, nhìn những ngấn nước nhẹ nhàng liếm vào đôi chân trần của mình, đầu óc thảnh thơi, vô tư lự. Chỉ đến khi nhận ra những ngấn nước đã dâng cao hơn, tiếng sóng đã vang to hơn, anh mới dạt lên phía trên cao, nơi có vài tảng đá, vài cây tùng đứng trơ trọi giữa khoảng không rộng lớn. Cách đó một quãng, anh lại nhìn thấy một trạm gác và một thanh chắn giống hệt nơi anh vừa bước vào. Anh ngồi xuống gốc tùng, chân thả xuôi, tay chống vào phía sau, nheo mắt nhìn biển. Biển đã không còn vẻ phẳng lặng như thoạt đầu anh nhìn thấy. Những con sóng dồi lên, dạt xuống khiến biển có vẻ gì đó rất khó lường. Người anh cứ chuồi dần, chuồi dần xuống trong một giấc ngủ nhẹ nhàng, không mộng mị. Bỗng anh thấy có ai đó lay lay vai, rồi nghe thấy tiếng khóc, tiếng kêu bla, bla, bla văng vẳng bên tai. Anh choàng dậy, thấy mình đang bị lèn chặt giữa một đám đông, trước ngọn đèn giao thông vừa đổi sang màu xanh và người ta đang bấm còi inh ỏi phía sau anh. Quái lạ, anh không hiểu điều gì vừa xảy ra trong 99 giây đợi đèn xanh. Có một cô váy đỏ thật. Cô ta đứng rất gần anh, gần đến độ anh nghe thấy mùi nước hoa từ mái tóc nhuộm nâu của cô. Nhưng cô ta không nhìn anh và cũng không nói lời nào với anh. Cô váy đỏ rẽ phải, anh cũng rẽ phải, lòng dạ lửng lơ. Anh liếc nhìn đồng hồ. Nếu không bị kẹt xe, anh sẽ kịp giờ làm. Trưởng phòng của anh là một tay đúng giờ đến từng giây và chi li đến từng xu. Hắn không ghét gì hơn việc nhân viên đi làm muộn và người nào cũng nại ra lý do đường đông, ùn tắc giao thông. Hắn hầm hừ, thế tôi bay từ trên trời xuống à. Mỗi khi có khoản tiền ngoài lương cần chia cho mọi người, hắn đóng cửa phòng, tính đếm cả buổi rồi buộc mỗi phần tiền bằng một chiếc dây thun nhỏ. Trên bàn làm việc của hắn có một chiếc rổ nhựa đựng đầy dây thun. Có lần, vừa bước ra khỏi phòng sếp, anh tình cờ nghe thấy cuộc trò chuyện giữa tay lái xe và cô nhân viên nhập liệu mới về phòng. Cô gái hỏi, sếp có vợ chưa. Lái xe đáp, rồi, rất xinh đẹp. Cô gái than, thật phí của trời. Lái xe vặn, tiếc à. Cô gái nhún vai, tiếc cho người đẹp. Lái xe bảo, dở hơi à. Người đẹp quyền to lắm, là sếp của sếp. Sếp bà duyệt thì cô mới được vào đây đấy ạ. Cô gái cười phá lên, để mai xem sếp mặc quần hay mặc váy. Trông thấy anh, cậu lái xe đưa tay bịt miệng cô, muốn mất việc hả. Anh cười, tôi không nghe thấy gì đâu, chỉ nghe sếp sếp thôi. Mà này, nói xấu sếp là một phần của văn hóa công sở đấy. Cô gái dứ dứ ngón tay trước mặt anh, anh can tội đồng lõa đấy nhé. Nhớ lại hình ảnh cô gái bé nhỏ đi bên cạnh tay lái xe to như hộ pháp, anh bật cười. Sợ mọi người nghe thấy, anh hắng giọng, cố ho thêm mấy tiếng nữa rồi nhìn quanh dò xét. Nhưng các khuôn mặt đều lặng câm, chăm chăm hướng về phía trước. Anh lầm bầm, bom có nổ mấy người cũng chẳng nhúc nhích, rồi bật kêu thầm, mình thuổng câu này của trưởng phòng từ hồi nào vậy. Mỗi khi công việc chậm trễ, hắn thường đứng giữa phòng gầm gừ, bom có nổ mấy người cũng chẳng nhúc nhích. Câu nói quen tai đến nỗi chẳng còn ý nghĩa răn đe, cảnh cáo, thậm chí, nó đã trở thành một trò đùa. Cứ mỗi lần sếp nói chữ bom là cả phòng lại dồn mắt vào cô nhân viên nhập liệu đang hạ giọng nói tiếp: có nổ mấy người cũng chẳng nhúc nhích. Cả bọn phá lên cười, sếp cũng cười. Có lẽ ưu điểm lớn nhất của trưởng phòng là không giận lâu và hay quên, nhất là quên tên người. Giao việc cho ông A thì cứ ông B mà hạch hỏi, giao đề tài cho bà C thì nhằm ông T mà thảo luận. Có lần hắn túm lấy anh ngay cửa ra vào, thế nào, muộn cả tuần rồi mà việc của cậu vẫn chưa xong. Anh hỏi việc gì thì được biết đó là đề tài X của ông Y. Nhưng hôm nay thì đúng là ngày anh phải trình bày phương án giải quyết một phần trong kế hoạch chung của cả phòng. Anh chạy xe ngay phía sau cô váy đỏ, mấy lần muốn vượt lên mà lần nào cũng bị cản lại, lúc thì một chiếc xe đạp từ trong hẻm lao ra, lúc thì chiếc tắc xi bỗng dưng quay đầu, khi thì hai cô cậu chở nhau chạy ào lên từ bên phải. Rồi bất thần, cô váy đỏ đổ rầm xuống ngay trước mũi xe của anh. Thiên hạ xúm lại, chỉ trỏ, bàn tán, xuýt xoa. Hóa ra chiếc váy bị quấn vào bánh xe mà cô ta không biết. Anh thợ khóa bên đường chạy ra đỡ chiếc xe, mấy bà bán hoa quả giúp cô gỡ váy, đem túi xách, mũ mão của cô vào vỉa hè, anh cùng một người đi đường đỡ cô ta dậy. Cô bước đi khập khiễng, một vệt máu đang rỉ ra chỗ mắt cá chân. Thế là lại phải chạy đi mua thuốc sát trùng, bông băng về ràng rịt vết đau. Xong xuôi mọi việc thì anh đã muộn giờ mười lăm phút. Cô gái ngồi lên xe với một vạt váy bị rách, quay sang anh. Tim anh đập như muốn vỡ ra khi nhìn thấy đôi mắt trong biếc của cô ta, đôi mắt của con búp bê bị vứt vào thùng rác sáng nay. Anh chờ đợi khuôn miệng xinh xắn của cô sẽ thốt lên mấy tiếng tôi biết khóc nhưng cô chỉ nói khẽ, cám ơn anh rất nhiều. Cô lại rẽ phải. Anh rẽ trái, chạy một quãng ngắn, lòng vẫn lơ lửng, phân vân, rồi đột ngột quay đầu xe, vừa khi ngọn đèn vàng phụt tắt. Cô gái lúc ẩn lúc hiện rồi mất hút trong đám đông đầu đội mũ bảo hiểm, mặt đeo khẩu trang, dính chặt vào nhau thành một khối, xô dạt trước mắt anh. Anh thở dài, lắc lắc đầu, cố thoát ra khỏi trạng thái mê mụ. Thoạt tiên, anh nghĩ mình quay đầu xe vì muốn theo sau cô váy đỏ nhưng rồi chỉ mấy giây sau anh lại nghĩ đó không phải là nguyên cớ. Dù vậy, anh không thể tự cắt nghĩa hành động lạ lùng của mình. Anh muốn trêu chọc gã trưởng phòng chi ly từng giây từng phút với nhân viên hay anh không muốn gặp bà thủ quỹ mặt choắt cheo suốt ngày than thở, anh không thích nhìn cái cổng sắt nặng nề của sở làm, không muốn ngồi tám tiếng trong căn phòng nhỏ lạnh lẽo… hay chỉ là bỗng nhiên muốn rẽ theo một lối khác. Thôi, kệ, tới đâu thì tới, anh nói với mình.

(Số sau đăng hết)