Bộ Xây dựng tổng kết 7 năm triển khai Đề án phát triển đô thị thông minh
Sau gần 7 năm triển khai Đề án phát triển đô thị thông minh, nhiều địa phương đã lập trung tâm điều hành, xây dựng dữ liệu và tiện ích hiện đại phục vụ người dân.
Sáng 13/8, Bộ Xây dựng tổ chức Hội nghị tổng kết Đề án phát triển đô thị thông minh bền vững Việt Nam giai đoạn 2018 – 2025 và định hướng đến năm 2030.
Đề án phát triển đô thị thông minh bền vững Việt Nam giai đoạn 2018 - 2025 định hướng đến năm 2030 được Thủ tướng phê duyệt tại Quyết định số 950/QĐ-TTg ngày 1/8/2018 (Đề án 950), đặt mục tiêu xây dựng đô thị thông minh dựa trên quy hoạch, quản lý hiện đại, cung cấp tiện ích thông minh cho người dân và doanh nghiệp, với cơ sở hạ tầng kỹ thuật đô thị và hạ tầng ICT làm nền tảng.
45 địa phương vận hành IOC, hàng loạt tiện ích đến tay người dân

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh khẳng định: “Sau gần 7 năm triển khai, Đề án đã đạt được những kết quả ban đầu đáng ghi nhận. Nhận thức về sự cần thiết phát triển đô thị thông minh đã thống nhất từ Trung ương tới địa phương”.
Ở Trung ương, Bộ Xây dựng cùng với các Bộ, ngành đã xây dựng và ban hành các hướng dẫn, tiêu chí và khung tiêu chí về phát triển đô thị thông minh.
Tại các địa phương, đã có 37 tỉnh, thành phố ban hành đề án, kế hoạch phát triển đô thị thông minh riêng nhiều ứng dụng trong các lĩnh vực như giao thông, y tế, giáo dục đã bắt đầu mang lại những tiện ích thiết thực cho người dân và doanh nghiệp. Phát triển đô thị thông minh gắn kết mạnh mẽ với quá trình chuyển đổi số quốc gia.

Trình bày báo cáo tổng kết thực hiện Đề án, ông Trần Quốc Thái, Cục trưởng Cục Phát triển đô thị cho biết, nhiều địa phương đã triển khai Đề án hoặc kế hoạch phát triển đô thị thông minh với những cách làm linh hoạt, sáng tạo như Thừa Thiên Huế (nay là TP. Huế), Bình Dương (nay thuộc TP. Hồ Chí Minh), Đà Nẵng, Quảng Ninh, TP. Hồ Chí Minh,... Các lĩnh vực được ưu tiên triển khai gồm: Trung tâm điều hành thông minh (IOC), dữ liệu nền tảng GIS, y tế, giáo dục, giao thông, cấp nước, chiếu sáng, và đặc biệt là dịch vụ công trực tuyến.
Đến nay, 45/63 địa phương (trước sáp nhập) đã triển khai IOC cấp tỉnh, trong đó phổ biến là giám sát giao thông bằng camera. Một số địa phương tiêu biểu như Bình Dương (nay thuộc TP. Hồ Chí Minh), Bình Định (nay thuộc Gia Lai), Bắc Ninh (gồm cả Bắc Giang, Bắc Ninh cũ), Long An (nay thuộc Tây Ninh), Tiền Giang (nay thuộc Đồng Tháp)… đã áp dụng công nghệ hiện đại trong giám sát, nhận diện, điều hành giao thông, thu phí tự động.
Ngoài ra, 29 địa phương đã hoàn thiện nền tảng tích hợp – chia sẻ dữ liệu kết nối với hệ thống quốc gia; 27 địa phương xây dựng cơ sở dữ liệu đô thị trên nền Hệ thống thông tin địa lý (GIS). Nhiều dịch vụ thông minh được triển khai như phản ánh hiện trường, bản đồ du lịch 3D, wifi miễn phí tại điểm công cộng, khám chữa bệnh bằng thẻ căn cước công dân gắn chip và ứng dụng VNeID...
Theo Cục Phát triển đô thị, đô thị thông minh đã mang lại lợi ích rõ rệt: người dân tiếp cận dịch vụ minh bạch và tiện lợi; doanh nghiệp có thêm cơ hội đầu tư, đổi mới; nhà nước có công cụ quản lý, điều hành hiệu quả, ra quyết định nhanh và chính xác hơn.
7 nhóm giải pháp cho giai đoạn 2025 - 2030

Bước sang giai đoạn 2025 - 2030, Bộ Xây dựng đề xuất 7 nhóm giải pháp trọng tâm nhằm đưa đô thị thông minh phát triển đồng bộ, hiệu quả hơn.
Hoàn thiện thể chế và hạ tầng công nghệ: Cập nhật pháp luật, tiêu chuẩn; xây dựng kiến trúc dữ liệu; tích hợp GIS, BIM, AI; nâng cấp Bộ tiêu chí đô thị thông minh; xây dựng kho dữ liệu đô thị toàn quốc.
Xây dựng cơ sở dữ liệu dùng chung: Thiết lập, vận hành hệ thống dữ liệu đa ngành, liên thông, bảo mật; lãnh đạo địa phương trực tiếp chỉ đạo.
Lấy người dân làm trung tâm: Mở rộng dịch vụ đô thị thông minh; khuyến khích người dân tham gia quản trị và giám sát; hỗ trợ nhóm yếu thế tiếp cận công nghệ.
Phát triển nguồn nhân lực: Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ; phổ cập kỹ năng số, hình thành lực lượng công dân số.
Đổi mới quản trị đô thị: Xây dựng chính quyền số; phát triển mô hình đô thị đổi mới sáng tạo.
Hợp tác quốc tế: Tranh thủ nguồn lực bên ngoài, ứng dụng công nghệ mới, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.
Hợp tác công – tư: Hoàn thiện cơ chế huy động vốn xã hội hóa; khuyến khích doanh nghiệp nghiên cứu, đầu tư hạ tầng đô thị thông minh.
Với những định hướng này, Bộ Xây dựng kỳ vọng giai đoạn 2025 - 2030 sẽ tạo ra bước tiến mạnh mẽ, đưa đô thị thông minh trở thành động lực quan trọng cho phát triển bền vững, nâng cao chất lượng sống của người dân và năng lực cạnh tranh của các đô thị Việt Nam.