Thực tiễn đã chỉ ra, tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và KVBG, sự uy hiếp của ANPTT không chỉ từng hiện hữu, mà còn đang có chiều hướng gia tăng, gây mất ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội.

Các thế lực thù địch, phản động lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo làm “ngòi nổ” gây bạo loạn lật đổ ở KVBG với mục tiêu lật đổ Đảng Cộng sản. Chúng tìm mọi cách chia rẽ, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc, gia tăng truyền đạo trong các DTTS hòng “tôn giáo hóa” vấn đề dân tộc; kích động đồng bào chống lại đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tạo bất đồng với các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương; gây rối loạn xã hội, mất ổn định chính trị - xã hội, vô hiệu hóa sự quản lý của Nhà nước; thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” trong nội bộ và phá hoại chính sách đối ngoại và tình hữu nghị với các nước có chung đường biên giới.
Lan tỏa những hình ảnh đẹp, cách làm hiệu quả
Quán triệt sâu sắc nhận thức và tư duy mới về ANQG nói chung, ANPTT nói riêng của Đảng, Đảng ủy công an Trung ương, Bộ Công an đã xác định, ứng phó hiệu quả với các thách thức ANPTT là nhiệm vụ “chiến đấu trong thời bình”. Ngành công an đã chủ động đấu tranh quyết liệt với các thế lực thù địch và các đối tượng cơ hội chính trị, giảm thiểu tác động, đe dọa của vấn đề ANPTT ở KVBG. Nổi bật là:
Với phương châm “Bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở", từ năm 2018 đến nay, Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ Công an đã chỉ đạo Công an các địa phương điều động, bố trí hơn 53.000 cán bộ về công tác tại Công an xã, thị trấn. Đặc biệt, tại 401 xã biên giới, Bộ Công an đã chỉ đạo công an các tỉnh biên giới bố trí từ 8 cán bộ công an xã.

Bộ Công an đã ban hành Kế hoạch số 314/KH-BCA ngày 26.7.2021 về điều động cán bộ đang công tác tại các cơ quan Bộ về công tác tại các xã biên giới trọng điểm, phức tạp về an ninh trật tự. Theo đó, đã cử 391 cán bộ từ cơ quan Bộ về Công an xã biên giới trọng điểm, trong đó đa phần là cán bộ, đảng viên trẻ, được đào tạo bài bản, sức khỏe tốt, có tinh thần xung kích, tình nguyện và năng lực công tác vượt trội. Đây là yếu tố quan trọng, là tiền đề nâng cao vai trò của Công an nhân dân tại KVBG cũng như tăng cường hiệu lực, hiệu quả của đội ngũ Công an xã tại các địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới.
Phát huy tích cực vai trò, chức trách nhiệm vụ của Công an xã KVBG; phối hợp với Quân sự địa phương và Bộ đội Biên phòng thường xuyên duy trì, tổ chức tuần tra, kiểm soát chặt chẽ địa bàn, triển khai nhiều kế hoạch nghiệp vụ đấu tranh phòng, chống tội phạm bảo đảm an ninh, trật tự KVBG; tham gia diễn tập liên hợp xử lý tình huống, tìm kiếm cứu nạn, ngăn ngừa dịch bệnh truyền nhiễm; tích cực tham gia củng cố, kiện toàn, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các cấp ủy, tổ chức đảng ở KVBG; tích cực triển khai thực hiện nhiều hoạt động có tính nhân văn và sức lan tỏa sâu rộng, nâng cao đời sống vật chất - tinh thần cho đồng bào KVBG, góp phần xây dựng “thế trận an ninh nhân dân” gắn với nền an ninh nhân dân vững chắc ở KVBG…

Thường xuyên tổ chức tuyên truyền, vận động quần chúng chấp hành chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong bảo vệ an ninh trật tự địa bàn và tinh thần cảnh giác cách mạng của đồng bào KVBG, tự giác chấp hành tốt chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Qua đó, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội, xây dựng KVBG vững mạnh, tiếp tục lan tỏa những hình ảnh đẹp, những cách làm sáng tạo, hiệu quả của Công an xã nói chung và đội ngũ cán bộ từ công an cấp trên tăng cường về các xã KVBG nói riêng.
Quyết liệt đi đầu triển khai Đề án 06
Bộ Công an quyết liệt đi đầu triển khai Đề án 06 của Chính phủ về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025. Việc này góp phần quản lý dân cư chặt chẽ với dữ liệu “đúng, đủ, sạch, sống”. Đội ngũ công an xã đã thường xuyên “đến từng thôn bản, gõ cửa từng nhà, rà soát từng công dân”, tăng cường làm thêm giờ, các ngày nghỉ, ngày lễ... đẩy mạnh việc cấp căn cước công dân gắn chíp, kích hoạt tài khoản định danh điện tử; thực hiện đăng ký tạm trú, cấp hộ chiếu phổ thông online, đăng ký cấp biển số môtô, xe máy... góp phần tạo chuyển đổi mạnh mẽ trên nền tảng số, thúc đẩy, xây dựng Chính phủ điện tử, Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số.

Lực lượng công an cơ sở ở biên giới chủ động triển khai lực lượng, biện pháp nắm chắc tình hình nội biên; chủ trì, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng xây dựng các phương án, kế hoạch phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh ngăn chặn, vô hiệu hóa âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động lưu vong, phản động lợi dụng dân tộc Mông (địa bàn Tây Bắc), DTTS Tây Nguyên (địa bàn Tây Nguyên), dân tộc Khơmer (địa bàn Tây Nam Bộ) và các đối tượng phản động lợi dụng tôn giáo, thành phần cơ hội chính trị trên địa bàn; tham gia giải quyết, xử lý kịp thời các vụ khiếu kiện, gây rối, mất trật tự, an ninh nông thôn ở KVBG; phối hợp tổ chức đấu tranh với các loại tội phạm và giải quyết các thách thức ANPTT như thiên tai, dịch bệnh, ô nhiễm môi trường...
Phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với các lực lượng trong bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội KVBG; triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, tăng cường quan hệ phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương và các cấp, các ngành. Trong đó, đặc biệt coi trọng công tác phối hợp với Quân đội nhân dân. Tích cực, chủ động trao đổi, kiểm tra, xác minh thông tin; trong triển khai các biện pháp công tác nghiệp vụ, chủ động phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh ngăn chặn hiệu quả mọi âm mưu, ý đồ, hoạt động của các thế lực thù địch, bọn phản động và các loại tội phạm, giữ ổn định an ninh, trật tự KVBG.

Các kết quả nói trên đã cho thấy chủ trương tăng cường hiệu lực, hiệu quả của Công an xã tại KVBG hết sức đúng đắn, kịp thời đáp ứng nhiệm vụ bảo vệ an ninh Tổ quốc trong giai đoạn mới. Kết quả đã khẳng định, minh chứng cho phẩm chất tốt đẹp của Công an cách mạng “thức cho dân ngủ ngon, gác cho dân vui chơi, khi dân cần, dân khó là có Công an, lấy niềm vui, hạnh phúc của Nhân dân làm niềm vui và lẽ sống của mình”.
Mặc dù KVBG đã có nhiều bước phát triển mới, song vẫn tồn tại những bất cập. Mặt khác, KVBG hầu hết là nơi xa xôi cách trở, đường biên giới kéo dài tạo điều kiện thuận lợi cho các loại tội phạm hoạt động; đối tượng phạm tội nguy hiểm lẩn trốn; các tệ nạn xã hội như cờ bạc, ma túy, rượu chè và phong tục tập quán lạc hậu chưa được xóa bỏ... làm gia tăng nguy cơ mất an ninh, an toàn cho đồng bào sinh sống ở KVBG.