Bài 2: Trường học lớn cho hoạt động dân cử

Gần dân, hiểu dân để hoàn thiện mình

Trong Bài nói chuyện tại lớp nghiên cứu chính trị Khóa II Trường Đại học Nhân dân Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Trong bầu trời không gì quý bằng nhân dân. Trong thế giới, không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của nhân dân”. Đại biểu dân cử là người được nhân dân gửi gắm quyền làm chủ của mình mà Hiến pháp đã ghi nhận. Thực tế đã minh chứng sinh động, những ai thực hiện, tôn trọng lời hứa của mình với nhân dân và cử tri chắc chắn sẽ được nhân dân yêu mến, tin tưởng. Đồng thời, nếu được sự ủng hộ, giúp đỡ của cử tri và nhân dân thì sẽ có sức mạnh và giành thắng lợi trên mọi mặt trận.

Trong suốt chặng đường hoạt động liên tiếp 2 nhiệm kỳ (2009 - 2016 và 2016 - 2021), từ Phó trưởng Ban Pháp chế, Trưởng Ban Pháp chế và nay là Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Bình Dương, đại biểu Nguyễn Trường Nhật Phượng luôn ghi nhớ lời nhắn nhủ của Người. Với chị, trong mối liên hệ với cử tri, đại biểu dân cử chính là cầu nối để xây dựng Nhà nước của dân, do dân, vì dân, để qua đó củng cố niềm tin của người dân vào bộ máy nhà nước; đồng thời, tạo điều kiện cho nhân dân thực hiện quyền làm chủ, tham gia trực tiếp vào quá trình quản lý nhà nước, quản lý xã hội.

Ở chiều ngược lại, liên hệ với cử tri là trường học lớn của đại biểu dân cử. Bởi từ mối liên hệ với cử tri, đại biểu dân cử như có thêm tai, thêm mắt. Nếu như mỗi đại biểu chỉ chuyên sâu một hoặc một vài lĩnh vực, khó có thể hiểu biết sâu sắc các lĩnh vực của đời sống xã hội, thì chính cuộc sống và cử tri sẽ là người bổ khuyết kiến thức, vốn sống lẫn kinh nghiệm, giúp đại biểu có cơ sở thực tiễn để thực hiện hiệu quả vai trò, trách nhiệm mà pháp luật đã quy định. Gần dân, sát dân, thấu hiểu những tâm tư, tình cảm, bức xúc, mong muốn của dân, chắc chắn người đại biểu ấy sẽ có điều kiện hoàn thiện mình để trưởng thành hơn và ngày càng khẳng định phẩm chất, năng lực của người đại biểu dân cử. Bởi theo chị, cuộc sống và cử tri luôn là người thầy, là trường học lớn để đại biểu dân cử rèn luyện và dấn thân.

“Từ trường học của nhân dân, đại biểu học cách lắng nghe những tâm tư nguyện vọng cử tri; học cách đi tìm lời giải cho những vấn đề cử tri đặt ra; học cách chắt lọc thông tin để thực hiện chức năng giám sát, chất vấn và quyết định; học cách giải thích và vận động cử tri thực hiện chủ trương, chính sách pháp luật... Là người đại diện của cử tri, đại biểu còn học cả cách lắng nghe bằng trái tim, đặt mình vào vị trí cử tri, thấu hiểu, chia sẻ và đồng cảm sâu sắc với những vấn đề đặt ra để cùng tìm cách giải quyết có hiệu quả” - Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Bình Dương Nguyễn Trường Nhật Phượng chia sẻ.

Khi đại biểu lắng nghe - chuyện khó khăn bỗng trở nên đơn giản

Gần gũi, tôn trọng, lắng nghe cử tri và nhân dân với thái độ thực sự cầu thị. Không chỉ có ý kiến, kiến nghị, cử tri còn là người hiến kế cho hầu hết các hoạt động của HĐND, đại biểu HĐND dưới chân núi Hồng (thị xã Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh). “Cần bất kỳ thông tin gì thuộc lĩnh vực kinh tế - xã hội trên địa bàn phường Nam Hồng, chỉ cần nhấc máy gọi hỏi Tổ trưởng Tổ đại biểu HĐND thị xã kiêm Phó Chủ tịch HĐND phường Nam Hồng Bùi Văn Quảng là tôi có thể nắm tương đối đầy đủ thông tin. Còn muốn khảo sát hay xác minh cụ thể, nhất là gặp gỡ với cử tri phường Nam Hồng, chỉ cần sắp xếp xuống gặp anh thì muốn đến nhà ai, thuộc lĩnh vực nào, cần tham vấn nội dung gì anh có thể đưa đi khắp, đến tận nhà và hỏi trúng người luôn” - Phó Trưởng ban Kinh tế - Xã hội HĐND thị xã Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh Lê Hồng Hạnh hồ hởi.

Chị trải lòng: Khi đại biểu nỗ lực lắng nghe, mọi việc tưởng chừng như khó khăn bỗng trở nên đơn giản (Hiệu quả). Chuyện đại biểu đi TXCT rồi trưa về ăn cơm cùng cử tri để chiều tiếp tục do nhà xa đã không còn là chuyện hiếm ở nhiều địa phương. Câu chuyện bên mâm cơm giản dị nhưng đó chính là sợi dây vô hình làm cho mối quan hệ gần gũi, gắn bó hơn, đại biểu hiểu rõ hơn cử tri và cử tri cũng mạnh dạn, mở lòng hơn với đại biểu. Nhiều đại biểu, nhất là đại biểu chuyên trách các Ban, Tổ trưởng Tổ đại biểu HĐND thị xã Hồng Lĩnh trên cơ sở nguyện vọng, ý kiến của cử tri không chờ đến kỳ họp mà thông qua các diễn đàn, các phiên họp thường kỳ của Thường trực HĐND đã phản ánh kịp thời, nhất là các nội dung ý kiến cần thực hiện ngay như vấn đề liên quan đến giải quyết chế độ chính sách, ô nhiễm môi trường có địa chỉ. Cũng chính từ mối liên hệ mật thiết với cử tri, phương pháp giám sát chuyên đề được đổi mới theo hướng mời cử tri cùng tham gia khảo sát làm rõ các nội dung liên quan đến chuyên đề giám sát; hay tổ chức khảo sát, nắm ý kiến cử tri và Nhân dân phục vụ công tác thẩm tra các nội dung trình kỳ họp HĐND...

Nhắc lại lời nhắn nhủ của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Trong bầu trời không gì quý bằng nhân dân. Trong thế giới, không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của nhân dân”, Phó Trưởng ban Kinh tế - Xã hội HĐND thị xã Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh Lê Hồng Hạnh cho rằng: Để HĐND hoạt động hiệu quả, đúng chất như luật định, điều cốt yếu vẫn như lời dạy của Bác Hồ, cần phải dựa vào nhân dân. Để phát huy được bản lĩnh và tạo kỳ vọng cho nhiệm kỳ mới, đại biểu, ứng cử viên cần nghiên cứu cách thức để xích lại cho gần với cử tri và nhân dân. Bởi suy cho cùng, để thực hiện tốt lời hứa của mình thì điều cốt yếu nhất cả nhiệm kỳ ngẫm lại chỉ cần gần gũi với nhân dân thì mọi việc sẽ thành công.