Áp lực sĩ số và chế độ cho giáo viên
Nhiều địa phương đã sẵn sàng triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới đối với lớp 1, bắt đầu từ năm học 2020 - 2021. Tuy nhiên, còn không ít khó khăn cần được giải quyết sớm, trong đó có áp lực bảo đảm sĩ số 35 học sinh/lớp và chế độ hỗ trợ giáo viên.
Tâm thế sẵn sàng
Sau khi bàn giao sách cho phụ huynh và học sinh, những ngày này, đội ngũ giáo viên lớp 1 ở các trường tiểu học thuộc huyện Can Lộc, Hà Tĩnh tập trung cho các hoạt động chuyên môn để sẵn sàng triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới.
Trước đó, đội ngũ giáo viên dạy lớp 1 đã được lựa chọn kỹ càng, được tập huấn, tiếp cận sách từ sớm và dạy thử nghiệm. Các trường cũng tận dụng mọi thời gian để giáo viên hoàn thiện kỹ năng, phương pháp giảng dạy. Năm học 2020 - 2021, Hà Tĩnh có 820 lớp học ở 241 trường với tổng số 23.500 học sinh sẽ tiếp cận chương trình giáo dục phổ thông mới. Chương trình này có nhiều thay đổi, đặc biệt là việc giảm số lượng môn học so với chương trình hiện hành. Học sinh lớp 1 có 7 môn học chính và hoạt động giáo dục bắt buộc, gồm: Tiếng Việt, Toán, Đạo đức, Tự nhiên và Xã hội, Giáo dục thể chất, Nghệ thuật (Âm nhạc và Mỹ thuật) và hoạt động trải nghiệm.
Tại Hội nghị tổng kết năm học 2019 - 2020 và phương hướng nhiệm vụ năm học 2020 - 2021 đối với cấp tiểu học sáng 25.8, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ khẳng định, năm học 2020 - 2021 triển khai sách giáo khoa lớp 1 mới, quan điểm chỉ đạo của Bộ là rất thận trọng, có lộ trình, kế hoạch rõ ràng. Lớp 2 đến lớp 5 tiếp tục sử dụng sách giáo khoa hiện hành; năm học 2021 - 2022 lớp 2 sẽ thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới.
Đối với lớp 2 đến lớp 5, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo tiếp tục tinh giản chương trình hiện hành theo hướng tiếp cận chương trình mới. Tinh gọn, tinh giản nhưng không phải cắt bỏ cơ học mà sắp xếp các kiến thức theo hướng tích hợp, phân hóa khoa học, để các mạch kiến thức thiết thực, gọn gàng, sát với đời sống thực tiễn, đặc biệt là cấp học, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nhấn mạnh.
Kết thúc năm học 2019 - 2020, toàn quốc có 14,9 nghìn cơ sở giáo dục thực hiện chương trình giáo dục phổ thông cấp tiểu học, với 14,5 nghìn điểm trường. So với năm học trước số lượng trường và điểm trường khá ổn định, với tỷ lệ bình quân 1,19 trường tiểu học/đơn vị hành chính cấp xã, tỷ lệ điểm trường/trường tiểu học là 0,98, trong đó nhiều trường tiểu học có từ 3 đến 5 điểm trường...
TS. Thái Văn Tài, Vụ Trưởng Vụ giáo dục Tiểu học cho biết, trong năm qua, các địa phương đã tích cực sắp xếp lại mạng lưới, quy mô trường, lớp cho phù hợp; chú trọng duy trì, mở rộng số lượng lớp học và bổ sung phòng học kiên cố, bán kiên cố, giảm số phòng học tạm, mượn... đáp ứng yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông mới.

Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ chia sẻ tại Hội nghị |
Ảnh: Cẩm Vân
Sớm có giải pháp đầu tư phù hợp
Năm học 2020 - 2021 triển khai sách giáo khoa lớp 1 mới, quan điểm chỉ đạo của Bộ là rất thận trọng, có lộ trình, kế hoạch rõ ràng. Lớp 2 đến lớp 5 tiếp tục sử dụng sách giáo khoa hiện hành; năm học 2021 - 2022 lớp 2 sẽ thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới. Đối với lớp 2 đến lớp 5, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo tiếp tục tinh giản chương trình hiện hành theo hướng tiếp cận chương trình mới.
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo PHÙNG XUÂN NHẠ
Theo thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo, năm học 2019 - 2020 cả nước có 8,7 triệu học sinh tiểu học, tăng 276,6 nghìn em so với năm học trước. Tổng số lớp là 282,9 nghìn, tăng 4,5 nghìn so với năm học trước. Mặc dù đã nỗ lực xây dựng trường lớp để bảo đảm chỗ học cho con em người dân trên địa bàn các thành phố lớn nhưng do tốc độ dân số cơ học tăng nhanh đã tạo áp lực lớn cho ngành giáo dục, đặc biệt khi buộc phải bảo đảm sĩ số của chương trình giáo dục phổ thông mới là 35 học sinh/lớp.
Năm học 2020 - 2021, TP. Hồ Chí Minh dự kiến tăng 54,6 nghìn học sinh, nếu đáp ứng đúng chuẩn thì tỷ lệ học 2 buổi/ngày ở tiểu học chỉ đạt khoảng 30%, và hàng nghìn học sinh đứng trước nguy cơ không có chỗ học. Tương tự, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội Phạm Xuân Tiến cho biết, nếu cố gắng giảm sĩ số xuống 50 học sinh/lớp thì hơn 1 nghìn lớp có sĩ số 50 và 2 nghìn lớp có sĩ số hơn 50 học sinh. Đại diện ngành giáo dục Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh mong muốn Bộ Giáo dục và Đào tạo tham mưu cho Chính phủ, lãnh đạo UBND thành phố sớm có giải pháp với tinh thần giáo dục là quốc sách hàng đầu để đầu tư phù hợp.
Để thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới, các địa phương cũng tích cực xét tuyển giáo viên theo hướng dẫn của Bộ Nội vụ; tăng tuyển mới giáo viên các môn học như Tiếng Anh, Tin học. Tuy nhiên, theo ông Phạm Xuân Tiến, Phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, nếu dạy 2 buổi/ngày, cùng với công tác chủ nhiệm sẽ cần 1,8 giáo viên/lớp. "Hiện nay, Thông tư hướng dẫn dạy học 2 buổi/ngày quy định 1, 5 giáo viên/lớp, vì vậy các trường ở Hà Nội phải thu hỗ trợ 150.000đồng/học sinh/tháng. Khi thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới, cần xem xét lại các quy định hoặc có chế độ hỗ trợ cho giáo viên. Thực tế, giáo viên dạy 2 buổi/ngày khá vất vả", ông Tiến nói.