Áp dụng hóa đơn điện tử, hiểu đúng để làm đúng

Tính đến nay, trên địa bàn Thành phố Hà Nội, Chi cục thuế Khu vực I đang quản lý thuế trên 311.000 hộ, cá nhân kinh doanh. Trong đó, số hộ, cá nhân kinh doanh khoán có phát sinh doanh thu từ 01 tỷ thuộc đối tượng phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền là 4.979 hộ, cá nhân kinh doanh, chỉ chiếm tỷ lệ 1,6% trên số hộ quản lý.

Trước thời điểm có hiệu lực của Nghị định số 70/2025/NĐ-CP, Cơ quan Thuế đã tích cực và tập trung triển khai các giải pháp tuyên truyền, hỗ trợ, đồng hành để hộ kinh doanh hiểu và làm đúng chính sách pháp luật: (Tổ chức các buổi trao đổi, tập huấn; thành lập các tổ hỗ trợ đi xuống từng địa bàn, phối hợp cùng nhà cung cấp giải pháp trực tiếp hỗ trợ cùng NNT; xây dựng các hình ảnh, bài viết, video tuyên truyền đăng tải trên các kênh). Trong giai đoạn đầu Nghị định số 70/2025/NĐ-CP có hiệu lực, trên tinh thần tuyên truyền, hỗ trợ, hướng dẫn là trọng tâm ưu tiên, đặc biệt là trong bối cảnh nhiều hộ kinh doanh còn bỡ ngỡ, chưa làm quen với chính sách mới và công nghệ mới, trong thời gian này, cơ quan thuế chưa đặt ra vấn đề xử lý, xử phạt, tuy nhiên, đối với các trường hợp cố tình vi phạm thì cơ quan thuế sẽ xử lý theo quy định của pháp luật.

Kết quả: Đại đa số các hộ kinh doanh đã hiểu, đồng thuận và sử dụng hoá đơn theo quy định, đến ngày 11/6/2025 đã có 4.379 hộ, cá nhân kinh doanh thuộc đối tượng triển khai đã đăng ký sử dụng hoá đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền (MTT). Bên cạnh đó đã có 4.551 hộ kinh doanh tuy chưa thuộc đối tượng tự nguyện đăng ký sử dụng hoá đơn điện tử khởi tạo từ MTT góp phần tạo sự minh bạch, công khai trong việc kê khai nộp thuế; tổng số hộ kinh doanh đăng ký sử dụng đạt gần 9.000 hộ vượt chỉ tiêu được giao với tỷ lệ đạt 180,1%.

Thời gian gần đây, xuất hiện ý kiến cho rằng hiện tượng một số hộ, cá nhân kinh doanh đóng cửa hoặc bán hàng cầm chừng tại các chợ như: chợ Ninh Hiệp, chợ Đồng Xuân, chợ Long Biên, chợ La Phù hoặc kinh doanh tại một số tuyến phố thương mại như phố Hàng Ngang, Hàng Đào (tập trung chủ yếu các mặt hàng vải, quần áo, mũ nón, bánh kẹo, đồ dùng cá nhân, …) do phải thực hiện Nghị định số 70. Tuy vậy, vấn đề này đang được hiểu chưa chính xác.

Người kinh doanh hiểu sai về thuế

Căn cứ sổ bộ theo dõi của Cơ quan Thuế, số hộ kinh doanh ngừng nghỉ trong 02 tháng 5, 6 là 2.961 hộ kinh doanh, trong đó: số hộ kinh doanh thuộc trường hợp phải sử dụng hoá đơn chỉ là 263 hộ kinh doanh (tỷ lệ 8,8%/số hộ ngừng nghỉ, chiếm 5% số hộ thuộc đối tượng phải áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền). Các chợ dân sinh, truyền thống về cơ bản kinh doanh bình thường, không có hiện tượng nghỉ kinh doanh lớn.

Chính sách thuế đối với hộ kinh doanh khi triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền không hề thay đổi. Nghị định số 70 không làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của các hộ, cá nhân kinh doanh. Việc áp dụng và triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền nhằm đảm bảo thực hiện nghĩa vụ thuế trên doanh thu thực tế phát sinh, tạo môi trường sản xuất kinh doanh công bằng, minh bạch.

Việc các hộ, cá nhân nghỉ kinh doanh chủ yếu là do vấn đề lo sợ hàng giả, không phải vấn đề về chính sách thuế, điều này đã được đồng chí Tổng bí thư nhấn mạnh tại buổi làm việc với Thành phố Hà Nội ngày 16/6/2025.

Bên cạnh đó, có không ít hộ kinh doanh lo ngại bị truy thu phần thuế khoán cho thời gian trước, nếu doanh thu thực tế khi sử dụng hoá đơn cao hơn, về vấn đề này, Chi cục Thuế khu vực I có ý kiến như sau: Theo quy định tại Luật Quản lý thuế và Thông tư số 40/2021/TT-BTC, thuế khoán được xác định dựa trên dữ liệu của cơ quan thuế kết hợp với tờ khai của hộ kinh doanh. Trường hợp, trong năm nếu có biến động doanh thu vượt quá 50% (tăng hoặc giảm), hộ kinh doanh có thể chủ động đề nghị điều chỉnh mức thuế. Sự điều chỉnh chỉ tính từ thời điểm có biến động trở về sau.

Chi cục Thuế khu vực I mong muốn các hộ kinh doanh hiểu đúng chính sách thuế để làm đúng, làm tròn trách nhiệm với ngân sách nhà nước, cơ quan thuế sẽ tập trung quản lý doanh thu bán hàng của hộ, cá nhân kinh doanh theo từng ngành nghề, lĩnh vực để tính ra số thuế, đồng thời, cơ quan thuế khuyến cáo tới hộ, cá nhân kinh doanh lấy hóa đơn khi mua hàng hóa, dịch vụ phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh để đảm bảo hàng hóa đủ điều kiện lưu thông, đảm bảo nguồn gốc, xuất xứ, … góp phần vào chủ trương chung với mục tiêu chống hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng của Chính phủ.