Ăn nhầm so biển cực độc, người đàn ông suy hô hấp nặng

Nguy kịch vì ăn nhầm so biển

Bệnh viện Nhân dân 115 (TP. Hồ Chí Minh) cho biết, vừa xử trí thành công một ca ngộ độc nặng ít gặp do ăn nhầm so biển. Đó là trường hợp một nam bệnh nhân (52 tuổi) được chuyển từ tuyến dưới lên trong tình trạng suy hô hấp giảm oxy máu nặng, SpO₂ chỉ còn 30%, do yếu liệt cơ toàn thân.

Trước đó, người bệnh sau đi bắt được con So biển ở Cần giờ thì tự chế biến và ăn, khoảng 30 phút sau người bệnh bắt đầu có triệu chứng tê miệng, cứng hàm, tê lưỡi, yếu dần tay chân rồi nhanh chóng chuyển sang suy hô hấp. Tại bệnh viện địa phương, người bệnh được xác định: Ngộ độc Tetradotoxin do ăn nhầm “con so biển” - một loài có hình dạng giống con sam nhưng chứa độc tố cực kỳ nguy hiểm.

BS.CKI Nguyễn Hữu Tín - Bệnh viện Nhân dân 115 cho biết, tetradotoxin là một loại độc tố thần kinh cực mạnh, có trong một số loài sinh vật biển như cá nóc, con so biển, bạch tuộc vòng xanh…Tetradotoxin không có thuốc giải đặc hiệu, và chỉ cần một lượng nhỏ cũng có thể gây yếu cơ liệt cơ hô hấp, dẫn đến ngừng thở và tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

Điều đặc biệt nguy hiểm là độc tố này không bị phá huỷ bởi nhiệt, nên dù đã nấu chín, nguy cơ ngộ độc vẫn tồn tại nguyên vẹn.

Ngay khi tiếp nhận, các bác sĩ Khoa Cấp cứu đã nhanh chóng đặt nội khí quản, hỗ trợ thở máy do cơ hô hấp người bệnh đã bị liệt và chuyển ngay tới khoa Hồi sức tích cực và chống độc.

Nhận định đây là ca ngộ độc nặng và không có thuốc giải độc đặc hiệu, khoa Hồi sức tích cực đã áp dụng kỹ thuật hồi sức nâng cao tại khoa, phương pháp lọc máu hấp phụ độc chất, và sử dụng liên tục 3 quả lọc để tăng khả năng hiệu quả với những chất có thể tích phân bố cao như Tetradotoxin.

Sau 2 ngày điều trị tích cực, người bệnh đã phục hồi sức cơ hô hấp, rút ống nội khí quản an toàn và xuất viện vài ngày sau đó trong tình trạng hoàn toàn ổn định.

Nhận biết con so và con sam biển

Theo BS.CKI Nguyễn Hữu Tín - Bệnh viện Nhân dân 115, tại Việt Nam, so biển thường bị nhầm lẫn với sam biển, đặc biệt khi mua ở chợ hoặc đánh bắt ven biển. Bởi hình dáng hai loài này rất giống nhau, nên chỉ những người có kinh nghiệm mới phân biệt được chính xác. Việc nhầm lẫn có thể gây hậu quả nghiêm trọng, thậm chí tử vong.

Cụ thể, con sam biển (Tachypleus tridentatus) là một loại hải sản phổ biến, thường được chế biến thành các món ăn hấp dẫn với hàm lượng dinh dưỡng cao, chứa nhiều protein, Omega-3, vitamin nhóm B và khoáng chất có lợi cho sức khỏe. Con sam kích thước khoảng 30 – 40 cm, có đuôi tiết diện tam giác, có gai trên gờ đuôi và thường luôn đi theo đôi.

Trong đó, con so (Carcinoscorpius rotundicauda) có hình dáng gần giống con sam nhưng chứa Tetrodotoxin – một loại độc tố thần kinh cực mạnh tương tự như cá nóc. Tùy lượng độc tố ăn phải và tùy thể trạng mà biểu hiện ngộ độc có thể từ nhẹ tới nặng, thậm chí đe dọa tính mạng do liệt cơ hô hấp.

Ngoài ra, con so có kích thước chỉ khoảng 20 -25 cm, có đuôi tiết diện tròn (hình chữ O), không có gai trên gờ đuôi và thường luôn đi đơn lẻ.

Để phòng ngừa ngộ độc thực phẩm nguy hiểm như trên, bác sĩ khuyến cáo:

- Tuyệt đối không ăn các loài hải sản không rõ nguồn gốc, nhất là các loài dễ bị nhầm lẫn như sam và so.

- Không tự ý chế biến, sử dụng các loại cá, ốc, sinh vật biển lạ.

- Khi có dấu hiệu tê môi, tê lưỡi, yếu tay chân sau ăn, cần đưa đến cơ sở y tế gần nhất ngay lập tức, không chờ đợi.

- Người dân nên tìm hiểu thông tin khoa học chính xác từ nguồn đáng tin cậy để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.