Ăn ghẹ và cải bó xôi nấu bằng nước giếng, bé gái 16 tháng tuổi tím tái toàn thân
Thời gian gần đây, Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố đã tiếp nhận một bệnh nhi nữ P.T.M (16 tháng tuổi, trú tại Cần Đước, Long An) trong tình trạng tím tái toàn thân, chỉ số oxy trong máu giảm nặng còn 75%.
Theo lời kể từ gia đình, trước đó vài giờ, bệnh nhi ăn bữa trưa gồm ghẹ và cải bó xôi nấu canh bằng nước giếng. Sau bữa ăn khoảng 1 giờ, trong lúc đang chơi, trẻ có biểu hiện giật mình, tím môi và da xanh tím, không ho sặc.
Gia đình nhanh chóng đưa trẻ đi khám và nhập Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố.

Tại thời điểm nhập viện, trẻ quấy khóc, không ban da, không sốt, không khò khè, thở rít, không nôn ói nhưng có dấu hiệu tím toàn thân. Kết quả khí máu cho thấy, thiếu oxy nặng, kèm toan chuyển hóa (lactate máu tăng đến 4,8 mmol/L). Các xét nghiệm khác về chức năng gan, thận, điện giải đều trong giới hạn bình thường.
Dựa vào triệu chứng lâm sàng, bệnh nhi được làm test mẫu máu tiếp xúc khí trời bằng cách lấy một mẫu máu của trẻ đựng trong ống tiêm đậy nắp lắc đều 50 lần. Kết quả màu nâu đen của máu không thay đổi, không ngả sang màu đỏ như bình thường.
Các bác sĩ chẩn đoán trẻ bị: Methemoglobine máu, tức hồng cầu không gắn kết được với oxy để chuyển thành máu hồng.
Ngay lập tức, trẻ được xử trí bằng thở oxy, tiêm thuốc giải độc xanh methylene và uống than hoạt để thải loại độc chất ra khỏi đường tiêu hóa. Chỉ sau 10 phút, da bệnh nhi bắt đầu hồng trở lại; đến 30 phút sau, SpO2 phục hồi lên 95%.
Qua trường hợp trên, bác sĩ Nguyễn Minh Tiến - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố khuyến cáo, phụ huynh nên cẩn thận khi sử dụng nước giếng nấu ăn. Bởi trong nước giếng có nhiều nitrate (NO3-) là chất oxy hóa gây biến đổi hồng cầu hem F2+ thành F3+ không có khả năng gắn oxy để đưa đến mô cơ thể sử dụng, dẫn đến thiếu oxy tím tái, thiếu oxy mô gây chuyển hóa yếm khí làm tăng lactate máu, toan chuyển hóa.
Do vậy, các bậc phụ huynh khi nấu ăn tốt nhất là sử dụng nước máy an toàn. Một số loại rau quả như rau dền, củ dền… có hàm lượng nitrat cao, khi sử dụng nước nấu từ loại này pha sữa cho con bú (vì nghĩ là màu đỏ bổ máu cho con) có thể gây ra methemoglobin máu, đặc biệt ở trẻ sơ sinh thiếu tháng.