ADB nâng dự báo tăng trưởng của Việt Nam năm 2025

Nửa đầu năm khởi sắc, xuất khẩu và FDI giữ vai trò dẫn dắt

Trong Báo cáo Triển vọng Phát triển châu Á tháng 9/2025, công bố ngày 30/9, ADB nâng dự báo tăng trưởng của Việt Nam năm 2025 từ 6,6% lên 6,7%. Đây là mức điều chỉnh nhẹ nhưng mang tính tích cực, phản ánh sức bật mạnh mẽ trong nửa đầu năm khi GDP đạt 7,5% – cao nhất kể từ 2010.

Theo ADB, công nghiệp và xây dựng là động lực chính với mức tăng 8,3% trong nửa đầu năm, vượt xa 7,5% của cùng kỳ 2024. Sản lượng công nghiệp cả năm 2025 được dự báo tăng 7,7%, nhờ xuất khẩu hàng chế biến, chế tạo duy trì ổn định. Dòng vốn FDI tiếp tục giữ vai trò quan trọng: 15,4 tỷ USD được giải ngân trong 8 tháng đầu năm, cao nhất trong 5 năm, giúp duy trì đà tăng trưởng sản xuất.

Lĩnh vực dịch vụ cũng được dự báo tăng 7,4% trong năm 2025, với sự bứt phá ở tài chính - ngân hàng, logistics, truyền thông, bán lẻ và du lịch. Ngành nông nghiệp, dù tỷ trọng nhỏ hơn, vẫn được kỳ vọng đạt tăng trưởng 3,4%, nhờ nhu cầu toàn cầu với thực phẩm chất lượng cao và xu hướng canh tác thông minh.

Lạm phát dự báo ở mức 3,9% năm 2025 và giảm còn 3,8% năm 2026. Giá năng lượng hạ nhiệt giúp giảm chi phí vận tải – một trong những cấu phần quan trọng trong rổ hàng hóa tiêu dùng.

Tuy nhiên, ADB cảnh báo đà tăng trưởng mạnh mẽ trong nửa đầu năm 2025 khó duy trì nguyên vẹn. Việc Mỹ áp thuế mới từ ngày 7/8 và các biện pháp đối ứng sẽ làm chậm xuất khẩu, kéo giảm tốc độ tăng trưởng trong nửa cuối năm. Dự báo năm 2026 được hạ từ 6,5% xuống 6%. Nguyên nhân chính là rủi ro từ chính sách thuế quan của Mỹ, vốn có thể làm giảm nhu cầu dịch vụ giá trị cao như logistics, tài chính và kinh doanh. Nếu căng thẳng thương mại kéo dài, dòng vốn đầu tư có nguy cơ chững lại, ảnh hưởng đến đà tăng trưởng.

Chìa khóa tăng trưởng: cải cách, đầu tư công và khu vực tư nhân

Tại họp báo công bố báo cáo, ông Shantanu Chakraborty, Giám đốc quốc gia ADB tại Việt Nam, nhấn mạnh sự phối hợp hiệu quả giữa chính sách tài khóa và tiền tệ là yếu tố then chốt để giữ ổn định vĩ mô. Ông cho rằng về dài hạn, Việt Nam cần cải cách pháp lý toàn diện nhằm giải quyết các thách thức cấu trúc: thích ứng biến đổi khí hậu, nâng cao năng lực cạnh tranh của khu vực tư nhân, cải thiện hiệu quả doanh nghiệp nhà nước, hiện đại hóa hệ thống thuế và đẩy nhanh chuyển đổi số.

Chuyên gia Kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, ông Nguyễn Bá Hùng, lưu ý rằng doanh nghiệp trong nước hiện chỉ đóng góp khoảng 25–30% tổng xuất khẩu, trong khi khu vực FDI chiếm hơn 70%. Điều này cho thấy cần thúc đẩy mạnh mẽ hơn sự phát triển của khu vực tư nhân, nhất là trong khoa học, công nghệ để nâng cao sức cạnh tranh.

Ông Hùng cũng nhấn mạnh đầu tư công hiệu quả là chìa khóa duy trì tăng trưởng và giải quyết nút thắt hạ tầng. Với tỷ lệ nợ công dưới 34% GDP, thấp hơn nhiều so với mức trần 60%, Việt Nam còn dư địa tài khóa đáng kể. Điều này mở ra khả năng tăng chi cho đầu tư cơ sở hạ tầng, cải thiện kết nối vùng và nâng cao chất lượng dịch vụ công.

Bên cạnh đó, Chính phủ có thể tận dụng vị thế tài khóa thuận lợi để áp dụng các biện pháp hỗ trợ tăng trưởng có chọn lọc, như giảm thuế mục tiêu, hạ chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp và tăng chi tiêu xã hội nhằm hỗ trợ nhóm thu nhập thấp. Đồng thời, cải cách thể chế sâu rộng là điều kiện tiên quyết để nâng cao hiệu quả giải ngân và khơi thông nguồn lực trong nước.

Các chuyên gia của ADB cũng nhấn mạnh nhu cầu chuyển dịch sang mô hình tăng trưởng cân bằng hơn, dựa nhiều hơn vào tiêu dùng nội địa và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu. Đây là hướng đi nhằm giảm thiểu tác động từ những cú sốc thương mại trong tương lai.