"Hôm nay, Tổng thống Biden đã ký thành luật trong một động thái lịch sử nhằm tăng cường an ninh kinh tế và năng lượng của nước Mỹ bằng cách giảm thiểu và cuối cùng loại bỏ sự phụ thuộc của chúng ta vào Nga về năng lượng hạt nhân dân sự", Cố vấn An ninh quốc gia Hoa Kỳ Jake Sullivan cho biết trong một thông báo ngày 14.5.
Được cả Hạ viện và Thượng viện thông qua hồi cuối tháng 4, đạo luật này quy định 90 ngày kể từ khi ban hành, uranium làm giàu thấp chưa được chiếu xạ do Nga sản xuất sẽ bị cấm nhập khẩu vào Hoa Kỳ. Uranium đã làm giàu là nhiên liệu chính được sử dụng cho các nhà máy điện hạt nhân.
Đạo luật cũng có điều khoản miễn trừ cho phép lùi thời gian áp dụng đến ngày 1.1.2028 trong trường hợp thiếu hụt nguồn cung uranium. Điều khoản này cho phép Mỹ vẫn có thể nhập khẩu uranium của Nga đến hết năm 2027.
Ngoài ra, đạo luật cũng cho phép giải ngân 2,72 tỷ USD từ nguồn tài trợ liên bang mà Quốc hội vừa mới phân bổ để “khởi động năng lực làm giàu uranium mới của Mỹ”.
Mỹ có trữ lượng uranium riêng nhưng không đủ để cung cấp cho ngành điện hạt nhân của nước này. Trong khi Nga lại có tổ hợp làm giàu uranium lớn nhất thế giới, chiếm gần một nửa công suất toàn cầu. Theo The Washington Post, các công ty Mỹ trả khoảng 1 tỷ USD mỗi năm để nhập khẩu uranium giàu từ Rosatom, tập đoàn điện hạt nhân nhà nước của Nga. Và Nga hiện cung cấp khoảng 24% uranium cho các nhà máy điện hạt nhân ở Mỹ.
Hồi tháng 2, Hãng tin RIA Novosti đưa tin Mỹ nhập khẩu uranium của Nga nhiều kỷ lục trong năm 2023, với tổng giá trị nhập khẩu ước đạt 1,2 tỉ USD.
Theo ước tính, Mỹ sẽ phải mất ít nhất 5 năm đầu tư "khủng" để phá vỡ sự phụ thuộc vào việc nhập khẩu uranium của Nga dùng làm nhiên liệu cho các lò phản ứng hạt nhân.
Ông Sullivan nhấn mạnh luật này cũng "thực hiện các mục tiêu đa phương" mà Mỹ đã đặt ra với các đối tác và đồng minh, trong đó có cam kết đầu tư chung 4,2 tỷ USD với Canada, Pháp, Nhật Bản, Anh để mở rộng năng lực làm giàu và chuyển đổi uranium vào tháng 12.2023.
Với việc ban hành lệnh cấm, Mỹ muốn cắt đứt một trong những dòng tiền quan trọng cuối cùng từ Mỹ sang Nga trong bối cảnh Mỹ và các nước phương Tây đang muốn gây áp lực lên nền kinh tế Nga.