Được mệnh danh Đệ nhất hùng quan, một trong tứ đại đỉnh đèo của Việt Nam, năm 2009, Mã Pí Lèng được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Danh thắng quốc gia. Đèo Mã Pì Lèng không chỉ là Danh thắng quốc gia mà còn nằm trong Công viên địa chất toàn cầu cao nguyên đá Đồng Văn, được UNESCO công nhận năm 2016. Do đó, việc xây dựng bất kỳ công trình nào trên đèo phải tuân thủ quy định của UNESCO và Luật Di sản văn hóa của Việt Nam.
Phải nhấn mạnh rằng, việc xây dựng điểm dừng chân phục vụ du khách tại khu vực Mã Pì Lèng là cần thiết, tuy nhiên, việc xây dựng phải tuân thủ đúng theo quy định pháp luật. Trong khi đó, một công trình không phép mọc lên tại khu vực này, cho thấy sự coi thường pháp luật. Nhân dân và dư luận có quyền đặt câu hỏi, tại sao công trình cao tới 7 tầng dù có đến “4 không” nhưng lại có thể “qua mắt” các cơ quan chức năng dễ dàng đến vậy? Do trình độ quản lý yếu kém, do buông lỏng quản lý hay do có sự bao che, dung túng, “bảo kê” cho sai phạm? Ai là người phải chịu trách nhiệm khi để xảy ra tình trạng này? Xử lý công trình sai phạm như thế nào? Xử lý trách nhiệm của các cá nhân, tập thể khi để xảy ra sai phạm ra sao?
Để một công trình xây dựng trái phép mọc lên, việc xác định trách nhiệm của những người liên quan không phải là quá khó. Bởi như Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga từng nói, người dân vừa đổ một đống đất ra đường đã xuất hiện ngay lực lượng chức năng đến làm việc, nên không thể nói công trình sai phạm cao tầng mà cơ quan chức năng lại không hề hay biết.
Báo cáo ngày 8.10 của UBND tỉnh Hà Giang gửi Chính phủ về công trình nhà nghỉ, nhà hàng Panorama xây dựng tại khu vực Mã Pì Lèng cho thấy, công trình Mã Pì Lèng nằm ngoài khu vực bảo vệ I và II của Danh lam thắng cảnh Mã Pì Lèng. Tuy nhiên, theo Điều 36, Luật Di sản văn hóa, công trình này có khả năng ảnh hưởng đến cảnh quan thiên nhiên và môi trường - sinh thái của danh thắng Mã Pì Lèng. Do đó, cần có ý kiến thẩm định bằng văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. UBND tỉnh Hà Giang xác định: Trách nhiệm ban đầu thuộc về UBND huyện Mèo Vạc trong công tác quản lý quy hoạch và đầu tư xây dựng. Tỉnh Hà Giang không bao che sai phạm và kiên quyết xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có liên quan. Đồng thời, khắc phục những sai phạm trong xây dựng công trình nhà nghỉ, nhà hàng Panorama tại khu vực Mã Pì Lèng, huyện Mèo Vạc, đúng theo quy định của pháp luật.
Công trình có ảnh hưởng đến cảnh quan hay không, câu trả lời thuộc trách nhiệm của cơ quan có thẩm quyền. Nhưng việc để công trình không phép 7 tầng ngang nhiên mọc lên ở khu vực này cho thấy, công tác quản lý xây dựng ở địa phương này đang bị buông lỏng. Do đó, phải kiên quyết xử lý trách nhiệm cá nhân, tập thể để xảy ra sai phạm này để răn đe, làm gương. Không thể cứ nhắm mắt làm ngơ cho sai phạm, đẩy vào “việc đã rồi” mà trách nhiệm lại chẳng thuộc về ai.
