Quan tâm đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội cho vùng căn cứ kháng chiến

Triển khai các chính sách chưa đồng bộ, thống nhất

Theo đánh giá của ĐBQH Nguyễn Thị Huế, trong những năm qua, được sự quan tâm của Đảng, Chính phủ, sự nỗ lực của cấp ủy, chính quyền các địa phương, các xã vùng ATK và CT229 của tỉnh Bắc Kạn đã có nhiều chuyển biến tích cực, đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân không ngừng được cải thiện.

Ngoài việc đầu tư hệ thống kết cấu hạ tầng từ nhiều chương trình mục tiêu quốc gia, nguồn vốn của Trung ương hỗ trợ, tỉnh Bắc Kạn cũng đã ưu tiên đầu tư cân đối các nguồn vốn cho các xã phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới, xã đặc biệt khó khăn thuộc vùng ATK và CT229 của tỉnh. Tuy nhiên, với xuất phát điểm thấp, suất đầu tư cao, trong khi nguồn lực của tỉnh rất hạn chế nên chưa đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm đời sống của nhân dân trong vùng.

Cũng theo đại biểu Nguyễn Thị Huế, năm 2020, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 14 về chính sách hỗ trợ xã An toàn khu, vùng An toàn khu cách mạng trong kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Tuy nhiên, đến nay chưa có các quy chế quản lý cụ thể, các chế độ, chính sách đối với các địa phương trong vùng ATK. Cùng với đó, một số chính sách mới chỉ được áp dụng đối với các xã ATK khu vực III hoặc các xã CT229 (chưa đạt chuẩn nông thôn mới), chưa có chính sách cho các xã ATK, khu vực II, khu vực I. Do đó, việc triển khai các chính sách chưa đồng bộ, thống nhất, còn gặp nhiều khó khăn như: Hỗ trợ bảo tồn, tôn tạo di tích lịch sử cách mạng, các thiết chế văn hóa xã ATK; hỗ trợ mua thẻ BHYT cho người dân trong các xã ATK cách mạng.

Cũng trong thời gian qua, khả năng tiếp cận các nguồn lực ngoài ngân sách còn gặp nhiều khó khăn, do quy định các chương trình/dự án phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn các xã CT229 không được có yếu tố nước ngoài; trường hợp các dự án có yếu tố nước ngoài đầu tư vốn cho địa phương, không ảnh hưởng đến bí mật, an toàn vùng CT229 thì phải thống nhất với Bộ Quốc phòng trình Chính phủ xem xét, quyết định. Vì thế, việc thu hút dự án ngoài ngân sách, tạo việc làm cho người lao động trong vùng cũng khó khăn thực hiện.

Chỉ rõ nguyên nhân của thực trạng trên, đại biểu Nguyễn Thị Huế cho rằng, trong giai đoạn 2021-2025, nguồn lực đầu tư tại vùng ATK và CT229 rất hạn chế, hầu như không có nguồn vốn ngoài ngân sách, chỉ có thể đầu tư bằng nguồn vốn NSNN, trong khi điểm tính cho các xã ATK, CT229 theo nguyên tắc, tiêu chí thấp, do đó không còn các dự án đầu tư trên địa bàn các xã CT229. Bên cạnh đó, Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới có phạm vi đầu tư không trùng với các Chương trình MTQG khác, do đó sẽ không hỗ trợ đầu tư cho các xã thuộc phạm vi đầu tư của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi nên một số xã CT229, xã ATK đã đạt chuẩn NTM sẽ không được đầu tư từ Chương trình này.

Cần có chính sách hỗ trợ người dân trong khu vực các khu di tích ATK

Để bảo đảm thực hiện các chính sách trên địa bàn các xã này để đồng bộ, hiệu quả, góp phần nâng cao đời sống Nhân dân, đại biểu đề nghị Quốc hội, Chính phủ xem xét ban hành Chương trình hỗ trợ, đầu tư phát triển kinh tế - xã hội các xã CT229 và vùng ATK. Trong đó, xây dựng chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất, thu hút đầu tư đối với doanh nghiệp, hợp tác xã quy mô và phạm vi mở rộng hơn, mức hỗ trợ cao hơn so với các chính sách thu hút đầu tư hiện nay, đồng thời các chính sách phải gắn với phát triển du lịch lịch sử ATK; chính sách đầu tư các công trình hạ tầng lưỡng dụng kinh tế và quốc phòng. Bên cạnh đó, cần có các chính sách an sinh xã hội về y tế, giáo dục, bảo hiểm, giảm nghèo, nhà ở, cán bộ đồng bộ, thống nhất trong vùng để vừa bảo đảm được mục tiêu phát triển kinh tế, nâng cao đời sống nhân dân và giữ vững quốc phòng, an ninh; trong đó xem xét, áp dụng chính sách cho tất cả các xã khu vực I và các xã đã đạt chuẩn nông thôn mới.

Đại biểu cũng đề nghị cần có chính sách hỗ trợ bảo tồn, tôn tạo di tích lịch sử cách mạng vùng ATK, các thiết chế văn hóa xã ATK; các chính sách hỗ trợ người dân trong khu vực các khu di tích ATK, nhằm bảo tồn hiện trạng di tích nhưng vẫn bảo đảm đời sống cho người dân. Đồng thời, tăng cường đầu tư kết cấu hạ tầng, trong đó ưu tiên kết nối giữa các xã trong vùng, giữa các vùng ATK và CT229, trong cùng một tỉnh và giữa các vùng ATK và CT229 của các địa phương, như kết nối giao thông giữa các vùng ATK Định Hoá, Thái Nguyên - Chợ Đồn, Bắc Kạn, các huyện ATK Cao Bằng, Tuyên Quang.