Xử lý ô nhiễm dioxin tại sân bay Đà Nẵng bằng công nghệ khử hấp thu nhiệt

- Thứ Năm, 10/05/2012, 17:15 - Chia sẻ
Đây là đề xuất công nghệ được giới thiệu tại Hội thảo khoa học Thiết kế 30% giải hấp nhiệt trong mố (IPTD) vừa được tổ chức tại Hà Nội, bởi Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) phối hợp với Bộ Quốc phòng Việt Nam.

Lần đầu, thiết kế sơ bộ công nghệ khử hấp thu nhiệt (IPTD) được đề xuất để làm sạch chất dioxin, khắc phục hậu quả chất da cam tại khu vực sân bay Đà Nẵng đã được các chuyên gia của Việt Nam và Hoa Kỳ xem xét, bàn thảo. Phó tư lệnh Quân chủng Phòng không Không quân, Trưởng Ban quản lý dự án Xử lý môi trường ô nhiễm dioxin tại sân bay Đà Nẵng, thiếu tướng Lê Huy Vịnh cho biết, sau nhiều cố gắng của Chính phủ Việt Nam, Chính phủ Hợp chủng quốc Hoa Kỳ, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam, Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ, Bộ Ngoại giao, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Quốc phòng Việt Nam, dự án Xử lý môi trường ô nhiễm dioxin tại sân bay Đà Nẵng đã được các cấp có thẩm quyền của Nhà nước Việt Nam phê duyệt. Quân chủng Phòng không Không quân, Bộ Quốc phòng Việt Nam là chủ dự án. Với sự tài trợ của USAID, dự án được thực hiện trong giai đoạn 2011 – 2015 gồm các nội dung chính: rà phá bom mìn, vật liệu nổ; thiết kế và đào xúc, vận chuyển bùn, đất nhiễm dioxin để xử lý; thiết kế và xử lý bùn, đất nhiễm dioxin bằng công nghệ khử hấp thu nhiệt và khôi phục lại cảnh quan môi trường ở khu vực đã tiến hành thực hiện dự án. 


Theo đánh giá của USAID, phương pháp kỹ thuật khử hấp thu nhiệt hay còn gọi là IPTD là phương án hiệu quả và kinh tế nhất để xử lý ô nhiễm dioxin. Phương pháp xử lý nhiệt này cần chuyển đất, bùn ô nhiễm vào trong một mố lớn và đốt nóng để phá hủy dioxin, sau đó, chúng được vận chuyển lại vị trí cũ và người dân có thể sử dụng an toàn. Mố IPTD có kích thước chiều rộng là 70m, chiều cao là 6m đất, bùn và 7,5-8m nếu tính cả hệ thống cách nhiệt tại đỉnh và đáy; chiều dài từ 90-105m. Đây là một công nghệ tiên tiến được áp dụng để làm sạch các bãi chất thải nguy hại và bảo đảm môi trường sạch cho hàng triệu người và cho các thế hệ sau. Công nghệ IPTD đã được áp dụng tại Hoa Kỳ, Đan Mạch và một số nước trên thế giới và được chứng minh có tác dụng làm giảm mức độ tồn lưu dioxin đến mức bằng hoặc thấp hơn mức mà mục tiêu của dự án này đặt ra.

Đại diện USAID cho biết, công nghệ IPTD được lựa chọn dựa trên sự so sánh ưu, nhược điểm với nhiều công nghệ khác, trong đó có các tiêu chí là tác động môi trường và bảo đảm an toàn cho người làm việc và những người xung quanh. Từ đó cho thấy, đây là công nghệ phù hợp nhất với sân bay Đà Nẵng. Theo Giám đốc USAID tại Việt Nam Francis Donovan, đến thời điểm hiện nay, ước tính chi phí của dự án khoảng 43 triệu USD, bao gồm tất cả các chi phí như: hạng mục, thi công, đào xúc, khôi phục môi trường sau dự án kết thúc...

Kế hoạch xử lý môi trường tại Đà Nẵng bao gồm các công đoạn: đào đất và bùn bị nhiễm dioxin; đặt bùn và đất đó trong một kết cấu chứa được xây dựng tại công trường; xử lý bằng công nghệ khử hấp nhiệt trong mố (IPTD). Tổng diện tích cần đào xúc là 191.400 m2 với tổng khối lượng bùn, đất được đào xúc ước tính là 72.900 m3. Kế hoạch xử lý đất, bùn ô nhiễm được thực hiện theo 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 thực hiện ở các khu vực lưu trữ, khu vực pha trộn và chuyển tải, khu vực lưu trữ Pacer Ivy (PISA), các điểm phía Nam mương thoát nước và vùng đất ngập phía Đông. Các hoạt động của giai đoạn này gồm: xây dựng kết cấu mô IPTD và các đường vào tại các vị trí được xác định bởi Chính phủ Việt Nam và sân bay; đào, vận chuyển và đặt khoảng 1/2 bùn, đất nhiễm bẩn vào trong kết cấu mô IPTD; xử lý bùn, đất giai đoạn 1 bằng công nghệ IPTD; lấy đất, bùn đã xử lý ra. Giai đoạn 2 thực hiện ở các khu vực: Hồ Sen, các điểm phía Bắc mương thoát nước và vùng đất ngập phía Đông, khu vực giữa mương thoát nước và vùng đất ngập phía Đông. Giai đoạn này gồm các công đoạn: đổ phần đất, bùn nhiễm bẩn còn lại vào kết cấu mô IPTD; xử lý đất, bùn giai đoạn 2 bằng công nghệ IPTD; lấy đất, bùn đã xử lý ra.

Thiếu tướng Lê Huy Vịnh khẳng định, dự án Xử lý môi trường ô nhiễm dioxin tại sân bay Đà Nẵng là dự án mà nhân dân và Chính phủ 2 nước Việt Nam – Hoa Kỳ mong muốn, đó là xử lý triệt để chất độc tồn dư sau chiến tranh để lại trên đất nước Việt Nam. Dự án thực hiện thành công sẽ tạo ra 29 ha đất sạch, sử dụng cho mục đích kinh tế, thương mại; làm mất đi nguy cơ tiềm ẩn gây ô nhiễm dioxin cho nhân dân xung quanh khu vực sân bay Đà Nẵng, đồng thời đánh dấu sự phát triển về mối quan hệ hợp tác quốc tế tốt đẹp giữa Chính phủ và nhân dân 2 nước Việt Nam – Hoa Kỳ. Dự án thành công là tiền đề để Chính phủ 2 nước tiếp tục thực hiện khắc phục hậu quả chất độc tồn dư sau chiến tranh tại các điểm nóng khác của Việt Nam như sân bay Biên Hòa (Đồng Nai), sân bay Phù Cát (Bình Định).

Phó giám đốc toàn cầu USAID Donald Steinberg cho rằng, hoạt động có ý nghĩa này cũng như các lĩnh vực hợp tác phòng chống HIV/AIDS, biến đổi khí hậu, các chương trình hợp tác giáo dục đại học ngành kỹ thuật, được cả hai quốc gia cùng phối hợp triển khai, sẽ đưa hai nước tới mối quan hệ hợp tác vững chắc và hiệu quả hơn.

Phạm Liên