Tư vấn kịp thời, giảm phản ứng sau tiêm

Việt Nam đã tiêm gần 2,5 triệu mũi vaccine

Đến thời điểm này, Việt Nam đã hoàn thành 2 đợt tiêm chủng, sử dụng an toàn, hiệu quả và kịp thời số vaccine đã được cung ứng. Theo đó, tính đến ngày 22.6, Việt Nam đã thực hiện tổng cộng tiêm 2.422.643 liều vaccine phòng Covid-19. Trong đó, số người đã được tiêm đủ 2 mũi vaccine là 121.683 người. Đến nay, trong số người đã tiêm, khoảng 14 - 20% có phản ứng sau tiêm, tỷ lệ này tương đương khuyến cáo của nhà sản xuất và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Một số phản ứng nặng như phản ứng phản vệ sau tiêm đã xảy ra, các cơ sở y tế đã tuân thủ theo hướng dẫn của Bộ Y tế về xử trí phản ứng nặng sau tiêm chủng.

Theo đại diện Khoa Truyền thông - Giáo dục sức khỏe, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Hồ Chí Minh bác sĩ Đinh Thị Hải Yến, có vài điều người tiêm vaccine phòng Covid-19 cần nhớ, một số dấu hiệu thông thường sau tiêm sẽ xảy ra như sốt, mệt mỏi, đau đầu, ớn lạnh, đau cơ, đau khớp, tăng cảm giác đau, ngứa, sưng, đỏ, đau tại chỗ tiêm, bồn chồn… Những dấu hiệu nói trên là các phản ứng thông thường cho thấy, cơ thể đang tạo ra miễn dịch phòng bệnh. 

Nhiều chuyên gia y tế cho biết, sau tiêm vaccine phòng Covid-19, các phản ứng nghiêm trọng rất hiếm gặp. Các dấu hiệu nghiêm trọng bao gồm tê quanh môi và/hoặc lưỡi; phát ban, môi mẩn đỏ, tím tái hoặc đỏ da; ngứa, căng cứng, tắc nghẽn, khản đặc ở họng; nôn, tiêu chảy, đau quặn bụng; thở dốc, thở khò khè, thở rít, khó thở, cảm giác nghẹt thở, ho; mạch yếu, chóng mặt, cảm giác muốn ngã, chân tay co quắp. Dấu hiệu nghiêm trọng xuất hiện trong vòng vài giờ hoặc ngày đầu sau khi tiêm.

"Rơi vào tình trạng trên, người tiêm cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, chẩn đoán và xử trí. Không bôi, đắp thuốc hoặc bất cứ thứ gì lên vết tiêm; không tự điều khiển phương tiện giao thông cá nhân khi thấy không khỏe sau khi tiêm vaccine phòng Covid-19" - bác sĩ Đinh Thị Hải Yến khuyến cáo. 

Biến chứng rối loạn đông máu sau tiêm chủng vaccine phòng Covid-19 là hiếm gặp. Tuy nhiên, có thể xuất hiện trong khoảng 4 - 30 ngày sau tiêm. Theo PGS.TS Huỳnh Nghĩa, trường Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh, sau tiêm chủng vaccine phòng Covid-19, đặc biệt từ ngày thứ 4, nếu xuất hiện các dấu hiệu liên quan đến biến chứng huyết khối - giảm tiểu cầu, người dân cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất hoặc cơ sở y tế tiêm ngừa để được thăm khám, tham vấn và trị liệu.

Chú trọng theo dõi sau tiêm

Theo các chuyên gia y tế, vaccine là một trong những biện pháp chủ động để phòng các bệnh truyền hiễm nguy hiểm, các vaccine phòng Covid-19 hiện nay có hiệu quả bảo vệ từ trên 60 đến trên 90%; có tác dụng giảm số người nhiễm virus, giảm số trường hợp bị biến chứng do mắc bệnh và giảm số phải nhập viện điều trị và tử vong. Vaccine phòng Covid-19 đang và sẽ được sử dụng ở Việt Nam hiện nay đều được WHO tiền thẩm định, khuyến cáo đồng thời được Cục Quản lý Dược cấp phép lưu hành, được Viện Kiểm định Quốc gia Vaccine và sinh phẩm y tế cấp giấy phép xuất xưởng, rồi mới đưa vào sử dụng. Do đó, người dân không nên có tâm lý lựa chọn vaccine, chờ đợi và bỏ đi cơ hội tiêm chủng sớm. 

Theo khuyến cáo của Bộ Y tế, điều đầu tiên người đi tiêm vaccine phòng Covid-19 cần nhớ là đeo khẩu trang và ăn uống đầy đủ. Kế đến, chủ động thông báo cho nhân viên y tế thông tin sức khỏe cá nhân như tình trạng sức khỏe hiện tại (đang bị sốt, mắc bệnh cấp tính…); các bệnh mạn tính mắc phải hoặc đang điều trị; các thuốc, liệu trình điều trị đang hoặc đã sử dụng gần đây; tiền sử dị ứng hoặc phản vệ với bất kỳ tác nhân nào. Cần thông báo cho nhân viên y tế các phản ứng sau tiêm vaccine phòng Covid-19 lần trước đó; tình trạng nhiễm virus SARS-CoV-2 hoặc mắc Covid (nếu có); các vaccine đã tiêm hoặc uống trong vòng 14 ngày qua; đang mang thai hoặc nuôi con bú (nếu là nữ)...

Theo bác sĩ Đinh Thị Hải Yến, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Hồ Chí Minh, theo dõi sức khỏe bản thân sau khi tiêm vaccine phòng Covid-19 rất quan trọng. Sau khi tiêm, phải ở lại tại điểm tiêm 30 phút để được nhân viên y tế theo dõi, phát hiện sớm các phản ứng sau tiêm. Bên cạnh đó, chủ động theo dõi sức khỏe bản thân trong vòng 3 tuần sau tiêm tại nhà hoặc nơi làm việc. 

Liên quan đến chỉ định tiêm vaccine Covid-19 cho các đối tượng người cao tuổi, người có bệnh nền (ung thư, tim mạch, tăng huyết áp, đái tháo đường, béo phì...), theo các chuyên gia y tế, đây là nhóm người có nguy cơ nhiễm cao, mắc Covid-19 nặng nên là đối tượng nguy cơ cần được tiêm vaccine, tuy nhiên chỉ tiêm chủng khi bệnh đã ổn định, các chỉ số đường huyết, mạch, huyết áp ở giới hạn bình thường.

_______________

(Bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29.5.2020 của Chính phủ)